Meer spelers getroffen: 'Ik vond banaan in mijn tas na het douchen' 4 Al generaties lang vechten donkere spelers tegen racisme op en buiten het veld. Zondag moesten ze wederom constateren dat de strijd niet is gestreden. „Noem hier één club met een zwarte voorzitter. Nou?'' RACISME EN VOETBAL Hoe het voelt als mensen je voor aap uitmaken? „Verne derend. Je voelt je klein. Je voelt je he lemaal niets, eigen lijk.'' Stanley Menzo is het een beetje zat. Hoelang is het geleden dat hij als donkere keeper het mikpunt was van racistische spot? Vijfentwintig, der tig jaar. Hij heeft zijn mond openge trokken, hij heeft ertegen gevochten. Maar nog steeds wordt hij gebeld om erover te praten, want nog steeds komt het voor. ,,Ik weet niet of het ooit voorbij gaat. Er zijn een heleboel problemen waarvan je zou willen dat ze niet meer bestaan. Maar ze zijn er nog steeds. Het enige wat ik kan zeggen is dat het niet in onze beschaafde maat schappij thuishoort. Nu werk ik in China, en heb ik nergens last van. Meer kan ik er niet van maken.'' Net als Menzo kreeg Paul Beloy tij dens zijn actieve carrière bananen naar zijn hoofd gegooid. ,,Ik weet de eerste keer nog. Ik nam een inworp, en er lag plotseling een banaan voor mijn voeten. Het is gewoon onmen selijk, letterlijk. Ze doen net alsof ge een dier bent hè?'' Beloy is geen bekende naam in het Nederlandse voetbal. Daarvoor maakte de in Congo geboren Belg tij dens zijn enige seizoen in ons land (1986-1987, in dienst van RKC Waal wijk) net iets te weinig indruk, in voetballend opzicht. De verdediger voetbalde vooral in België, en ont wikkelde daar een dikke huid. ,,Mijn instelling was altijd: ik ga me niet druk maken om wat domme mensen roepen. Dat soort figuren halen me niet uit mijn concentratie.'' Nieuwe missie Na zijn carrière vond Beloy, 62 jaar oud inmiddels, een nieuwe missie, en dat is de reden dat u zijn naam hier nu leest. Hij heeft het tot zijn le vensdoel gemaakt om racisme uit de Belgische stadions te bannen. Drie jaar geleden schreef hij er een boek over, Vuile Zwarte getiteld. Met de Universiteit van Leuven broedt hij op nieuw onderzoek naar het fenomeen, dat vooralsnog onuitroeibaar blijkt. Niet alle spelers blijven koel onder racistisch gejoel. ,,Het kan ongeloof lijk zwaar zijn. Ze komen aan je ei genwaarde. En je kunt je niet verde digen. Je kunt moeilijk naar de sup porters lopen en zeggen dat ze moe ten vertrekken. Eigenlijk helpt maar één ding: het veld aflopen en weg blijven. Allemaal. De consequenties zijn gigantisch, maar het is de enige reactie die effect heeft.'' Uit zijn jarenlange studie naar de rotte kant van de supporterscultuur heeft Beloy een belangrijke les ge- trokken. De uitwassen zijn niet een probleem van het voetbal; racisme vindt zijn voedingsbodem in de maatschappij. ,,Mensen die dit soort dingen roepen, geven uiting aan hun problemen. Ze hebben misschien geen werk, zijn arm, of zien dat men sen uit het buitenland een woning krijgen en zij niet. Die problemen vertalen ze naar de zwarte speler die Waarom leiden witte mannen de clubs? En, hoeveel donkere trainers zijn er? Nou? ze op het veld zien lopen. Hij is een gemakkelijk slachtoffer. Hij ^s de vreemdeling.'' De politiek moet zich dus inspan nen om deze voedingsbodem weg te nemen, vindt Beloy. Maar dat ont slaat voetbalclubs niet van hun eigen verantwoordelijkheid. ,,Als club heb je de verantwoordelijkheid om met deze mensen in gesprek te gaan. Zij associëren zich met de club: dan moet de club zich ook met deze men sen associëren.'' Laat de donkere spelers van de ei gen club maar eens naar de suppor ters toegaan. Vertel maar eens hoe dat voelt, racisme. ,,Nu overkomt het een tegenstander, de volgende keer, in een ander stadion, zijn zij het.'' Dat de incidenten een link hadden met rellen rond de Bossche sinter klaasintocht eerder die zondag, vindt hij typerend. ,,Zwarte Piet houdt pre cies het beeld in stand waar we juist tegen moeten strijden. De maat schappij evolueert. Vroeger waren er misschien maar een paar zwarten in de samenleving, nu zijn dat er veel meer. Dan moet je accepteren dat je traditie voor te veel mensen gevoelig heden oplevert, en dat die dus aange past moet worden.'' Uiteindelijk doet goed voorbeeld goed volgen, daar gelooft de oud voetballer heilig in. Opnieuw wijst Beloy naar de clubs. ,,Waarom lopen er wel spelers van allerlei achtergron den op het veld, maar worden de clubs geleid door witte mannen? Noem in Nederland maar eens één club met een zwarte voorzitter. Die zijn er niet. Hoeveel donkere trainers zijn er? In België is Vincent Kompany nu de uitzondering, als beginnend speler-manager van Anderlecht. Als hij iets zegt, luistert iedereen. Maar het probleem is dat hij één van de duizend is. Hij zou één van de velen moeten zijn. Zolang dat niet zo is, blijft dit probleem bestaan.'' ONDERZOEK De ervaringen van jonge profspe lers verschillen sterk, blijkt uit onderzoek van onder meer de Erasmus Universiteit en het Mu- lier Instituut, dat vorige maand verscheen. De onderzoekers spra ken met tien voetballers tussen 17 en 22 jaar met een migratieachter grond, allemaal actief bij clubs in het betaald voetbal. Zelfs spelers die in hetzelfde team zaten, had den heel verschillende ervaringen met discriminatie en racisme. Zo vertelt één speler in het on derzoek dat een club hem niet wilde hebben vanwege zijn huidskleur. ,,Ze wilden mij niet contracteren omdat ik niet vol- deed aan de publieke eisen, zeg maar. Ik was niet de ideale speler, want ik had geen blauwe ogen en blonde haren. Ik was niet wat het publiek wou zien, die wilde jon gens zien uit de eigen jeugd, die er Zelfs spelers uit zelfde team, hadden verschillende ervaringen met racisme gewoon voor gaan elke keer, die uit de buurt komen. Ik dacht: ik ben hier toch om te voetballen, niet om mijn ogen of mijn haren te laten zien. Ik ben hier toch om mijn werk te doen.'' Banaan Een andere speler vertelt hoe hij met een nieuw team mocht mee doen in een avondwedstrijd. De trainer zocht in het donker naar zijn spelerspas. ,,Dus hij pakt die van mij en zegt: 'Wie is dit, ik zie hem niet.' Ik had muziek in mijn oren, maar mijn teamgeno ten begonnen te lachen. Dus ik doe mijn oordopjes uit en hij zegt: 'Jongens, wie is dit, ik zie hem niet.' Dat had mij echt geraakt, de hele busrit heb ik niks meer ge zegd tot ik thuiskwam. En toen barstte ik in tranen uit. Niet lang daarna vond ik een banaan in mijn tas, na het douchen.'' Andere geïnterviewde spelers zeggen in het onderzoek geen ervaringen te hebben. ,,Zij zijn zich bewust van dinsdag 19 november 2019 GO 'Ze doen net alsof je een dier bent' Sander van Mersbergen Rotterdam Stanley Menzo was de cennia geleden al mik punt van racisti sche spot. FOTO HOLLANDSE HOOGTE -Paul Beloy, activist Meer jonge, Nederlandse prof voetballers ervaren racisme in hun vak. Maar de ervaringen lopen sterk uiteen. ,,Als iemand een banaan naar me zou gooien, eet ik 'm desnoods op.'' Peter Groenendijk Rotterdam

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2019 | | pagina 4