GEZOND Eerste hulp bij vliegangst Vraag het onze specialisten 20 V In de herfst is de kans op turbulentie het grootst, tienduizenden Nederlanders stappen dan ook bang het vliegtuig in. Verminder je angst: schrijf op wat je ziet. Af en toe heb ik erge kramp in de anus. Wat kan ik doen? Mijn zoon scheldt me nu soms uit. Is dat oké? y*'v.w. De oren van vrouwen winden mij op. Is dat raar? ie vliegangst heeft, en naar schatting heb ben drie miljoen Nederlanders dat, voelt zich een vlucht lang onveilig. In een kleine ruimte (claustrofobisch), in een toestel dat onverwachte geluiden maakt, trilt en schudt (turbulentie), met 900 kilo meter per uur op 10 kilometer hoogte vliegt en dat ook nog eens kan neer storten. ,,De associatie tussen vliegen en sterven is snel gemaakt'', zegt piloot Kelly Otte (47). Als gezags voerder vervoert hij al 28 jaar passa giers. Staat hij met zijn voeten op de grond dan helpt hij met zijn Stich ting Onbezorgd Vliegen mensen van hun angst af. ,,Die associatie met bang-zijn heeft veel met het nieuws te maken. Vlieg tuigongelukken halen altijd het nieuws en duiken op in films, en veel mensen kijken naar series als Aircrash Investigations. Maar de meeste ongelukken daaruit zijn gedateerd en flink gedramatiseerd. Per jaar vliegen er gemiddeld 4,1 mil jard mensen. In 2017 overleden daar bij 49 personen. In 2018 waren dat er 189'', zegt Otte. De kans dat een vliegtuig neerstort, is volgens onder zoek van het Britse opinieblad The Economist 1 op 5,4 miljoen - statis tisch gezien te verwaarlozen. Toch voelen zelfs doorgewinterde passagiers zich angstiger en onge makkelijker als het buiten enorm waait en slagregent, zo blijkt uit onderzoek van Stichting Onbezorgd Vliegen. ,,Vliegangst komt veel voor'', zegt Josine Arondeus (57), psycho therapeut en luchtvaartpsycholoog voor Valk, dat staat voor Vliegangst- bestrijding Leidsche Universiteit en KLM. ,,Volgens de laatste schattingen heeft 20 tot 30 procent van de vol wassen in het westen er last van. De helft van die mensen heeft nog nooit Kijk uit met kalmerende medicijnen en alcohol. Ze halen je gevoel niet weg CIJFERS gevlogen, de andere helft doet het met tegenzin.'' Arondeus is, in de 26 jaar dat ze mensen met vliegangst helpt, al veel soorten schrik, schroom en vrees tegengekomen: ,,Het kan de angst zijn om neer te storten, maar ook claustrofobie of zelfs een diepere, onderliggende angst zijn.'' Kelly Otte merkt hetzelfde in zijn cursussen: ,,De angst kan uit veel oorzaken voortkomen, van hoogtevrees tot controleverlies.'' ,,Wij doen dan ook verschillende soorten oefeningen met cursisten'', zegt Arondeus. ,,Als iemand claustro fobisch is, gaan we eerst een lift in. Ben je bang om met vreemden in een kleine ruimte te zitten dan oefenen we in een restaurant. En voor som mige mensen bootsen we via virtual reality of in de cabinesimulator op Schiphol een vliegreis na.'' Leid jezelf af Heb je serieus last van vliegangst - onrust, zweten, buikkramp, ver snelde hartslag, verhoogde bloed druk - dan kun je daar zelf ook wat aan doen, voordat je door de gate gaat. ,,Zorg dat je ruim op tijd naar de luchthaven gaat, want als je je moet haasten voel je je nog slechter'', zegt Otte. ,,Kijk uit met kalmerende medicijnen en alcohol. Die maken je suf, maar onderdrukken je gevoel niet en dus kun je je alsnog onprettig voelen.'' Ook koffie kun je volgens Josine Arondeus beter laten staan: „Cafeïne pept op, en wie angstig is maakt al genoeg adrenaline aan.'' Eenmaal in het vliegtuig is het vol gens Otte zaak kalm te blijven: ,,Paniek en pessimistische gedachten leiden tot meer onrust, spanning en angst. Je lichaam kan reageren met een versnelde hartslag, trillen, duize ligheid en zweten. Dat geeft je - onte recht - het idee dat j e in gevaar bent.'' Een zogeheten G-schema, waarmee dinsdag 19 november 2019 GO Ons panel beantwoordt al uw vragen. Over lijf en leden, hart en ziel. Ook een vraag? Mail naar zo@dpgmedia.nl HUISARTS RUTGER VERHOEFF Anuskramp bestaat uit aanval len van intense, vaak stekende pijn rond de anus, die soms uit straalt naar de billen en samen kan gaan met misselijkheid, zweten en valse aandrang. Het verschijnsel treedt meestal 's nachts op en duurt enkele seconden tot een halfuur. Oorzaken kun nen zijn: colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn, anale kloofjes, tumo ren of infecties. PSYCHOLOOG STEVEN PONT Nee! Je kind heeft per dag tientallen impulsieve emoties. Hij is boos, teleurgesteld, blij of verdrietig en hij kan dat echt niet tegenhouden. Daarom noemen we dat ook wel onze primaire emoties. Maar we hebben ook secundaire emoties. Dat zijn de emoties die volgen op je primaire. Een voorbeeld. Je kind is boos. Dat is zijn pri- /AvfNc. maire emotie en die y, Vaker wordt er geen oorzaak gevonden en dan spreken we van proctalgia fugax. Is er een oorzaak, dan moet die worden behandeld. Bij proctalgia fugax ligt dat helaas anders. Stress zou de klachten verergeren. Ontspanning en een warm bad kunnen de klachten verminde ren. Soms kan het oprekken van de anus de pijn verlichten. Bij langdurige aanvallen zou den inhalaties van salbutamol de duur kunnen bekorten. Alternatieven zijn Isdn- en diltiazemzalf of diltiazem- tabletten. Als dit onvol doende werkt, dan kan uw huisarts u verwijzen naar het ziekenhuis voor botoxinjecties of blok kade van de zenuwen. kan hij niet tegenhouden. En dat hoeft ook niet. Maar dan: je kind scheldt je uit. Dat is zijn secundaire emotie. En die kan hij wel degelijk (leren) tegen houden of sturen. Je kunt bij voorbeeld ook gewoon zeggen dat je boos bent of even naar je kamer lopen. De levensles voor je zoon is dus: na je on stuurbare primaire emotie heb je wel altijd een keuze over je secundaire. Daarmee is de boodschap voor je zoon: je mag boos zijn, maar niet elke manier waarop je die uit is, hoeveel ik ook van je houd, acceptabel. Want je moet de mensen om je heen wel heel laten. Om te begin- •jij!' nen natuurlijk je eigen vader en moeder. SEKSUOLOOG CARLA RUTGERS Jij beschrijft een fetish. Dat betekent dat je seksueel opge wonden wordt van een minder algemeen gangbaar object, lichaamsdeel of gedrag. De meeste mensen worden ge prikkeld door een aantrek kelijk iemand, blote men sen, geslachtsdelen of borsten en billen, of het zien van of lezen over seks. Veel man nen vinden een kort rokje of hoge hak ken opwindend. Opgewonden raken van deze dingen vinden we 'normaal'. Wat in het brein is gekoppeld aan seksuele op winding is in je jeugd ontstaan, meestal onbewust en door toeval. Bij jongens is er nogal eens een koppeling met sek suele opwinding door iets dat spannend was, omdat angst vaak tot een erectie leidt. Sommige mensen maken een koppeling die minder vaak voorkomt, zoals met blote voeten, op hun billen ge slagen worden, een luier dragen. Of in jouw geval een oor. Zolang je er nie mand kwaad mee doet, en je er zelf oké mee bent, is dat geen pro bleem. Geniet ervan! 'Houdt de piloot ons wel in de lucht!?' SAMUEL BOM Zo'n 35 van de 100 Nederlanders heb ben vliegangst. Van hen stappen er 22 onder geen enkele omstandigheid in een vliegtuig. De rest vliegt alleen als er niets anders op zit, maar wel met grote tegenzin en onder veel span ning. Nog eens 10 van de 100 mensen vermijden een vlucht niet, maar zien er elke keer weer tegenop.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2019 | | pagina 20