8
Met een zoon die wel bezeten leek, soms zelfs
naar haar siste, meldde de moeder van Thijs H. zich
bij Mondriaan GGZ. Daar werden ze weggestuurd,
waarna H. op de Brunssummerheide twee moorden
pleegde. Faalde de ggz?
Inspectie
nog bezig
Reactie
Mondriaan
DRIEVOUDIGE MOORD ROL INSTELLINGEN
hijs moest gewoon wen
nen aan zijn nieuwe
adhd-medicijnen. Dat
kreeg zijn moeder te
horen, toen ze zich met
haar verwarde zoon tot
twee keer toe, op 5 en 6
mei, fysiek meldde bij de
geestelijke gezondheids
zorg. Ze moesten weer naar huis. Ondanks
zijn verwondingen, ondanks zijn bizarre
gedrag - hij siste naar zijn moeder en
schudde hevig met zijn hoofd, ondanks het
feit dat hij soms ineens viel, plat op zijn
gezicht.
Dit was niet de Thijs die zijn ouders ken
den. Ze drongen wanhopig aan op spoed
opname, maar werden 'gerustgesteld' en
naar huis gestuurd, zo blijkt uit onderzoek
van deze krant. Zijn gedrag zou door een
nieuw medicijn veroorzaakt worden, en dat
nu de 'emoties eruit kwamen' zou zelfs een
goed teken zijn, aldus een van de behande
laars.
Een dag later werd hun zoon een drievou
dig moordenaar. Op de Brunssumerheide
stak hij twee mensen neer, zijn slachtoffers
bloedend achterlatend. Wat toen nog onbe
kend was: eerder had hij ook al een moord
gepleegd, in Den Haag.
Voor nabestaanden is het onverteerbaar
dat H. nog tweemaal kon toeslaan. Hadden
oma Diny en Frans nog kunnen leven als de
geestelijke gezondheidszorg in Nederland
er beter aan toe zou zijn? Hun advocaat Phil
Boonen: ,,We willen weten wat er in de da
gen voor en na de tragische gebeurtenissen
is gebeurd bij en in de instellingen. Wij roe
pen de instellingen en de inspectie op open
heid van zaken te geven. Alleen als er lessen
geleerd kunnen worden, is het niet voor
niets geweest.''
Voor Thijs' ouders moet het ook onver
teerbaar zijn. Telkens meldde zijn familie
zich met die boodschap: het gaat niet goed
met onze zoon. Hij leek wel bezeten. Zijn
nieuwe medicijnen brachten hem in een
waantoestand, terwijl het voor die tijd juist
wat beter leek te gaan met de jongeman die
eerder nog een zelfmoordpoging had
gedaan.
Dat zijn familie vond dat H. moest wor
den opgenomen, werd tweemaal terzijde
geschoven. Dat zijn moeder soms bang voor
hem was? H. kreeg een slaappil en werd
naar huis gestuurd.
Nieuwe wet
Bert Stavenuiter van Ypsilon, vereniging
voor familieleden en naasten van mensen
met psychosegevoeligheid, weet hoe het is.
Familie wordt nog te vaak niet bij de behan
deling betrokken, hun stem nog te vaak niet
gehoord. Volgend jaar gaat een nieuwe wet
in die daar verandering in moet brengen.
Maar dat is te laat voor de slachtoffers in
deze zaak, zij werden bij het uitlaten van
ONDERZOEK
HEERLEN
hun hond doodgestoken door een jonge
man die geen goede hulp kreeg, ook al pro
beerde zijn familie die voor hem te krijgen.
,,Op die nieuwe wet is op het hoogste
niveau van de ggz al geanticipeerd, maar op
lagere niveaus niet. Behandelaars weten
vaak niet precies wat de mogelijkheden zijn
en de verschillen tussen de instellingen zijn
groot.'' Soms kan zelfs per afdeling verschil
lend met familieleden worden omgegaan.
Dat terwijl de trend juist ook is mensen
met geestelijke problemen thuis te behan
delen. Familie speelt dan een nog belangrij
kere rol. Hoe kan het dat lang niet altijd
naar al die vaders, moeders, partners, broers
en zussen wordt geluisterd? Stavenuiter ziet
een aantal oorzaken. Jaren geleden is al een
beweging op gang gekomen om te zorgen
dat beter naar patiënten zelf wordt geluis
terd. Die zijn mondiger dan lang werd aan
genomen: geesteszieken werden vroeger
'weggestopt' in instellingen, er werd over
hen beslist, niet met hen, terwijl dat vaak
wel kan.
Daarnaast wijst Stavenuiter erop dat
moeders het in het verleden zwaar hadden
te verduren, wanneer hun zoon verward
raakte. ,,Moeders werden aangekeken op
hun rol, dat zou de oorzaak zijn. Deze
moeders stonden nog in de schoolboeken
van de generatie die het nu in klinieken
voor het zeggen heeft.'' Ook al is de aan
name bewezen onjuist en totaal achter
haald, hij zweeft nog rond, zegt hij.
En dan is er dat veel grotere pijnpunt: de
bedroevende staat van de geestelijke ge
zondheidszorg. In de 25 jaar waarin Stave
nuiter bij Ypsilon zit, zag hij de omstandig
heden slechter worden. ,,Ik durf niet precies
te zeggen wanneer het begonnen is. Het is
sluipend gegaan." Steeds minder mensen,
steeds meer bezuinigingen, zo schetst
Stavenuiter de aftakeling: ,,De ggz is failliet,
letterlijk en figuurlijk.''
Invalkrachten
Dat beeld schetsen ook insiders over Mon
driaan, de kliniek waar H. werd behandeld
en na het plegen van de twee moorden op
de Brunssummerheide ook nog wist te ont
snappen, door een stel stoelen op elkaar te
stapelen en doodleuk over de muur bij de
binnenplaats te klimmen. ,,Het is een ko
men en gaan van invalkrachten. Er wordt al
niet eens meer gekeken wie zich precies
meldt bij de ingang. Alleen 'ik ben de inval
kracht' is genoeg om de deuren te openen.''
Punt is, zo schetst de ingewijde net als
Stavenuiter, dat juist het werk met zulke
verwarde mensen als Thijs alles van een
behandelaar vergt. Het is zwaar, je doet het
soms met gevaar voor eigen leven. Zo bleek
ook maar weer toen Thijs voor een tweede
keer ontsnapte, op woensdagochtend 8 mei.
Op dat moment stak een andere patiënt in
op medewerkers van de kliniek. Om dat
steekincident kwamen meerdere perso-
zaterdag 16 november 2019
GO
De ouders van Thijs H.
Niels Klaassen en Carla van der Wal
De landelijke inspectie
voor de Gezondheids
zorg en Jeugd bestu
deert momenteel nog
het onafhankelijke
onderzoek dat Mondri
aan de afgelopen
maanden liet uitvoeren
naar de behandeling
van Thijs H. Mondriaan
maakt dat onder
zoeksrapport niet
openbaar, en zal er
ook geen inhoudelijke
mededelingen over
doen. Mogelijk wordt
wel het inspectie
oordeel over de evalu
atie van Mondriaan
openbaar, meldt een
woordvoerder.
,,De vragen over Thijs
H. en aanverwante
zaken kunnen we niet
beantwoorden. We
begrijpen de behoefte
aan duidelijkheid en
stellen ons graag
transparant op. Van
wege het beroepsge
heim en om het straf
rechtelijke onderzoek
niet te hinderen, kun
nen wij echter geen
inhoudelijke medede
lingen doen. Wij vinden
het verschrikkelijk wat
er gebeurd is en willen
nogmaals benadruk
ken mee te leven met
de slachtoffers en an
derszins betrokkenen."
Kijk op de site bij /video
Verslaggever Niels Klaas-
sen over de zaak Thijs H.
