Biografie over gesloten en wantrouwige politicus Wim Kok
Wim Kok domineerde als PvdA-leider en
premier lange tijd de Nederlandse
politiek. Niemand kende hem echt.
Waarom was hij zo argwanend en nors?
Marnix Krop verklaart het in een biografie
die gisteren uitkwam.
Kok zei ineens: 'Een
biografie is een
doodsaankondiging!'
15
f e stem van Wim zit
nog in'', zegt
B Marnix Krop (70), de
biograaf van Wim
Kok. Hij is 'heel blij'
dat een jaar na de dood van Kok het
eerste deel van zijn biografie er is. Ze
voerden achttien gesprekken totdat
de 80-jarige Kok werd opgenomen in
het ziekenhuis en er niet meer ge
zond uitkwam. Hij overleed na een
complicatie bij zijn hartoperatie.
Krop: ,,Ik had nog met hem naar de
Tweede Kamer willen gaan, naar het
Torentje, de Trêveszaal en het minis
terie van Financiën. Tijdens uitstap
jes vertelde hij veel meer. We hadden
ook een afspraak staan op het kan
toor van de FNV, waarvan hij voor
zitter was. Die ging niet meer door.
,,Maar door zijn dood trad ik
ineens in de media op als zijn bio
graaf en merkte ik dat er een enorme
behoefte was aan de biografie. Die
heb ik daarom in twee delen geknipt.
Het premierschap en de jaren daarna
komen over drie jaar.''
Als voormalig ambassadeur in Ber
lijn en Warschau, adjunct-directeur
van de Wiardi Beckmanstichting,
het wetenschappelijk bureau van de
PvdA, en afdelingsvoorzitter van de
partij kende Krop Kok. De kiem voor
het vertrouwen van Kok in zijn latere
biograaf werd misschien al in 1997
gelegd. Hij schreef een speech voor
Kok over vijftig jaar Marshallhulp,
waar hij Krop dankbaar voor was.
Al langere tijd broedde Krop op het
plan een biografie over Kok te schrij
ven. Dat de tijd daarvoor weleens rijp
kon zijn, meende hij te zien in een
tv-documentaire over de val van Sre
brenica en de Nederlandse rol. ,,Kok
sprak daar met reflectie over een voor
hem heel moeilijke periode.
,,De uitgever zei: 'Dat lukt je nooit.'
Kok hield de boot inderdaad af, maar
hij wilde wel met me praten. Het
kwam tot een ontmoeting.
,,Kok zei ineens: 'Een biografie is
een doodsaankondiging!' Kok vond
dat hij nog midden in het leven
stond, hij vervulde verschillende
maatschappelijke functies.
De oud-diplomaat liet zich niet uit
het veld slaan. ,,Ik zei: 'Stel, je wordt
met je goede gezondheid 90 jaar. Als
er dan iemand aan je biografie be
gint, komt die in 2040 uit. Wie kent
Wim Kok dan? Nu ben je een poli
tiek relevant figuur. We hebben te
maken met dingen die nog door
jouw handen zijn gegaan.' 'Hmm'
peinsde Wim.'' Er volgden twee ge
sprekken. ,,Ik merkte dat hij om was
in het tweede gesprek. Dat gesprek
zal me altijd bijblijven, dat was fil
misch. Op een gegeven moment zei
Wim: 'Laten we het scheepje maar
afduwen'.''
,,Je kunt geen levensverhaal van ie
mand schrijven alleen op basis van
de WAO-crisis en de geleide loonpo
litiek. Dat wat persoonlijk relevant
was, zou erin moeten. Dat was voor
hem een van de lastigste dingen. Veel
potentiële biografen vertrouwde hij
niet, wat hadden die voor agenda?
Hij vertrouwde mij voldoende.
,,Wim wilde de privésfeer bewa
ren. In het bijzonder wilde hij zijn
verstandelijk en fysiek gehandicapte
zoon André beschermen. Maar ik
moest vaststellen dat hij in de cam
pagne van 1994 ook al eens over hem
had gesproken bij Sonja Barend op
televisie. Ik heb gezegd: 'Luister
Wim, ik zal niet veel over André
schrijven. Maar als ik over hem
schrijf, dan schrijf jij mee.' Toen zei
hij het voor de tweede keer: 'Laten
we het scheepje maar afduwen.' Uit
LEES VERDER OP PAGINA 16
GO ZATERDAG 16 NOVEMBER 2019
Wim Kok als FNV-voorzitter in 1982,
met toenmalig minister van SZW Joop
den Uyl. foto nationaal archief
JAN HOEDEMAN
Hoe hebt u zijn vertrouwen ge
wonnen om hem over zijn grootste
geheim, zijn privéleven, te laten
praten?
