Zogezien
Borsele, sla eens met de
vuist op tafel voor Lewedorp
Wel de lasten, maar niet de lusten. Dat lot treft
Lewedorp. Het dorp ligt aan de ideale route richting
Waterpark Veerse Meer bij Arnemuiden. En als straks
het nieuwe park klaar is, betekent dat veel meer auto's
over de smalle, bochtige Nieuwe Kraaijertsedijk.
Soms is het nodig
eens de grenzen
op te zoeken
11
PASPOORT
nenlandse censuur was. Nu zit
ten we onder Hitler, straks onder
Stalin en moeten we Heil Stalin
roepen, zoiets had ik geschreven.
Een kleinigheid met grote gevol
gen. Volgens mijn ondervragers
had ik communistische sympa
thieën."
Het ergste moest nog komen.
Na een zwaar bombardement
werd Jan op 3 januari 1945 in een
overvolle goederenwagon op
transport gezet naar Langenzenn
in de deelstaat Beieren. Daar
kwam hij terecht in een onver
warmde barak. Buiten vroor het
20 graden. ,,Het was de hel op
aarde. De wc was een balk tussen
twee muurtjes, daar hing een
geur, verschrikkelijk. Elke och
tend was er appèl, in rijen van
vijf. Midden op het terrein stond
een stenen gebouw. Daarin zaten
gevangenen die een vluchtpo
ging hadden ondernomen, ze
waren aan handen en voeten ge
ketend en moesten eten als hon
den. Wij keken, dat was ver
plicht. ik herinner me ook knup
pels, slaag. Door hongeroedeem
had ik grote gaten in mijn benen.
Na drie weken kon ik terug naar
Neurenberg, weer om te werken.
Daar kreeg ik dysenterie nadat ik
uit een ton met bluswater had
gedronken. Een verpleger gaf me
grote, rode tabletten. Ik piste
rood. 'Pissé rouge', riepen de an
dere gevangenen, dat zal ik nooit
vergeten. Ik dacht dat ik bloed
plaste. Eén van de gevangen lag
te ijlen, omdat hij niet meer at en
dronk hadden wij meer. Op een
ochtend lag hij stil, dood. Dat
hebben we een dag verzwegen
om zijn rantsoen nog te kunnen
ontvangen. Op zo'n moment ben
je zo ver afgezakt, dan ben je
geen mens meer."
Sie können gehen
Op 5 april werd Neurenberg
weer zwaar getroffen door gealli
eerde bommen. Eind die maand
gingen de celdeuren open. 'Sie
können gehen', zei een Duitse
man in burger. Ziek en wel wist
Jan in Hof te geraken, bij zijn
PTT-maten. Toen hij er in 1943
aan kwam woog hij 75 kilo, twee
jaar later gaf de weegschaal net
50 aan. Het lukte om naar huis te
gaan, terug naar Terneuzen.
De eerste tien jaar na de oorlog
werd hij 's nachts regelmatig
schreeuwend wakker. Hij moest
ook twee keer in het ziekenhuis
worden opgenomen met maag-
en darmklachten. Van Neder
landse instanties heeft hij later
geen tegemoetkoming voor zijn
ontberingen gekregen, omdat hij
niet blijvend invalide was. In
2005 ontving hij via het Duitse
'Programma ter vergoeding van
Dwangarbeid' 15.000 Duitse
Mark: ,,Ik werd als slavenarbeider
erkend."
en het waterschap te gaan om bo
vengenoemde problematiek te
bespreken en op korte termijn op
te lossen. En in overleg met ge
meente Middelburg te gaan om
de bekostiging hiervan te realise
ren."
In overleg treden om een op
lossing te zoeken? Maar wat doet
de wethouder nu dan? Het is een
volkomen overbodige vraag. Hier
schieten de Lewedorpers niets
mee op.
Softe boodschap
Interessanter is de opmerking
over de financiering van de rond
weg. Middelburg moet betalen,
punt uit. Zo zou je het kunnen le
zen, maar zo hard staat het er
niet. Geheel in bestuurlijke stijl
van Borsele wordt ook nu weer
gevraagd aan de wethouder om
in gesprek te gaan. Dat is een
softe boodschap om Witkam mee
op pad te sturen. Met elkaar pra
ten is een bestuurscultuur die
misschien perfect werkt binnen
de muren van de raadsboerderij
in Borsele, maar dat is geen ga
rantie op succes in de buitenwe
reld. Soms is het nodig om eens
de grenzen op te zoeken. Sta op
voor de Lewedorpers en eis dat er
een oplossing komt. Sla met de
vuist op tafel en sluit desnoods
de Nieuwe Kraaijertsedijk tijde
lijk af voor doorgaand verkeer.
Vijf maal zoveel auto's
over de Nieuwe
Kraaijertsedijk, zeker
op wisseldagen. Dat is
de verwachting als
straks Waterpark Veerse Meer
klaar is, blijkt uit onderzoek. Van
600 voertuigen per etmaal naar
3300 straks. Het is dan ook meer
dan terecht dat Lewedorpers zich
grote zorgen maken. Meer herrie,
onveilige situaties en verslechte
ring van het woongenot. En dat
alles voor een recreatiepark in de
buurgemeente. Kortom, wel de
lasten, niet de lusten want al die
miljoenen extra aan toeristenbe
lasting verdwijnen in de zak van
Middelburg. Borsele staat letter
lijk en figuurlijk met lege han
den.
Verhaal halen
Het was in 2018 dat de politiek in
Borsele zich een hoedje schrok.
Ze lazen in de krant dat wethou
der Simons van Middelburg de
inwoners van Arnemuiden ge
ruststelde met de mededeling dat
de meeste auto's naar Waterpark
Veerse Meer toch via Lewedorp
zouden rijden. Tot dat moment
had niemand zich goed gereali
seerd wat er stond te gebeuren.
De PvdA eiste dat de wethouder
verhaal ging halen in Middel-
burg, want dat mocht niet gebeu
ren. Wethouder Arno Witkam
deed keurig wat van hem ge
vraagd werd. Maar wel op z'n
Borsels: geen vuist op tafel of
krasse uitspraken maar in overleg
gaan. Praten om naar een oplos
sing te zoeken.
Dat overleg sleept zich nu al
tijden voort en zicht op een op
lossing is er nog niet. En wie
goed luistert naar de wethouder
hoort dat nog lang kan duren, ze
ker als je denkt aan nieuwe we
gen. Maar daar kopen de inwo-
ners van Lewedorp niets voor. De
realiteit is dat het park wordt ge
bouwd en dat zij voor de opening
een oplossing willen.
Voor de PvdA reden om via een
motie te vragen om een rondweg
en dat steunt de meerderheid van
de raad. De wethouder wordt ge
vraagd: ,,In overleg met onder
meer de gemeente Middelburg
GO ZATERDAG 16 NOVEMBER 2019
Jan Jacob Rottier werd 21
oktober 1923 in Terneuzen
geboren. Zijn vader heette
ook Jan, zijn moeder was sla
gersdochter Maria Geer-
truida Loof. Jan Jacob
werkte als timmerman tot de
winter van 1946-1947. Toen
stapte hij over naar de PTT,
hij werd er hoofdbesteller. Na
veertig jaar ging hij met pen
sioen. Hij was 38 jaar vrijwilli
ger bij de brandweer, in 1984
nam hij afscheid als onder
commandant.
In 1948 trouwde hij met Mag-
dalena de Feyter. Ze kregen
drie kinderen. Er zijn nu drie
kleinkinderen en vijf achter
kleinkinderen.
Jan Rottier met zijn zelfge
maakte koffer, die overal met
hem mee ging: ,,Als die kof
fer eens kon vertellen..."
FOTO EN REPRODUCTIE BOAZ TIMMERMANS
MELITA LANTING
De Nieuwe Kraaijertsedijk in Lewedorp. foto google maps