Weer even thuis Terug naar de plek van je jeugd
9
De vuurtoren van Haamstede is
wereldberoemd. De toren sierde
jarenlang bankbiljetten van 250
gulden. Mineke Straijer groeide aan de
voet ervan op. Onbezorgd, met een
groot gevoel van vrijheid
'Er is weleens een
heel groot vat
met roomboter
aangespoeld.
Daar hebben die
vijf gezinnen
weken van
gegeten'
een heel groot vat met roomboter
is aangespoeld. Daar hebben die
vijf gezinnen weken van gegeten."
Zelf vond ze in de buurt van de
Verklikker als vijftienjarig meisje
een fles met een briefje van Albert
Lauritz (Laurens) Rasmussen; een
Amerikaan die onderweg was van
Boston naar Heidelberg waar hij
aan de universiteit les ging geven.
Hij zocht een correspondentie
vriend en Mineke, die haar leven
lang al graag schrijft, reageerde.
Het leverde haar een 'bottle-
friend' voor het leven op. Tot zijn
overlijden vorig jaar bezochten
Laurens en Mineke elkaar met
enige regelmaat over en weer en
schreven ze elkaar honderden
brieven. ,,We waren 55 jaar be
vriend."
De kasten van huizen die nu sa
men Nieuw-Haamstede vormen
waren er in de jeugd van Mineke
nog niet. ,,Het was allemaal pol
der en kale vlakte. Met bunkertjes
waarin hooi lag opgeslagen." De
Torenhoeve, waar ze zelf vakan
tieappartement Duinkonijn heeft,
was destijds een theeschenkerij.
,,Daar werkte ik op mijn veer
tiende in vakanties in de afwas."
Ook bij het KLM-hotel, het tegen
woordige Duinhotel naast het
zweefvliegveld, stond het vuurto
renmeisje een tijdje in de spoel
keuken. In haar vrije tijd deed ze
klusjes op het zweefvliegveld.
,,Zoals vliegerlijsten bijhouden en
kabels rijden. Dan mocht je mee
de lucht in. En, ook leuk, je mocht
daar met de auto rondrijden als je
nog geen rijbewijs had."
ESMESOESMAN
ls kind stond Mineke
Straijer (70) totaal
niet stil bij de bijzon
dere plek waar ze op
groeide. De vuurto
ren van Haamstede voor haar
voordeur was net zo gewoon als
een koeienstal is voor een boeren
dochter. Toch loopt de rood-wit
gestreepte zuurstoktoren als een
rode draad door Mineke's leven.
Ze groeide op als dochter van de
vuurtorenwachter. ,,Het voelt
toch een beetje als mj vuurto
ren. Nog steeds."
Vijf woningen zijn er aan het
pleintje rondom de Haamsteedse
Westerlichttoren gebouwd. In
Mineke's jeugd woonden daar vijf
vuurtorenwachters met hun ge
zinnen. Zeker in haar jongste
jeugd was het een hechte ge
meenschap, daar in het destijds
nog bijna onbebouwde duinland
schap. Waar de mannen 's avonds
na het eten nog een rondje liepen
om de laatste nieuwtjes uit te
wisselen. En waar vandaan je ki
lometers moest fietsen om op
school te komen. ,,Je was er op el
kaar aangewezen. Toen het eerste
gezin een auto kreeg, werd de
post voor iedereen opgehaald. Al
les werd er gedeeld."
Morse
Zelf ervoer ze haar thuis vooral als
een veilige haven. Ze groeide er op
met haar acht jaar jongere broer
Peter en haar ouders Jan Straijer
en Corrie van den Ende. ,,We wa
ren een hecht gezin, waarvan de
ouders altijd thuis waren." Zij het
dat haar vader vaak op grote
hoogte verkeerde. Boven in de
vijftig meter hoge toren hield hij
als vuurtorenwachter zee en dui
nen in de gaten. Zijn warme hap
Beroemdheid
Dat het huis van haar jeugd op
een bijzondere stek staat, maakte
van Mineke een halve beroemd
heid. Als dochter van een vuurto
renwachter én als duinkonijn
(wat de bijnaam is voor inwoners
van Haamstede) dook ze op in
tijdschriften en boeken. Zelf
schreef ze het kinderboek Vuurto
renkind. De toren spreekt tot de
verbeelding. Maar had ook écht
invloed op Mineke's leven. Zij
ging op de ambulance als ver
pleegkundige. Haar broer zette
zich in voor de KNRM. ,,Dat ding
staat voor je neus en je hebt er dag
en nacht mee te maken. De red
dingen die je meekrijgt. De verha
len die je hoort. Je raakt er betrok
ken. De keuzes die je in je verdere
leven maakt, vloeien daar deels
uit voort."
of thermoskan met koffie werden
in een tasje aan een katrol met
haak naar boven getakeld. Via
morse (,,Ik kon 'koffie' seinen")
wist vader dat er eten en drinken
in aantocht was.
Stappen
Het gigantische uitzicht vanaf de
vuurtoren had ook zijn nadelen,
merkte Mineke toen ze als jonge
meid op zaterdagavond ging stap
pen in Haamstede. Deed je daar
een vriendje op, en die bracht je 's
avonds thuis, dan waren de licht
jes van je fiets en van zijn brom
mer al vanaf een kilometer af
stand zichtbaar. En stopten die
twee lampjes onder de vuurtoren
dan wist de vuurtorenwachter
meteen wat er loos was. ,,Ik heb
het één keer meegemaakt. Ston
den we daar onder de boom en
toen hoorde ik mijn vader vanaf
de vuurtoren roepen: Mineke,
naar binnen!"
De kinderen Straijer leefden
riant. Broer en zus hadden beiden
een eigen slaapkamer. Gedoucht
werd er, volgens rooster, één keer
in de week in de bijgebouwen aan
de zijkant van de toren. Zomers
werden twee kamers en de bij
keuken verhuurd aan badgasten.
In die tijd voor veel families een
gebruikelijke bijverdienste. ,,In
mijn poëziealbum staan allemaal
mensen die ik me niet herinner,
maar ik vond het altijd wel leuk."
De duinen en de zee waren haar
speelterrein. Mineke leerde er
zwemmen van haar vader en
maakte lange tochten over strand
in de winter. ,,Genieten van de
elementen. De wind, het zand en
het golvenspel. Maar we kwamen
ook altijd wel thuis met iets. Zo
maar klein spul hoor. We hebben
nooit echt waardevolle dingen ge
vonden. Hoewel er ooit weleens
GO ZATERDAG 16 NOVEMBER 2019
Opgroeien
aan de voet
van echte
vuurtoren
Mineke Straijer, dochter van de vuurtorenwachter, achter haar ou
derlijk huis. FOTO MARIEKE MANDEMAKER
Op het pleintje rondom de vuurtoren: buurjongen Jan, buurmeisje
Nellie, vader Jan Straijer en (zijn schoonzus) tante Adrie (vlnr). Op
het fietsje zit Peter en Mineke zit ernaast. foto familiealbum straijer
