Pinguïn-homokoppel
steelt ei en broedt het uit
Britse piloot uit WOII
krijgt eindelijk eervolle
laatste rustplaats
II
9
klok nog één keer. Het was het
oogappeltje van het dorp. Nu staat
er zo'n afgestompte toren. Je mist
'm elke dag. Wij kijken nu nog vre
selijk vaak naar de kerkklok. De
meesten hopen dat de toren terug
komt.''
Inspectierapport
Wat er nu gaat gebeuren met de
kerk, is nog onduidelijk. Een dezer
dagen komt een inspectierapport
van de verzekering uit. Duidelijk is
al dat het restant van de toren sta
biel is, maar de achterwand en de
linkerzijgevel niet. De schade, die
in de miljoenen euro's loopt,
wordt door de verzekering gedekt.
De parochie Heilige Franciscus is
daarmee verzekerd voor eventuele
herbouw. Zij staat wel voor een
flink dilemma wat betreft her
bouw: het kerkbezoek loopt al
jaren terug én in de regio zijn rela
tief veel kerken.
De dienst van afgelopen zondag
vond plaats in de aula van de basis
school. De mensen die bij die
drukke en emotionele dienst aan
wezig waren, hebben een brief ge
kregen met de vraag of zij willen
meedenken over de toekomst. Het
gaat om 'uitdagingen' op zowel de
korte als lange termijn.
,,We zijn ideeën aan het verza-
Het toestel van Flight Sergeant
Hurrell, een Hawker Typhoon
MN582, maakte een gewapende
verkenningsvlucht toen het op
26 september 1944 neerstortte
tussen Eefde en Gorssel (Gelder
land). Volgens de officiële infor
matie werd het toestel neerge
schoten door een Messerschmitt
109. Het toestelnummer dat op het
geborgen toestel is gevonden,
komt overeen met dat van de ver
miste piloot, meldt de gemeente
Lochem.
Vermiste piloot
De stoffelijke resten zijn door de
Bergings- en Identificatiedienst
van de Koninklijke Landmacht
(BIDKL) naar hun laboratorium in
Soesterberg gebracht. Daar moet
duidelijk worden of de menselijke
resten echt zijn van de vermiste
piloot. Volgens de gemeente Lo-
chem kan dat 'enige tijd duren'.
De burgemeester van Lochem, Se-
bastiaan van 't Erve, heeft de nabe
staanden van Hurrell, die in Aus
tralië wonen, op de hoogte ge
bracht van de vondst van het toe
stel en de resten. Op uitnodiging
van de gemeente komen zij naar
Nederland om de locatie te bezoe
ken waar het toestel crashte. Ook
wonen ze op 20 november een
herdenkingsdienst bij. ,,Ik heb
goede hoop dat we William Hur-
rell eindelijk zijn laatste, eervolle
rustplaats kunnen geven'', aldus
Van 't Erve.
Honderden granaten
Bij het toestel werden honderden
granaten van de boordkanonnen
gevonden en de acht raketten die
het vliegtuig meedroeg. De Ex
plosieven Opruimingsdienst van
Defensie zal de munitie ruimen.
Het Nationaal Bergingspro
gramma Vliegtuigwrakken werd
in 2018 op initiatief van regerings
partij Christenunie, CDA en VVD
opgezet. Minister Kajsa Ollongren
van Binnenlandse Zaken steekt de
komende jaren 15 miljoen euro in
het opgraven van tientallen wrak
ken waar mogelijk nog menselijke
resten geborgen kunnen worden.
Bij de eerste berging, in het Lim
burgse Echt, werden tot verdriet
van nabestaanden geen stoffelijke
resten aangetroffen. Bij die crash
raakten vier Britse militairen
vermist.
We zijn ideeen aan het
verzamelen. Mensen
willen hier naar de
kerk blijven gaan
melen. Duidelijk is dat mensen in
Hoogmade naar de kerk willen
blijven gaan'', zegt pastoor Jack
Glas.
Er moeten 'werkgroepen' komen
die gaan nadenken over (gedeelte
lijke) herbouw, de mogelijkheden
om zondagsvieringen in het dorp
te houden en, niet te vergeten, lo
caties voor grote vieringen als
kerstavond. Komende twee zonda
gen wijkt de parochie uit naar de
kerk in Rijpwetering, zo'n 4 kilo
meter verderop.
De echtgenote van Jan van Leeu
wen, Hendrien, is al ruim twintig
jaar kerkwerkster en heeft de brief
ook gekregen. ,,De school organi
seert straks weer een kerstmusical.
De kerk zat dan altijd bomvol.''
,,We gaan eerst alle opties goed
onderzoeken'', zegt pastoor Glas.
Eerder zei het parochiebestuur dat
als de kerk wordt herbouwd, dit
zeker niet voor 2022 gebeurt.
Mark Tuitert
Tot die tijd moet Hoogmade im
proviseren. Bijna iedere inwoner
heeft wel een speciale band met de
kerk. Sommigen zetten zich al zes
tig jaar voor het godshuis in. Voor
malig topschaatser Mark Tuitert
trouwde er. De tante van die an
dere schaatser uit het dorp, sprin
ter Kai Verbij, was in 1932 de eerste
die in de herbouwde kerk werd ge
doopt - nadat het gebouw ook
toen was getroffen door brand.
De kerk was veel meer dan een
gebedshuis, zeggen dorpelingen:
vreugde en verdriet kwamen er sa
men. Ook mensen die Hoogmade
al jaren geleden hebben verlaten,
kwamen kijken naar het treurige
overblijfsel.
De brand leidt misschien tot een
bijzonder gebaar. Mogelijk krijgt
de parochie steun uit protestantse
hoek. De protestantse kerk van
Hoogmade heeft de parochie uit
genodigd om kerkdiensten bij hen
te houden.
Jan van Leeuwen: ,,Vroeger zou
dat uitdraaien op knokken. Maar
tegenwoordig kan dat best.'' Het
zou de ultieme vorm van saamho
righeid zijn.
vrijdag 15 november 2019
GO
A De Onze-Lieve-
Vrouw-Geboorte
kerk in Hoogmade
brandde op 4 no
vember groten
deels af. Vermoe
delijk is het vuur
ontstaan tijdens
werkzaamheden.
FOTO JOSH WALET
Bij de berging van een vlieg
tuigwrak uit de Tweede
Wereldoorlog zijn stoffelijke
resten gevonden. Het gaat
waarschijnlijk om de vermiste
Britse piloot William Hurrell.
Het is de eerste keer dat er bij
het Nationaal Bergingspro
gramma menselijke resten wor
den geborgen.
Hanneke Keultjes
Lochem
Een opmerkelijk tafereel in
het verblijf van de zwartvoet-
pinguïns in DierenPark
Amersfoort: een pinguïn-ho
mokoppel broedt op een ei
dat zij op een onbewaakt mo
ment hebben gestolen van
een heterokoppel. ,,Het homo
koppeltje zorgt goed voor het
ei, de mannetjes broeden alle
bei om en om'', vertelt dierver-
zorger Marc Belt. ,,Homoseksu-
aliteit komt vaker voor bij pin
guïns, maar het is opmerkelijk
dat dit stel een ei heeft weten
te bemachtigen.''
Het pinguïnkoppel dat het ei
eerder heeft voortgebracht,
heeft in de tussentijd een
nieuw ei gelegd en is in een
nest verderop ook druk aan het
broeden.
In DierenPark Amersfoort is het
eerste pinguïnkuiken van dit
broedseizoen al gespot door
de verzorgers. Binnenkort wor
den er meer jonge zwartvoet-
pinguins verwacht.
„Onder die nieuwe kuikens
hopen wij natuurlijk ook eentje
van het homokoppel te verwel
komen. We wachten het af'',
aldus Belt.
Kijk op de site bij /video
Pinguïn-homokoppel
broedt op ei in Amersfoort
A De kerk
dienst werd na
de brand ge
houden in de
lokale basis
school. De
dienst werd
bijzonder druk
bezocht. foto's
PETER FRANKEN
-Jack Glas, pastoor
