NIEUWS 17
96 procent
van de
Russen
meent dat
Rusland
niets met
MH17 te
maken heeft
„Het bestuur van Skolkovo vond me
een probleem worden. Toen ze me
wegstuurden, kreeg ik te horen dat er
druk 'van boven' was geweest om dat
te doen. Ik heb nog gesolliciteerd,
maar niemand nam me meer in
dienst. Met de reden dat ik 'onbe
trouwbaar' ben. De veiligheidsdienst
van Roskosmos (de Russische even
knie van NASA, red.), zei tegen me: jij
komt er niet door, want je behoort tot
de vijfde colonne, jij bent de vijand.
Ik ben nu freelancer. Als scenarist en
consultant. Ook schrijf ik artikelen.''
,,Het lukt, zij het met moeite. Maar ik
vind de mogelijkheid om te zeggen
wat ik denk en te praten met wie ik
wil veel belangrijker. Niet alle boe-
merangen keren terug, een aantal
kiest voor de vrijheid.''
,,Nee, natuurlijk niet. Maar ik zeg al
leen wat allang bekend is door het
onderzoek. Ik zal u eerlijk zeggen dat
ik het in 2015 heel moeilijk had. Het
onderzoek liep, maar er waren nog
geen resultaten. En ik was praktisch
de enige in Rusland, die zei waar het
op stond. Maar toen in oktober de
OVV openbaarde dat het inderdaad
een Buk was uit het gebied dat de se
paratisten onder controle hadden,
bleek ik het bij het juiste eind te heb
ben gehad.''
,,Dat mijn telefoon wordt afgeluis
terd, weet ik zeker. Maar het pro
bleem voor de Russische autoriteiten
is niet Loekasjevitsj. Het is niet ge
lukt jullie Nederlanders de mond te
snoeren. Jullie zijn het belangrijkste
probleem.''
Bijna een jaar na de tragedie met
MH17 liet Rusland de theorie over de
Soe-25 plotseling los. Het zou toch
om een Buk-raket gaan, maar eentje
die was gelanceerd vanuit Zarosjts-
jenske, een dorp in de Donbass dat
volgens Rusland op dat moment in
handen was van het Oekraïense le
ger. Een paar maanden later deed de
Russische Buk-leverancier Almaz-
Antej een test, waaruit dat moest
blijken. Het plaatste een cockpit op
het testterrein en liet daarnaast een
Buk-raket ontploffen.
„Professioneel gezien was de test van
Almaz-Antej een schoolvoorbeeld
van hoe je een serieus experiment
niet moet doorvoeren. Want in
plaats van een Boeingcockpit ge
bruikte het bedrijf de cockpit van
een Il-86. Dat is gewoon een ander
vliegtuig. Verder is het heel lastig
een situatie van twee vliegende ob
jecten in de lucht na te bootsen op de
grond. De meest bezopen fout: ze
hebben de windrichting verward. In
werkelijkheid kwam die uit het
zuidwesten en Almaz-Antej zegt in
het experiment: uit het noordoosten.
Dat heeft consequenties voor de
hoek van de inslag, omdat het vlieg
tuig bij verschillende windrichtin
gen anders in de lucht hangt. Daar
naast koersen vliegtuigen op een
kompas, dat altijd het noorden aan
wijst. Daarmee wordt in de lucht
vaart het 'magnetische noorden' be
doeld en niet het geografische noor
den, dat Almaz-Antej hanteert.
Daarin zit een verschil van zo'n zes
graden.''
Ja, het geeft een maand na de eerste
publicatie in de zomer van 2015
ineens andere graden aan van de in-
slaghoek van de Buk en MH17. Daar
door moet de afvuurlocatie drastisch
naar het oosten worden verlegd. Maar
niet voor Almaz-Antej, voor hen blijft
het Zarosjtsjenske. De uitkomst van
hun onderzoek stond van tevoren
vast. In plaats van te onderzoeken en
dan tot een conclusie te komen.''
In september 2018 toonde het
Russische ministerie van Defensie
plots speciaal gedeclassificeerde do
cumenten van een Buk-fragment,
die het Joint Investigation Team
(JIT) in mei van dat jaar had laten
zien. Het nummer erop herleidde
het ministerie tot een raket die al in
1986 aan Oekraïne was geleverd en
daar na het uiteenvallen van de
Sovjet-Unie was gebleven. Het be
wijs dat Oekraïne achter het neer
schieten van MH17 zat.
,,Van het raketfragment dat het JIT
heeft getoond, heeft het nooit ge
zegd: dit is de raket die het vliegtuig
heeft neergeschoten. Daarnaast
wordt niet gezegd hoe dat fragment
in handen is gekomen van het JIT.
Ook heeft het ministerie van Defen
sie gezegd, dat volgens bepaalde ak
tes de bewuste Buk-raket naar Oe
kraïne is gegaan, maar heeft het die
aktes niet getoond. Dat is heel raar.''
Russische editie van Forbes, dat
Rusland aan de vooravond van de
aanslag plotseling een vliegbeper-
king oplegde boven de Russsische
regio Rostov (dat grenst aan het
gebied in Oost-Oekraïne waar
MH17 werd neergehaald). Wat is er
toen precies gebeurd?
„Middernacht van 16 op 17 juli 2014
heeft Rusland het luchtruim van het
naburige Rostov aan de Don geslo
ten. Het is een opmerkelijk toeval dat
dezelfde dag MH17 wordt neerge
schoten. Je zou kunnen denken dat
de Russische luchtvaartdienst Rosa-
viatsia wist dat het gevaarlijk was om
er te vliegen, omdat Rusland die
zelfde dag een Buk-raketsysteem
Oost-Oekraïne had binnengebracht.
Maar het gekke is wel, dat Rusland
zelf de vliegrestrictie niet heeft niet
nageleefd en gewoon vliegtuigen
heeft doorgelaten. In mijn artikel in
Forbes probeer ik daarom heel voor
zichtig te zijn. Ik heb het recht niet
conclusies te trekken. Het detail staat
evenwel ook vermeld in het rapport
van de Onderzoeksraad voor de Vei
ligheid (OVV). De Nederlandse on
derzoekers hebben Rosaviatia ge
vraagd waarom die vliegbeperking
was ingesteld. Maar juist over deze
kwestie heeft de raad nooit een ant
woord gekregen.''
De Tweede Kamer heeft onlangs
ook besloten tot een onderzoek naar
de vraag waarom Oekraïne het
luchtruim niet heeft gesloten. Maar
dat hoort niet thuis in het strafrech
telijke onderzoek, vindt Loekasje-
vitsj. ,,Die vraag is al uitgebreid en
nauwkeurig beantwoord in het tech
nische onderzoek van de OVV.''
,,Ja, er was reden voor. Maar het was
niet verplicht. Daarom draagt Oe
kraïne een morele, ethische en men
selijke verantwoordelijkheid. Geen
juridische. In het OVV-onderzoek
komt ook naar voren dat er boven
twintig andere conflictgebieden op
geen enkel moment op wat voor ma
nier dan ook het luchtruim is geslo
ten. De hele regelgeving over wan
neer luchtruimen moeten worden
gesloten, is nog niet vastgelegd."
,,Je moet zaken niet door elkaar ha
len. Natuurlijk draagt Oekraïne ver
antwoordelijkheid, maar veel be
langrijker zijn de vragen: van wie
was de Buk? Hoe kwam hij daar te
recht? Wie heeft hem geleverd? Wie
heeft de opdracht gegeven hem te
gebruiken? Wie waren de mensen
die op de knop hebben gedrukt?''
,,Absoluut niet. Nog altijd is 96 pro
cent van de Russen ervan overtuigd
dat Rusland niets met MH17 te ma
ken heeft. Dat het allemaal wordt ge
daan om Rusland zwart te maken en
de hele wereld tegen ons is. En dat de
beschuldiging aan het adres van Rus
land een gevolg is daarvan. Niet om
dat we schuldig zijn, maar omdat
niemand van ons houdt.''
vrijdag 15 november 2019
GO
Kunt u daarvan rondkomen?
De autoriteiten zullen niet blij zijn
met uw werk?
Zitten de autoriteiten u op een of
andere manier dwars?
Kunt u eenvoudig uitleggen
waarom volgens u de test van
Almaz-Antej niet deugde?
Vadim Loekasjevits
probeert rond te
komen als freelancer,
nadat hij zijn baan
kwijtraakte om zijn
vijandige mening.
FOTO'' S JOEL VAN HOUDT
U veronderstelt dat Almaz-Antej
toerekent naar de gewenste uit
komst?
Wat vindt u van die 'bewijsvoering'?
Twee jaar geleden schreef u in de
Evengoed was er achteraf gezien
alle reden voor. Er is immers een
passagiersvliegtuig uit de lucht
geschoten.
Maar voor Rusland toont het niet
sluiten van het luchtruim op 17 juli
2014 de schuld van Oekraïne aan.
Hebt u de afgelopen vijf jaar in uw
eigen omgeving gemerkt dat men
sen anders over MH17 zijn gaan
denken?