Bedrijven al klaar voor wisseltruc,
4
STIKSTOFMAATREGELEN PAS HET BEGIN
Langzamer rijden en ander veevoer
leveren een minimale stikstofbesparing
op. Er moet véél meer gebeuren om de
natuur in Nederland te redden. Wat staat
ons nog te wachten?
Autorit op zeewier: test geslaagd
,,Ik verwacht dat deze problematiek
ons ook de komende tijd zal bezig
houden'', zei premier Rutte gister
ochtend met een bedrukt gezicht.
Dat lijkt nog zacht uitgedrukt. Sa
men met ministers Schouten
(Landbouw), Van Nieuwenhuizen
(Infrastructuur) en Van Veldhoven
(Milieu) presenteerde de VVD-lei-
der een handvol stikstofmaatrege
len om de woning- en wegenbouw
uit het slop te trekken.
Maar die maatregelen - zoals
langzamer rijden op de snelweg en
aanpassingen in het veevoer - zijn
een peulenschil vergeleken bij wat
het land nog te wachten staat.
,,Deze maatregelen tellen mis
schien op tot 0,1 procent'', zegt stik
stofprofessor Jan Willem Erisman.
,,Maar de stikstofuitstoot moet uit
eindelijk met 50 procent omlaag.''
Ook Johan Vollenbroek, die het
stikstofbeleid van de overheid met
succes aanvocht, stelt dat de nieuwe
maatregelen te weinig opleveren.
Het kabinet verwacht een stikstof-
afname van zo'n 7,6 mol per hectare
per jaar. ,,Op veel plaatsen moet de
stikstofdepositie echter met 500 tot
800 mol per hectare per jaar om
laag'', zegt Vollenbroek. ,,Dit is dus
hooguit een voorzichtig ministapje
richting de oplossing.''
Volgens hoogleraar Erisman
moeten meerdere sectoren hun
stikstofuitstoot halveren: de land
bouw, het vervoer en de energie
sector. ,,De maatregelen uit het Kli
maatakkoord zullen fors naar voren
moeten worden gehaald. We zullen
meer zonne- en windenergie moe
ten gaan opwekken, zodat de kolen
centrales dicht kunnen en de helft
van het vervoer elektrisch kan wor
den.''
In december wil het kabinet een
nieuw pakket stikstofmaatregelen
presenteren. Dan wordt de land
bouwsector niet ontzien, verwach
ten Haagse ingewijden. Uit RIVM-
berekeningen blijkt dat de land
bouw verantwoordelijk is voor 46
procent van de stikstofneerslag in
de natuur. ,,De maatregelen voor
het uitkopen, verplaatsen en mo
derniseren van veehouderijen
staan dan voorop'', zegt een Haagse
bron.
Opkoopregeling
Ook komt er waarschijnlijk een op
koop- en sloopregeling van oude
dieselbusjes en dieselpersonenau
to's. Mogelijk zal het kabinet dan
ook maatregelen in de luchtvaart
aankondigen, maar daarvoor is het
nog wel wachten op een rapport
van de commissie-Remkes. Dat
luchtvaartrapport wordt ergens
voor de kerst verwacht.
Het kabinet wil in december ook
met meer informatie komen over
een algemene drempelwaarde voor
stikstofuitstoot, zoals nu in onder
meer Duitsland geldt. Nu vormt
vrijwel elke milligram stikstof die
door een nieuw project neerslaat in
Dit is het
ingewikkeldste wat ik
als premier tot nu toe
heb meegemaakt
2
een beschermd natuurgebied een
probleem. Met een drempelwaarde
zouden projecten die onder een be
paalde grens blijven geen vergun
ning nodig hebben.
Het bedrijfsleven lobbyt stevig
voor zo'n drempelwaarde. ,,Een
drempelwaarde van bijvoorbeeld
2 mol zou de grootste problemen
voor het bedrijfsleven oplossen'',
zegt voorman Hans de Boer van
de werkgeversorganisatie VNO-
NCW.
Voor een drempelwaarde is veel
te zeggen, stelt ook hoogleraar om-
gevingsrecht Chris Backes. ,,Het
zou veel administratieve romp
slomp en onzekerheid wegnemen
bij ondernemers die bijvoorbeeld
huizen willen bouwen ofwindmo-
lens willen oprichten'', aldus Bac-
kes. ,,Maar juridisch kun je zo'n
drempelwaarde alleen invoeren als
je kunt aantonen dat de stikstofuit-
stoot in totaal aanzienlijk omlaag
gaat.''
Daarom móét het kabinet wel
met verdergaande maatregelen ko
men om de stikstofcrisis te beteu
gelen. Alleen dan kunnen grote
bouwprojecten - zoals grote infra
structurele projecten en de renova-
tie van het Binnenhof - doorgaan.
Wel kondigde Rutte gisteren aan
dat hij ook in Brussel gaat aandrin
gen op soepelere natuurregels. Er
worden voorlopig geen nieuwe Na-
tura2000-gebieden aangewezen.
Rutte benadrukte dat de stikstof
crisis 'het ingewikkeldste' is wat hij
tot nu toe heeft meegemaakt als
premier. Hij sprak gistermiddag op
het Catshuis met een groep boze
boeren. Die groep zal zich - als vol
gende maand nieuwe maatregelen
voor de landbouwsector naar bui
ten komen - waarschijnlijk op
nieuw roeren.
ALTERNATIEVEN
Terug naar 100 km/uur
Vooralsnog is er veel onduidelijk.
Ja, we mogen het gaspedaal straks
minder hard intrappen, maar
Rijkswaterstaat weet nog niet per
wanneer. ,,We moeten eerst een
planning maken'', zegt woord
voerster Ursula Neering. Ze wijst
er op dat een groot aantal ver
keersborden langs de snelwegen
moet worden aangepast. ,,Maar
om hoeveel borden gaat het, hoe
lang is de levertijd, kunnen ze
snel worden geplaatst? Al dat
soort zaken gaan we inventarise
ren.''
Rijkswaterstaat, dat de lagere
maximumsnelheid ook op de
matrixborden boven de snelwe
gen zal communiceren, verwacht
Het gaat om ruim
1200 borden van 120
en 130 kilometer
langs de snelwegen
over enkele weken de datum be
kend te maken. Volgens fabrikan
ten van verkeersborden kan de la
gere snelheid van 100 km/uur
echter vlot worden ingevoerd.
,,Het gaat om ruim 1200 borden
van 120 en 130 kilometer langs de
snelwegen'', vertelt Hans Heij-
mans van bordenfabrikant HR
Groep, dat een database bijhoudt
met alle verkeersborden in Ne
derland. Op een totaal van drie
miljoen borden is dat niet veel.
HR Groep denkt dat vervangen
binnen enkele weken kan. ,,We
draaien hier onze hand niet voor
om. Toen de hogere snelheids-
grens van 130 werd ingevoerd, de
den we er drie weken over.''
donderdag 14 november 2019
GO
Volgende keer landbouw
Annemieke van Dongen
Peter Winterman
Den Haag
-Mark Rutte, premier
Een personenauto
heeft de eerste
80 kilometers ge
maakt op brand
stof uit zeewier.
Hans van Zon
Kopenhagen
De eerste rijtesten,
op wegen in Dene
marken, wijzen uit
dat 'zeewierbrand
stoffen', in termen
van gebruik en emis
sies, hetzelfde wer
ken als de reguliere
brandstoffen.
De testen zijn het
eerste succes van
het Europese pro
ject MacroFuels, dat
zich sinds 2016 richt
op de productie van
biobrandstoffen uit
zeewier. Aan dit pro
ject neemt ook de
Nederlandse Orga
nisatie voor Toege
past Natuurweten
schappelijk Onder
zoek (TNO) deel met
het vorig jaar ge
opende zeewierla
boratorium in Petten.
Daar werd het zee
wier bewerkt tot een
grondstof voor de
productie van deze
brandstoffen. Met
hulp van de Universi
teit Wageningen
werd deze grondstof
omgezet in bio-buta-
nol.
Het afgelopen jaar
werd er in totaal 10
kilo bio-ethanol en 8
kilo bio-butanol ge
produceerd. Door
deze te mengen met
fossiele brandstof
fen zijn E10- en B10-
brandstof (elk 100
liter) geproduceerd
waar de auto's van
nu op rijden.
Het klinkt eenvoudig, overdag
maximaal 100 km/uur op de
snelweg, maar er komt meer bij
kijken dan gedacht. Zo onder
zoekt het OM of er meer snel
heidscontroles nodig zijn. Ver
der moeten 1200 verkeersbor
den worden aangepast.
David Bremmer
Den Haag
