'Kortingen
pensioen in
2020 van
de baan'
ainSHSEsw
NIEUWS 3
Utrechts ziekenhuis ontwikkelt nieuwe techniek
KLIMAATCONFERENTIE OP WEG
Een nieuw apparaat verkort het aantal
behandelingen voor mannen met
prostaatkanker drastisch. In plaats van 35
bestralingen er zijn nu nog maar 5 nodig.
Het UMC Utrecht heeft een appa
raat uitgevonden dat MRI-beelden
maakt en tegelijkertijd de prostaat
bestraalt in geval van kanker. Door
de nieuwe techniek hoeft een grote
groep mannen met prostaatkanker
nog maar vijf keer bestraald te wor
den. Voorheen moesten zij 35 keer
naar het ziekenhuis.
„Tijdens het bestralen hebben we
constant de prostaat in beeld'', legt
radiotherapeut Jochem van der
Voort van Zyp uit. „Hierdoor kun
nen we veel nauwkeuriger bestra
len, waardoor we minder gezond
weefsel raken. Bovendien is de stra
ling veel krachtiger, waardoor de
mannen minder vaak terug hoeven
te komen." In Canada wordt de
techniek van vijf keer bestralen al
jaren toegepast, zónder het in
Utrecht bedachte apparaat. ,,En dus
niet met dezelfde precisie'', aldus
de radiotherapeut.
De techniek is ingezet bij veer
tien patiënten in het UMCU, maar
het academische ziekenhuis schat
in dat er landelijk zeker 1500 patiën
ten baat bij kunnen hebben.
Prostaatkanker is de meest voor
komende vorm van kanker bij
mannen boven de 45 jaar. In Neder
land kregen vorig jaar 12.600 man
nen prostaatkanker en overleden er
2894. Ongeveer de helft van alle
prostaatkankerpatiënten laat zich
opereren of bestralen. In het laatste
geval moest de patiënt 35, en in
sommige ziekenhuizen zelfs 39
keer, naar het ziekenhuis.
De nieuwe techniek waarbij dit
maar vijf keer hoeft, is alleen ge
schikt voor mannen die te maken
hebben met minder agressieve tu
moren. De behandelingen duren
bovendien een stuk langer; drie
kwartier in plaats van 15 minuten
per keer. ,,Dat is vergeleken met 35
ritjes naar het ziekenhuis minder
belastend", zegt de radiotherapeut.
Er is nog voordeel. In de oude si
tuatie kregen de patiënten in het
UMCU via naalden enkele minus
cule goudstaafjes in de prostaat in
gebracht. Die lichtten op tijdens de
We bestralen veel
nauwkeuriger en we
raken dus minder
gezond weefsel
- Jochem van der Voort van Zyp
QEIekta
0nity
CT-scan, zodat de radiotherapeut
op het bestralingstoestel beter kon
inschatten waar hij moest zijn. ,,Het
inbrengen van goudstaafjes is pijn
lijk. Daar zijn de mannen nu vanaf,
omdat de nieuwe scanner een beter
beeld geeft van de prostaat."
Van der Voort van Zyp verwacht
dat de nieuwe behandeling minder
bijwerkingen geeft. Nu kampt 20
tot 30 procent van de prostaatkan
kerpatiënten in de eerste maanden
met aanzienlijke plasklachten. Ze
moeten 's nachts vaker naar het toi
let, hebben een minder harde straal
of loze aandrang. Op lange termijn
krijgt ruim de helft van de mannen
die voorheen geen klachten had
den, te maken met erectieproble-
men. In samenwerking met het St.
Antonius Ziekenhuis onderzoekt
het UMCU wat precies de verschil
len zijn in bijwerkingen tussen
deze nieuwe methode en de hui
dige prostaatkankerbehandelingen.
Steeds meer ziekenhuizen
schroeven het aantal bestralingen
terug. Zo houdt het Amsterdam
UMC ook vijf sessies aan met een
net iets andere techniek. En het
Erasmus MC ging vier jaar geleden
als eerste ziekenhuis al van 39 naar
19, en vanaf volgende maand naar 7
bestralingen. Het baseert zich op
een recente Scandinavische studie
waar 7 bestralingen zeer effectief
bleek, zelfs bij patiënten die agres
sievere tumoren hadden.
Minister Wouter Koolmees van
Sociale Zaken heeft binnenska
mers gezegd dat hij pensioen
fondsen een extra jaar lucht wil
geven. Hij is naar verluidt bereid
de regels zo aan te passen dat
pensioenfondsen die op 31 de
cember een dekkingsgraad van
90 procent of hoger hebben niet
hoeven te korten.
Dit zou betekenen dat de me
taalpensioenfondsen PME en
PMT de pensioenen niet hoeven
te verlagen, mits hun dekkings
graad de komende anderhalve
maand niet dramatisch verslech
tert. Beide fondsen noteerden
gisteren een actuele dekkings
graad van 93,4 en 94,6 procent.
Een aantal kleinere fondsen staat
er echter zó slecht voor dat voor
hen korten waarschijnlijk on
vermijdelijk zal zijn.
Koolmees wil de regels tijde
lijk aanpassen om ervoor te zor
gen dat er draagvlak blijft voor
het nieuwe pensioenstelsel dat
op dit moment wordt uitge
werkt, zo bevestigen bronnen.
Wel moeten zijn collega's in het
kabinet nog instemmen met het
uitstel. Waarschijnlijk wordt het
besluit dinsdag aan de Kamer
meegedeeld, vlak voor het pen
sioendebat volgende week.P16
donderdag 14 november 2019
Greta Thunberg hoeft niet van de VS naar
de (verplaatste) klimaatbijeenkomst in Ma
drid te vliegen. Ze heeft een lift gevonden:
ze zeilt samen met YouTubers Riley Whitelum
en Elayna Carausu (links en rechts) en
zeilster Nikki Henderson (midden). fotos epa, afp
Kortere behandeling
voor prostaatkanker
Hanneke van Houwelingen
Utrecht
Radiotherapeut Jochem van der Voort van Zyp bij de scanner, die
gelijktijdig MRI-beelden maakt en de prostaat bestraalt. foto umc
De meeste pensioenen hoe
ven komend jaar hoogstwaar
schijnlijk toch niet gekort te
worden. Daarnaast hoeven de
premies niet extra omhoog en
kan de pensioenopbouw op
peil blijven.
Laurens Kok
Den Haag
