4
INVESTERINGSFONDS SPOORWEGEN
Al jaren roepen ProRail en NS tevergeefs om extra geld
voor het spoor. Met het nieuwe investeringsfonds lonken ineens
miljarden euro's en kunnen veel ov-knelpunten in één klap worden
opgelost. De spoorbedrijven ruiken een kans.
We hebben een enorme
ambitie om treinen vaker
en sneller te laten rijden
woensdag 13 november 2019
KanSti!
S5B SÏi!
jaag"
David Bremmer
Utrecht
Overvolle perrons en vervolgens als ha
ringen in een ton in de treincoupé. Voor
treinreizigers in veel grote steden is het
dit najaar de dagelijkse praktijk. Het
aantal treinreizigers groeit al jaren. In
september beleefde NS met 36,7 miljoen
passagiers zelfs de drukste maand
ooit. Deze zomer waarschuwden de
spoorwegen nog sneller dan gedacht te
gen grenzen aan te lopen. Mogelijk is
het plafond al in 2025 bereikt en niet in
2030. Het aantal reizigerskilometers
steeg alleen het eerste halfjaar van 2019
met 4,6 procent.
Vandaar dat ProRail en NS er dolgraag
miljarden euro's bij willen. Met dat geld
kunnen ze meer treinen laten rijden.
Tot nu toe trok het kabinet nauwelijks
extra geld uit voor het spoor. Hoewel
haar recente Toekomstbeeld Openbaar
Vervoer 2040 laat zien dat het aantal
treinreizigers tot 2040 verdubbelt,
weigert staatssecretaris Stientje van
Veldhoven over de brug te komen.
Met het op Prinsjesdag gebrachte
nieuws dat het kabinet een groot inves
teringsfonds van tot wel 50 miljard euro
gaat optuigen, is het landschap echter
ineens veranderd. Het idee klinkt lo
gisch: geld lenen voor minister Hoek
stra (Financiën) is met de lage en soms
negatieve rentes vrijwel gratis. Waarom
niet een pot geld maken voor grote in
frastructurele projecten die Nederland
beter maken, dachten VVD, CDA, D66
en CU.
ProRail en NS zien hun kans schoon: ze
ker nu Nederland moet verduurzamen
en een deel van de economie platligt
door de stikstofcrisis, is geld voor de
rails en het ov nuttig besteed, redeneren
ze. Beiden hebben afgelopen september
een investeringslijst ter waarde van
bijna 21 miljard euro opgesteld en naar
Den Haag gestuurd. Ze zien de pot met
geld aan het eind van de regenboog.
Op de lijst staan tientallen concrete
verbeteringen in het spoor: treinverbin
dingen tussen Groningen, Leeuwarden,
Enschede en de Randstad kunnen met
diverse aanpassingen in het spoor tot
een half uur sneller. Ook de trein naar
Berlijn wordt daardoor sneller. Kosten:
tot 1 miljard euro.
Grote snelgroeiende stations als
Amersfoort, Leiden, Nijmegen en Roer
mond dienen te worden uitgebreid met
onder meer extra trappen en perrons
(kosten circa 50 tot 100 miljoen euro per
station). Knelpunten in de vaak uitval
lende hsl kunnen worden opgelost (700
miljoen euro). Diverse lightrail-verbin-
dingen (Den Haag-Dordrecht, Haar
lem-Gooi) zitten in de plannen, maar
ook miljarden euro's voor een beter goe
derenvervoer richting Duitsland. Op
belangrijke routes kan spoorboekloos
rijden worden ingevoerd. Een heel be
langrijke investering zou ook zijn om
het Nederlandse spoor eindelijk op
3000 Volt te laten rijden (1,4 miljard
euro). De 1500 Volt van nu dateert uit de
jaren 20 van de vorige eeuw. NS kan
daardoor het aantal treinen niet uitbrei
den.
Duurzaam
Hans van Leeuwen, directielid van Pro
Rail weet het wel. ,,Door te investeren in
betere trein- en ov-verbindingen wordt
het voor mensen nog aantrekkelijker te
kiezen voor een duurzame manier van
vervoer in plaats van met de auto in de
file aansluiten."
ProRail wijst ook op de huidige stik
stofcrisis. ,,Voor structurele oplossin
gen wordt nu vooral gekeken naar de
agrarische sector en het verlagen van de
snelheid van 130 kilometer per uur op
wegen rond natuurgebieden", stelt Van
Leeuwen. Hij constateert dat er ook een
andere oplossing is. ,,Eentje die al 180
jaar bestaat; namelijk het spoor. Zowel
het reizigers- als goederenvervoer per
spoor is de meest veilige en duurzame
manier van transport."
Ook NS doet een beroep op de over
heid. ,,We hebben een enorme ambitie
om meer treinen te laten rijden, vaker te
rijden en sneller te rijden", laten de
spoorwegen via woordvoerder Erik
Kroeze weten. ,,Tussen de provincies, de
grote steden en naar het buitenland. Dat
is goed voor de bereikbaarheid van Ne
derland. Met deze lijst geven we aan
welke infrastructuur nodig is om die
ambities voor Nederland te kunnen
waarmaken."
De bal ligt nu bij het kabinet. Mo
menteel werkt minister Wopke Hoek
stra (Financiën) samen met minister
Eric Wiebes (EZ) aan de uitwerking van
het fonds. Begin 2020 presenteren ze
hun bevindingen.
GO
ProRail en NS willen
Rotterdam
Upgrade goederenlijnen
Rotterdamse haven
Noord-Oost
Limburg/Brabant/Gelderland
knelpunten te lijf
—Woordvoerder NS
Prioriteit/geld voor 1
deze vier stations
Lokaal verdubbeling
Leiden spoor Woerden-Leiden
Non-stop treinen
tussen Den Haag/
Rotterdam/Utrecht
met 160 km/uur
Breda
i-iaiT uur
Vl.ss.ngen 1 sne||er
Vlissingen
Randstad
Antwerpen
Half uur sneller
van Randstad
naar Antwerpen f
en Brussel
