Je moe ze goed kriehe
9
PIER RENOVATIE
De pier van de
Vlaamse badstad
Blankenberge krijgt
een opknapbeurt.
En niks te vroeg.
Zuiderburen
Streektaal
A
De kogel is eindelijk door
de kerk. Na de afbraak
van het oude treinsta
tion en de bouw van een
gloednieuw station en hotel krijgt
de Vlaamse badstad Blankenberge
er binnenkort een groots renova
tieproject bij. De iconische pier,
die al jaren in verval is, wordt op
geknapt.
De pier is een ontspannings
complex met verschillende hore
cazaken, een auditorium en ten
toonstellingsruimte. Het bouw
werk heeft een rijke geschiedenis
en behoort ondertussen tot het
nationale patrimonium. Tot ver
over de landsgrenzen geniet dit
unieke bouwwerk - een 350 meter
lange brug in zee - erkenning en
herkenning. Het is een pareltje
uit 1894, de belle époque, en is
hiermee de oudste pier aan de At
lantische kust. Het is voor de bad-
stad wat de Eiffeltoren voor Parijs
is.
De renovatie omvat enkel de
wandelweg, die kampt met beton
rot. De weg ligt er al jaren verval
len bij. Het bleef wachten op
Vlaamse centen. De regering trekt
nu ruim zes miljoen uit voor de
grootschalige opknapbeurt, die
net geen acht miljoen zal kosten.
De gemeente Blankenberge be
taalt de rest. ,,Dit fenomeen, een
echte erfgoedparel, moeten we
eens goed opblinken", sprak mi
nister Ben Weijts. ,,De aankondi
ging voor de restauratie komt niks
te vroeg. Het gebouw vertoont al
jaren stevige gebreken. Vooral de
staat van de wandelweg is slecht."
Attractie
De werken gaan volgend jaar van
start en het karwei zal mogelijk
tot drieënhalf jaar duren. De reno
vatie moet een heuse attractie
worden voor de badgasten. Er
wordt een dam rondom de pier
gebouwd. Je kan het het best ver
gelijken met een condoom
rondom het gebouw en de wan
delweg. Die route zal bereikbaar
blijven voor wandelaars en fiet
sers. Door er een bezienswaardig
heid van te maken, wordt van de
nood een deugd gemaakt.
Er wordt voor de opknapbeurt
teruggegrepen naar het historisch
uitzicht van de oorspronkelijke
betonnen pier uit de jaren dertig.
In het originele ontwerp waren de
betonnen kolommen een heel
De pier is voor de
badstad wat de
Eiffeltoren voor
Parijs is
stuk slanker dan de huidige toe
stand. De gereconstrueerde pier
zal daardoor een stuk eleganter
ogen dan de huidige versie. Op ba
sis van de oorspronkelijke plan-
nen wordt de pier herbouwd in
wit beton, wat de constructie ook
beter zal wapenen tegen de tand
des tijds.
In brand
In 1888 was er al een ontwerp voor
een pier. Blankenberge stemde in
met het voorstel van de Société
Anonyme du Pier de Blanken-
berghe. In februari 1894 ging een
aannemer aan de slag en op zon
dag 12 augustus 1894 wandelden
de eerste bezoekers over de giet
ijzeren pier in art-nouveaustijl.
Het achtkantige platform aan het
uiteinde droeg een elegant pavil
joen uit glas en metaal. De pier
bleek een enorme trekpleister,
maar zou nauwelijks twintig jaar
blijven staan. Op 15 oktober 1914
werd ze door de Duitse bezetter in
brand gestoken.
Een geraamte van het bouw
werk bleef over. Na de Eerste We-
reldoorlog kocht de gemeente het
bouwwerk. In 1930 werd beslist
om de stad zelf de nieuwe pier te
laten bouwen. De eerste jaren
huisde er een pretpark.
Tijdens de Tweede Wereldoor
log bleef het bouwwerk intact,
omdat de Duitse sergeant Kese-
berg het bevel van zijn oversten
om de pier op te blazen negeerde.
Hij werd er later voor onderschei
den door de stad. De pier werd
omgedoopt tot Aquarama en was
een onderdeel van het Meli-pret-
park (nu Plopsaland De Panne).
Eind vorige eeuw werd hij al
eens ingrijpend gerenoveerd na
dat betonrot werd vastgesteld. Als
onderdeel van de renovatie wer
den bijkomende verdiepingen ge
bouwd in het water, wat noch de
stabiliteit, noch de transparantie
van de structuur ten goede kwam.
Na de werken werd de pier in
2004 beschermd als monument.
Soms vraehe kennissen me wè
es oe of 't zit mee mien biljar
ten en dat van de Meliskerkse
soos. Dirom dan noe een kleine 'up
date' over ons 'level'( twi dialect
woorden van ons kleinhuusen wat
randz3ken van de soos!
Over m'n eihen kan 'k bepaeld hin
lovende woorden spreke/schrieve. Eêl
soms ebb'ik het idee da'k een bitje ver-
opperd bin bie dit spil. Mè nog vódat
die gedachte wortel kan schiete in m'n
geêst, liekt het of aole bóze biljartgeês-
ten tegen me saemenspanne en de
drie ballen op het groene laeken d'r
aordigheid in ebbe raekelings langs
mekaore ene te rollen, onderwiele dat
ik ze mee mien biljartstok gecomman
deerd ao om mekaore te raeken. Nae
wi zó'n partij uut de serie 'Brulle mee
de musse op!', besefik aolmè meer dat
de voetbal en de tennisbal vroeger vee
beter luusterde nè wat ik wou, dan die
witte of gele biljartballen. Soms hae 'k
naebie dienke dat het an m'n eihen
leit...!
Biljartbril
Gelukkig is en bluuft gedeêlde smart
alve smart en mohe me in de koffie-,
thee-, bier-, en borrelpauze bie de
soos van andere senior-strijders ore,
dat het 'net-nie' ook bie ulder op
komt as een regenbuu nae een prach
tige en zunnige dag. Eigenlijk zouwe
me d'r wat an wille doe, wan me bin
tot de conclusie gekomme dat het an
de ballen leit. Die bin te klein vó
mensen van onze leeftied. Ook 3
schaf je een biljartbril an, ze bluve
mekaore passere mee een 'vloeitje'
ruumte! Dirom pleite me vó wat hró-
tere ballen (een paer millimeter in
doorsnee is 3 genoeg Dan bin aol
die ballen 'goed' die je noe de nódige
ergernisse heveEn dan kunne me
nie mi de ballen de schuld geve. Al-
leên nog mè ons eihen of een te
kouwe biljarttaefel wi een bal nie
goed op kan rolleWan iemand of
ies moet toch de schuld kriehe!
Bluuft vó mien nog het probleem
van het feit, da me alleên mè mee
mannen biljarte. En dat in een tied,
d3 ze aole spilletjes en spellen gen-
derneutraal wille ebbe. De vrouwen
bin iedere keer an 't rummicubben in
een zaaltje nest ons en di doet dan wi
hin ienkele man an mee. Oe kriehe
me noe de vrouwen achter de 'keu'en
de groene taefel bie onze soos? Ze
ebbe a verscheiene uutnódigingen af-
geslohe wan ze voele d'r eihen beter
achter de plankjes met blokjes. Ik be-
love, dat er ooit wè es wat mannen
mee komme spele, as ulder de moed
op kunne brienge ons spil beter te
lere kennen. Ik dienke dat het nog ge
zelliger is as er gemengd gespeeld
oordt 3 z3't wè even wenne weze. Pas
vroeg ik nog oe of 't hieng bie de spe
lende dames. ,,Je moe ze de blok
jeseest goed kriehe", reageerde d'r
éên mee een dienk-rimpel op d'r
vooroód. Nou, as dat zó is, dan is't net
biljarten!!
dinsdag 12 november 2019
GO
Parel van Blankenberge opgepoetst
In de rubriek Zuiderburen
werpen we wekelijks
een blik over de Belgische
grens. Deze week: De pier
van Blankenberge wordt op
geknapt.
Frank Gijsel
Blankenberge
In deze rubriek
belichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Frans
van der Heijde in
het Walchers.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
De wandelweg kampt met betonrot en wordt volgend jaar onderhanden genomen. foto peter nicolai
