Wessel te Gussinklo wint Zeeuwse Boekenprijs
ZEELAND 17
solliciteerd, maar vaak zochten ze toch
niemand, of paste ik niet in het profiel.
Vaak was ik zo nerveus voor een solli
citatiegesprek dat het me niet lukte
om mijn verhaal duidelijk te vertel
len."
Illya heeft autisme. ,,Die diagnose
kreeg ik toen ik negen jaar was. Ik was
een apart kind, dat soms niet door had
wat de sociale normen waren, en ik
had hele specifieke interesses", blikt
hij terug. ,,Op de middelbare school
was ik een buitenbeentje. Ik was me er
bewust van dat ik anders was dan mijn
leeftijdsgenoten, maar ik heb op een
gegeven moment besloten dat ik zelf
iets moest doen om beter contact te
maken met anderen, zonder mezelf te
king geen baan konden vinden. Ik
dacht: wat zou er gebeuren als ik mijn
netwerk in zou zetten? Ik heb toen
een bijeenkomst georganiseerd voor
werkgevers en young professionals
met een handicap."
Mbo-4 niveau
De stichting heeft inmiddels over
eenkomsten met 76 grote werkge
vers, waaronder de Rijksoverheid en
Dow Chemical in Zeeland. Jaarlijks
helpen de 25 medewerkers van de
stichting tweehonderd hoogopgelei
den aan werk. In Zeeland richt de
stichting zich ook op jongeren met
mbo-4 niveau. ,,Alle jongeren door
lopen een voortraject van vijf a zes
maanden. Daarin willen we alles van
ze weten: wie ze zijn, wat hun passies
zijn, wat hun beperkingen zijn en
hoe we kunnen zorgen dat een func
tie goed bij ze past." Het voortraject
is het belangrijkste onderdeel van de
begeleiding. ,,Een cv met opleidingen
en werkervaring zegt niks. Het gaat
om kwetsbare mensen: op de één of
andere manier lukt het niet om een
baan te vinden of te behouden. We
willen weten waar ze op vastlopen."
Als de jongeren eenmaal aan een
baan begonnen zijn, krijgen ze bege
leiding, maar de stichting communi
ceert ook met leidinggevenden. ,,We
leggen op een toegankelijke manier
aan de leidinggevende uit wat de be
perking van de jongere inhoudt en
waar hij op moet letten. Eén van onze
ambassadeurs heeft bijvoorbeeld een
persoonlijkheidsstoornis. Zoiets kan
werkgevers afschrikken. Wij leggen
uit waar de grenzen van deze jonge
ren liggen en wat hun triggers zijn.
Zo brengen we de beperking terug
tot normale proporties."
Illya
Na zijn mbo 4-opleiding interactieve
mediavormgeving bijScalda, drie
jaar geleden, lukte het Illya Velleman
(26) uit Sas van Gent maar niet om
aan het werk te komen. Ja, hij had een
baantje als afwasser bij een brasserie,
maar dat was nou niet bepaald zijn
toekomstdroom. ,,Ik heb heel veel ge-
verliezen. Daardoor heb ik mezelf so
ciale vaardigheden aangeleerd."
Via een jongerenloket van de ge
meente kwam Illya eerder dit jaar in
contact met de Stichting Studeren en
Werken op Maat (SWOM). Jobcoach
Maartje Nouwens hielp hem te for
muleren wie hij zelf is en wat hij zoekt
in een baan. ,,Ik heb expliciete op
drachten nodig en duidelijke taken,
zodat ik precies weet wat er van me
verwacht wordt. Ik vind het ook be
langrijk dat collega's begrijpen
waarom ik soms extra uitleg vraag of
extra context nodig heb." Illya bena
drukt: ,,Ik vind niet dat de hele wereld
zich aan mij moet aanpassen: ik moet
zelf ook concrete vragen stellen, en
collega's helpen mij beter te begrijpen.
Ik wil mijn grenzen opzoeken en me
zelf ontwikkelen."
Sollicitatie
SWOM heeft een samenwerking met
Dow opgezet, en zo kwam Illya begin
september op de HR-afdeling van het
chemiebedrijf terecht. ,,Ik verzorg de
visuele vormgeving van informatie
die op internet media gepubliceerd
wordt. Ik had nooit gedacht dat er bij
Dow een baan voor mij zou zijn." Il-
lya's jobcoach ondersteunde hem tij
dens het sollicitatiegesprek. ,,Het
werkt motiverend als er iemand naast
je zit, die bij kan springen als je even
de woorden niet kunt vinden. We
spreken regelmatig af om te evalueren
hoe het gaat. Dat geeft me houvast: het
idee dat ik bij iemand terecht kan als
er iets niet goed gaat, geeft veel steun."
Illya is enorm blij met zijn baan. ,,Ik
doe nu eindelijk iets waar ik voor ge
leerd heb. Ik leer om zelf mensen aan
te spreken en om initiatief te nemen.
Daar had ik veel moeite mee. Mijn col
lega's tonen veel begrip. Ze waarderen
me als mens." Illya werkt nu twee da
gen per week bij Dow, maar hij hoopt
dat hij in de toekomst meer uren kan
werken. ,,Dit werk geeft me zoveel
mogelijkheden. Ik woon nu nog bij
mijn ouders, maar ik heb me inge
schreven bij de woningstichting. Ik
hoop dat ik straks echt op eigen benen
kan gaan staan."
Of je nu wint of niet, de uitreiking
van de Zeeuwse Boekenprijs is een
feest voor de meer dan 70 betrok
ken schrijvers, illustratoren en foto
grafen van de 65 inzendingen. De
hal van de ZB in Middelburg zat za-
terdagavond dan ook vol. In totaal
zijn vier prijzen uitgereikt: twee ac
colades (aanmoedigings
prijzen), de Prijs van de
Zeeuwse boekhandel
en de Zeeuwse Boe
kenprijs. Tussen
door waren er op
tredens van Broe
der Dieleman en
Bert Kreeft.
Unaniem
Voor de Zeeuwse Boe
kenprijs waren vijf genomi
neerden: Sanne Blauw, Lo van
Driel, Wessel te Gussinklo, Jan
Vantoortelboom en Chawwa
Wijnberg. De jury koos unaniem
voor De hoogstapelaar van Te Gus-
sinklo.
De hoogstapelaar draait om
hoofdpersoon Ewout Meyster, een
17-jarige puber die met
stoer gedrag indruk pro
beert te maken op zijn
omgeving. „Te Gus-
sinklo maakt het
ongemakkelijke
proces van een jon
geman die balan
ceert tussen wie hij
is en wie hij wil zijn,
pijnlijk voelbaar",
droeg commissaris Pol
man voor uit het juryrapport.
„Op ingenieuze wijze brengt hij
kleine tegenstrijdigheden aan in
het verhaal waardoor je je mening
over de hoofdpersoon soms moet
herzien. Deze roman is een literair
werk van blijvend grote betekenis."
In een eerste reactie zei Te Gus-
sinklo 'zeer verheugd te zijn met de
prijs'. De Zeeuw benadrukte zijn
Ik ervaar hier de
ruimte, de rust
en de weidsheid
band met en liefde voor Zeeland.
,,Als ik 's avonds naar een restaurant
rij om een kop koffie te gaan drin
ken en de krant te lezen, rij ik door
het Zeeuwse landschap, en ervaar
de ruimte, de rust en de weidsheid.
Dan denk ik: dit is het landschap
van mijn ziel. Hier hoor ik thuis."
Vijf Zeeuwse boekhandels (De
Vries, De Drukkerij, Paard van
Troje, De Koperen Tuin en 't Spui)
gaven schrijver Jan Vantoortelboom
de Zeeuwse boekhandelsprijs. Het
is een oeuvreprijs die jaarlijks wordt
toegekend aan iemand die zich voor
het Zeeuwse boek inzet.
De avond draaide niet alleen om
de vraag wie de Boekenprijs in de
wacht zou slepen. Ook werden
twee accolades uitgereikt. De acco
lade Beste wetenschappelijke uit
gave 2019 is voor Van Wijs en Waan
- 250 jaar verzamelen van auteur Ka
tie Heyning.
De accolade Meest originele uit
gave ging naar Het boek van het leven
(Over bolle buiken, bonenbaby's en
kraamfeesten) van auteur Floortje
Zwigtman.
maandag 11 november 2019
jongere met handicap
Illya Velleman (26)
uit Sas van Gent
vond werk op de
HR-afdeling bij Dow
Chemical in Terneu-
zen dankzij de Stich
ting Studeren en
Werken op Maat.
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
Schrijver Wessel te Gussinklo is
met zijn boek De hoogstapelaar
de winnaar van de zeventiende
editie van de Zeeuwse Boeken
prijs. De jury, onder leiding van
commissaris van de koning Han
Polman, onthulde dat zaterdag
avond in de ZB in Middelburg.
Schrijver Jan Vantoortelboom
(foto) kreeg de Prijs van de
Zeeuwse Boekhandel.
Jeffrey Kutterink
Middelburg
- Wessel te Gussinklo
