5
'Vroempartij' VVD worstelt
met snelheidsbeperkingen
de weg op te gaan, net als anderen
voor wie het noodzakelijk was om
te werken, zoals verpleegsters en
havenarbeiders.
Dat idee komt uit de koker van
ambtenaren van Haagse ministe
ries. Zij hebben een 'groslijst' met
mogelijke maatregelen opgesteld
waarmee op korte termijn de stik-
stofuitstoot kan worden vermin
derd. Dat gebeurde op verzoek van
het kabinet, dat woningbouwpro
jecten snel wil vlot trekken. Door
een uitspraak van de Raad van
State liggen veel projecten nu stil:
pas als in Nederland minder stik
stof wordt uitgestoten, mogen
weer huizen worden gebouwd.
Coalitiepartij Christenunie en op
positiepartij GroenLinks opper
den vorige maand om een jaar
lijkse autoloze zondag in te voe
ren. De Christenunie benadrukt
dat het nu met hun idee was om
de maandelijkse autoloze zondag
op de lijst met stikstofmaatregelen
Nu zijn er veel meer
mensen op zondag
afhankelijk van de
auto dan in 1974
te zetten. Dat komt dus van
Haagse ambtenaren.
Volgens bronnen in het kabi
net zou een maandelijkse ver
plichte autovrije dag twee 'mol'
per hectare per jaar opleveren. Mol
is de eenheid waarin stikstof
wordt gemeten. ,,Dat is heel fors'',
zegt hoogleraar Rudy Rabbinge,
lid van de commissie-Remkes die
het kabinet adviseert over de aan
pak van de stikstofcrisis. ,,Het staat
gelijk aan een verlaging van de
maximumsnelheid op de snelwe
gen van 130 naar 120 kilometer per
uur. De commissie-Remkes heeft
de autoloze zondag niet onder
zocht, maar het lijkt mij een uit
stekend idee om dit wel in te voe
ren.''
De leiders van de coalitiepartijen
bevestigen dat het plan op de lijst
van mogelijke stikstofmaatregelen
staat, maar zij hebben er wel be
denkingen bij. ,,Ik denk niet dat
deze het gaat halen'', zegt VVD-
fractievoorzitter Klaas Dijkhoff.
Zijn collega van D66, Rob Jetten,
benadrukt dat maatregelen die au
torijden beperken nu het snelst in
te voeren zijn. Maar: ,,Het klinkt
natuurlijk heel romantisch, skee
leren op de snelweg, maar het
moet wel zinvol zijn.'' Gert-Jan Se-
gers van de Christenunie zegt dat
er wat hem betreft geen taboes
zijn. ,,Een autoloze zondag zou
ook goed zijn voor de zondagsrust,
maar het lijkt mij geen goed idee
dat mensen op zondag niet meer
naar bijvoorbeeld hun zieke moe
der of de kerk mogen rijden.'' De
SGP is wél ronduit voorstander:
,,Eén keer per maand allemaal
even pas op de plaats maken, dat is
toch mooi!'' zegt SGP-Kamerlid
Chris Stoffer.
Zeer klein, omdat het politieke
draagvlak in de coalitie niet groot
is. De coalitiepartijen lijken er
meer voor te voelen om de snel
heidslimiet te verlagen dan om au
torijden op bepaalde dagen hele
maal te verbieden. Vooral voor au
topartij VVD lijkt zo'n maatregel
onverkoopbaar aan de achterban.
Minister Cora van Nieuwenhui-
zen (Infrastructuur) zei eerder al
geen voorstander te zijn. Ook zijn
er praktische bezwaren. ,,Tegen-
woordig zijn veel meer mensen op
zondag afhankelijk van de auto
dan in 1973 en 1974'', zegt oud-ver
keersofficier Spee. ,,Dat betekent
dat je veel meer ontheffingen zou
moeten uitdelen, en de vraag is of
je dan wel het stikstofprobleem
aanpakt.'' Ook kunnen veel ont
heffingen leiden tot gevaarlijke si
tuaties. Want de skeelerende,
hardlopende en fietsende mensen
op de snelweg rekenen die ene dag
even niet op voorbijrazende au
to's. ,,Ook vraag ik mij af of ieder
een zich aan het verbod gaat hou
den'', zegt Spee. ,,Want de politie
heeft tegenwoordig amper man
kracht om de verkeersregels te
handhaven.''
Ja, erkent Klaas Dijkhoff glimla
chend, als campagneleider bij
een eerdere verkiezing liet hij
een groot nep-verkeersbord met
130 maken. Om maar even te on
derstrepen dat 'vroempartij'
VVD er voor de autorijdende
burger was. Dijkhoff: ,,Ja, toen
was ik campagneleider, ja.''
Nu, als fractievoorzitter, ligt er
een 'ingewikkeld dilemma', stelt
hij. Om een uitweg te vinden uit
de stikstofcrisis, wordt nu dus
uitgerekend hoeveel uitstoot het
zou schelen als er op (enkele)
wegen straks geen 130, maar 100
kilometer per uur mag worden
gereden. En of een autoloze zon
dag helpt. ,,Dat het op tafel ligt is
vervelend'', zegt Dijkhoff. Maar
hij 'begrijpt het wel'. ,,Er staan
banen op het spel'', stelt hij. Door
de stikstofaffaire zit de bouw
goeddeels op slot. Ook in de
landbouw dreigen maatregelen.
Dus koppelt Dijkhoff die door
hem vermaledijde ingrepen op
de weg voor iedere microfoon
aan het verlies van banen. ,,Ik wil
namelijk van alles weten: hoe
veel banen redden we ermee.''
Vooral op het ministerie van
Landbouw wordt daaraan druk
gerekend. Dat het de VVD-kiezer
pijn gaat doen, daar wil Dijkhoff
niet op vooruitlopen. ,,Ik wil dat
we op basis van feiten discussië
ren. Tot die tijd is iedere discus
sie hierover prematuur.'' Toch er
kent hij: ,,Ik heb niet de luxe om
te zeggen dat het zonder maatre
gelen op de weg kan.''
Dat zorgt voor enige kramp
binnen zijn partij. Na de fractie
vergadering van gisteren in de
Tweede Kamer, houden al zijn
partijgenoten zich op de vlakte.
Mondjes toe zolang er geen be
sluit ligt, is het devies.
Knieval
Daarbij leeft binnen de partij
enige vrees dat er wéér een knie
val moet worden gemaakt. Zo
moest de partij dulden dat er
toch een onderzoek komt naar
rekeningrijden, dat er weer een
kinderpardon volgde en dat er
wordt getornd aan de hypo
theekrenteaftrek. Bovendien gaat
ook de industrie belast worden.
Bij enkele van die besluiten
draaiden CDA, Christenunie en
D66 de arm van de liberalen op
de rug. En nu het over stikstof
maatregelen gaat, laat D66-leider
Rob Jetten graag weten dat zijn
partij een verlaging van de snel
heid wel ziet zitten. Tegelijk wil
len de partijleiders van de coali
tiepartijen de VVD niet constant
het vel over de oren trekken. Nie
mand wil dat de VVD wegloopt.
woensdag 6 november 2019
GO
leuk, maar is het haalbaar?
2 Wie heeft bedacht om nu
weer de autoloze zondag in
te voeren?
Lege wegen tijdens de olie
crisis in 1973. foto anp
—Koos Spee, oud
verkeersofficier van justitie
Kinderen rolschaatsen
over de weg tijdens een au
toloze zondag in 1973.
FOTO ANP
3 Wat levert de autoloze zon
dag op?
4 Is de Tweede Kamer en
thousiast over de autoloze
zondag?
5 Hoe groot is de kans dat de
autoloze zondag wordt in
gevoerd?
De VVD lijdt pijn nu vanwege
de stikstofcrisis de maximum
snelheid op de weg ter dis
cussie staat. Zeker omdat de
liberalen al vaker een knieval
moesten doen.
Tobias den Hartog
Jan Hoedeman
Den Haag
