ECONOMIE 19
Opruimen met zand
Boerderijen op zee
De missie is
om met
natuurlijke
methoden
CO2 uit de
lucht te halen
OLIVIJN
ZEEWIER
door CO2 'onschadelijk' te maken. Ideeën
genoeg, blijkt in het Natural Climate Solu
tions-lab in de Amsterdamse haven, thuis
basis van de stichting. Zo ligt er een
strandje van gemalen olivijn, een mineraal
dat voorkomt in vulkaangesteente en CO2
opslaat. En wordt er in bakken zeewier ge
kweekt, ook een grote opruimer van CO2.
Jense overhandigt een betonnen pla
quette: grasfalt. Dat is asfalt waarbij het
teer is vervangen door stof uit olifantsgras.
Grasfalt kan daardoor op lagere tempera
turen geproduceerd worden, waardoor er
minder broeikasgas wordt uitgestoten.
Ook olifantsgras neemt veel CO2 op.
37 gigaton
Zetten al die oplossingen wel zoden aan de
dijk? De hoeveelheid CO2 die moet wor
den opgeruimd, is enorm. Vorig jaar stoot
ten we met zijn allen wereldwijd 37 giga
ton - 37 miljard ton - van het broeikasgas
uit, 3 procent meer dan het jaar daarvoor.
,,Wij hebben berekend dat je met natuur
lijke oplossingen zo'n 1500 gigaton kan
verwijderen", aldus Jense. Daarbij is een
grote rol weggelegd voor zeewier. Dat zou
1000 gigaton moeten opruimen. Bomen en
zand respectievelijk 500 en 400 gigaton.
Dat is een toekomstdroom, want voorals
nog wordt er maar weinig CO2 opgeruimd.
De Climate Cleanup Foundation heeft
daar geen cijfers over.
Waarom zetten politiek en milieuorga
nisaties hier niet vol op in? ,,Er zijn allerlei
verschillende belangen. Milieuorganisaties
willen vol voor zonne- en windenergie
gaan. Het opruimen van CO2 past lastig in
dat verhaal en wordt daarom vaak tot taboe
verklaard", stelt Leemans, deskundige op
het gebied van duurzaam gebruik van de
oceanen. ,,Het klinkt zo simpel dat veel
mensen het wantrouwen. Het is hard no
dig dat er meer over bekend wordt'', vult
Jense aan.
CO2 opruimen heeft ook een slechte
naam, omdat vaak wordt gedacht aan 'Car
bon Capture and Storage' (CCS). Daarbij
wordt CO2 rechtstreeks vanuit de kolen
centrale opgeslagen onder de grond, bij
voorbeeld in lege aardgasvelden. De tech
nologie is omstreden, omdat hij extra
brandstofkost en het risico op lekken be
staat. Onder meer milieuorganisatie
Greenpeace is fel gekant tegen CCS omdat
het vervuilende processen als oliewinning
door de fossiele industrie, in stand houdt.
Een vergelijkbaar risico bestaat bij CO2
opruimen met behulp van natuurlijke me
thodes. Als het CO2 toch wordt opge
ruimd, zijn mensen wellicht minder snel
bereid hun levensstijl aan te passen. ,,Wij
zijn ook groot voorstander van het omlaag
brengen van onze CO2-uitstoot. Maar we
kunnen het ons niet permitteren om op
één oplossing te focussen. De opwarming
van de aarde blijkt alsmaar sneller te gaan
dan we verwachten. Minder uitstoten is
hard nodig, net als overschakelen naar
zonne- en windenergie. Zonder het oprui
men van CO2 zal het niet lukken om de kli
maatcrisis op te lossen", stelt Leemans.
woensdag 6 november 2019
GO
Eddy Wijnker (69), oprichter en directeur
van Greensand: ,,In 2008 woonde en werkte
ik in China en zag ik na een aardbeving
groen gekleurde stenen van hellingen afrol
len. Het bleek olivijn te zijn, een stollingsge
steente. Ik wilde er meer van weten en stuitte
op onderzoek van Olaf Schuiling, emeritus
hoogleraar geochemie verbonden aan de
Utrecht University, waaruit bleek dat olivijn
CO2 opruimt. Ik had net mijn bedrijf in profes
sionele audio verkocht en zag na een gesprek
met Schuiling mijn nieuwe missie: CO2 uit de
lucht halen met olivijn.
Ondanks een investering van 2,5 miljoen,
kwam Wijnkers bedrijf niet echt van de grond.
,,Maar sinds een jaar of twee is er een andere
wind gaan waaien: duurzaamheid staat ineens
op de agenda. Ik word overspoeld met op
drachten van onder meer gemeentes, provin
cies, en ProRail. Langs de Hoekse Lijn, de me
trolijn tussen Schiedam en Hoek van Holland,
ligt nu bijvoorbeeld een pad gemalen olivijn.
Ook particulieren kunnen zakken olivijn kopen
voor hun tuin, als pad of als kalkvervanger
Het voordeel van olivijn boven bomen is dat de
reactie met het zand definitief is, terwijl er bij
bomen weer CO2 vrijkomt als ze sterven. En er
is genoeg olivijn. ,,Er is twintig maal zo veel oli
vijn op aarde aanwezig dan nodig is om onze
hele CO2-uitstoot te binden."
Joost Wouters (49,
foto), oprichter The
Seaweed Company:
„Zeewier kent zoveel
toepassingen: je kunt
het verwerken in voe
ding voor mensen en
dieren, er bioplastic
van maken en als bio
brandstof gebruiken.
Het mooie is dat ze al
lemaal minimaal kli
maatneutraal zijn. Zee
wier ruimt CO2 op als
het groeit en het komt
weer vrij als het wordt verbrandt, verwerkt of
gegeten. De winst zit hem erin dat zeewier ei
witbronnen zoals vlees kan vervangen, of fos
siele brandstoffen, waarbij er veel meer broei
kasgassen worden uitgestoten.''
Het is ook mogelijk om permanent CO2 op te
ruimen met zeewier. ,,Je moet het dan laten af
zinken naar de bodem. Nu zijn er nog onvol
doende partijen bereid om daarvoor te beta
len, maar ik ben ervan overtuigd dat dat gaat
veranderen. Zeewier maakt het water namelijk
schoon, het kan bijvoorbeeld stikstof en zware
metalen verwijderen. En dat schoonmaken is
geld waard. Als overheden beter bekend raken
met de voordelen van zeewier, gaan ze over
de brug komen. Tussen windmolenparken kun
nen uitstekend zeewierboerderijen worden
aangelegd, we werken nu aan een eerste pro
ject op de Noordzee.''
Anderhalf jaar geleden richtte Wouters met
twee partners The Seaweed Company op.
,,Daarvoor had ik een adviesbureau voor ver
duurzaming in het bedrijfsleven. Met wat ik nu
doe, lever ik een veel concretere bijdrage aan
het oplossen van het klimaatprobleem. Het be
drijf zit nu nog in de start-up fase, er moet nog
geld bij. Maar ik ben ervan overtuigd dat zee
wier een rendabel product is. Om grote stap
pen te maken met het opruimen van CO2,
moeten we anders durven denken. Je kunt je
vertwijfeld afvragen wie geld wil betalen voor
het opruimen van CO2. Dat rendementsden-
ken heeft ons juist in de problemen gebracht.''
M The Seaweed Company houdt zich
bezig met kweken van zeewier.
- Sven Jense, oprichter
Climate Cleanup Foundation
