En toch zit ik de
volgende avond
weer te kijken
In die twee
maanden
heeft ze ruim 120 uur
aan Netflix verspeeld.
Drie volle werkweken
21
René Diekstra
dinsdag 5 november 2019
Mayke Smit
(rechts): ,,Mijn
moeder en ik
waren hecht,
maar hielden te
veel rekening
met elkaar.''
boek Van je moeder moet je het hebben,
van je dochter kun je het krijgen. ,,Mijn
moeder en ik waren hecht, maar hiel
den te veel rekening met elkaar. Zij
heeft op jonge leeftijd haar vader ver
loren, ik had daardoor soms het ge
voel dat ik voor haar zorgde. Mijn
moeder zat weer vast in de verzor
gende moederrol. Door onze relatie
open te onderzoeken hebben we nu
een betere band.''
De schuldvraag achterwege laten is
essentieel. Smit: ,,Het gaat erom dat
je elkaars gevoelens onderkent. Als je
dochter zegt dat je er niet was voor
haar, kun je het daarmee oneens zijn,
maar wel het gevoel van gemis eron
der erkennen. Op die manier naar
elkaar luisteren levert begrip op.''
Elkaar begrijpen vergt empathie,
iets wat ontbreekt bij narcisten. Voor
dochters van narcistische moeders is
begrip van de situatie vooral belang
rijk, voor het verwerken van emotio
nele schade.
Welke rol spelen
generatieverschillen of
trauma's?
Minstens zo belangrijk is de histori
sche context van moeder-dochterre-
laties, zeggen de experts. ,,Moeders
die moeizaam liefhebben kunnen
kampen met trauma's of een gemis
aan liefde in hun jonge jaren. Won
den werken lang door. Kijk maar naar
kinderen van wie ouders een oorlog
hebben meegemaakt'', zegt Van den
Eerenbeemt.
Generatieverschillen spelen ook
een rol. ,,Sommigen hebben zelf
nooit carrière kunnen maken en zijn
teleurgesteld dat hun dochter niet
haar kansen pakt. Of ze zijn kerkelijk
en hun dochter niet. Maar dan blijkt
zij wel actief te zijn voor een goed
doel. De ouderlijke waarden zitten er
wel in, maar zijn verpakt in een an
dere levensstijl.''
Smit: ,,Mijn moeder heeft de flo-
werpowertijd waarin open relaties de
norm waren volop meegemaakt. Af
grenzen was daardoor een thema in
mijn leven. Nu ik een betere band
heb met mijn moeder kan ik dat in al
mijn relaties beter.''
,,Voor echt begrip is het zaak om je
moeder in het licht van haar moeder
te zien, om een generatie verder te
kijken'', zegt Van den Eerenbeemt,
zelf oma van drie kleinkinderen.
,,Als je ergens tegen aanloopt in je
relaties, kijk dan in de achteruitkijk
spiegel.''
En als je moeder er niet
meer is?
De dag dat je moeder er niet meer is
komt onvermijdelijk. Mayke Smit:
,,In de laatste fase draaien de rollen
om. Als moeder hulpbehoevend
wordt kunnen mensen die eerdere
fases niet goed hebben doorlopen, in
conflict komen met zichzelf. Ze wil
len zorgen maar zijn ook boos of rou
wen nog om de moeder die ze nooit
hebben gehad.''
De twee grootste angsten van
dochters zijn dat ze op hun moeder
lijken én dat hun moeder doodgaat,
zegt Else-Marie van den Eerenbeemt.
,,Die tegenstrijdigheid kenmerkt
moeder-dochterrelaties. Moeders
zijn de grootste bron van vreugde én
verdriet, maar je verbintenis met
haar is voor het leven. Die band helen
is wezenlijk. Als je wrok hebt, ben je
niet vrij, kun je geen liefdevolle rela
ties aangaan.
Wie je bent is waar je vandaan
komt. Ik spreek vrouwen van 60 jaar
die zeggen: 'Ik zou goud geven om
nog tegen mijn moeder te kunnen
zeggen: 'Je hebt goed voor me
gezorgd'. Met je moeder heb je een
existentiële band. Die kun je niet
verbreken, hooguit onderbreken.''
ijdens een reünie onlangs biechtte
een oude vriendin, nog altijd actief in
de landelijke politiek, op dat ze al
twee maanden vrijwel iedere avond
naar de serie Vis a Vis op Netflix kijkt.
Die serie, vertelde ze, gaat over een Spaanse
vrouwengevangenis vol gruwelijkheden en vul
gariteiten. ,,Van negen tot elf uur 's avonds laat
ik me erdoor bestoken, zodat wat relaxte voor
bereiding op de slaap er vaak bij inschiet.''
En toen, me uit de nabijheid van anderen
wegvoerend, bekende ze fluisterend: ,,Dat ik
steeds weer uren vergooi met het kijken naar
pulp - waar ik niks van leer en waar ik niks zin
vols of moois aan vind - begint me steeds meer
dwars te zitten. En toch zit ik de volgende
avond weer te kijken. Ik móét weten hoe het
verdergaat.''
In die twee maanden heeft ze ruim 120 uur
aan Netflix verspeeld. Dat zijn drie volle werk
weken. Uitzonderlijk? Netflix heeft in Neder
land ruim drie miljoen abonnees, die dagelijks
gemiddeld twee uur kijken. Stel, geen onrede
lijke schatting, dat ze dat driekwart van het jaar
doen. Dat betekent landelijk 1.642.500.000 uur.
Maar omdat niet-abonnees dikwijls meekijken,
lijkt ten minste twee miljard Netflix-uren een
reëlere schatting.
Hoeveel andere, zinvollere, gezondere, relaxtere
en socialere dingen zouden we met die gigan
tische hoeveelheid tijd kunnen doen? Als we
bijvoorbeeld slechts 10 procent daarvan beste
den aan (vrijwillige) zorg voor ouderen in onze
omgeving, dan zou het zorgprobleem voorgoed
zijn opgelost.
Toegegeven, er zit ook zinvolle, bewust
makende of charmante inhoud in het aanbod
van Netflix. En met jezelf af en toe belonen
voor inspanningen of verstrooien met een leuke
film of serie is niets mis. Maar het meeste is
kauwgom voor de ogen. En het achter elkaar
wegkauwen van afleveringen, het zogenaamde
comakijken, maakt, zo blijkt uit onderzoek, on
rustig, gespannen, verstoort de slaap, doet te
lang zitten, en creëert achteraf vaak een gevoel
van leegheid dat weer, typisch voor verslavin
gen, om een volgend shot vraagt. Kortom, voor
mijn vriendin en voor ons aller welbevinden is
Netflix netnix.
Kunnen we geen
betere tijdbesteding
vinden dan naar
series kijken op tv,
vraagt René
Diekstra zich af.
Reageren? rene.diekstra@dpgmedia.nl
FOIOINGRID VtNIt
