Het hoogst
haalbare is het
VOOR U GEPROEFD
samen doen
David Arjan
Het gaat niet om:
wat levert mij dit
op? Maar: wat
kan ik bijdragen?
Een goed saucijzenbroodje is een
een-tweetje tussen rul gehakt en
nog losser bladerdeeg. Ons panel
proeft zes verse varianten.
8
u ik eraan terug
denk, krijg ik weer
kippenvel. Ik sta op
het podium en doe
mijn best een oefe
ning uit te leggen aan vierdui
zend mensen in de zaal. Er ge
beurt van alles tegelijk in mijn
hoofd: ik zie welke camera
me filmt, ik weet waar ik naar
toe moet praten, ik zie de klok,
de regisseur en alle ogen in de
zaal. Net als ik me afvraag hoe
ik die oefening ooit helder
uitleg, voel ik opeens in mijn
hele lijf: ze weten het al.
Ik hoef het de deelnemers
in de zaal niet uit te leggen, ze
hebben haarfijn door wat de
volgende oefening is. Als een
soort collectieve intelligentie.
Een gek soort rust overvalt
me, een die ik wel vaker voel
als tijdens onze opleiding alles
op z'n plek valt: ik ben hele
maal niet nodig hier.
In 1943 publiceerde klinisch
psycholoog Abraham Maslow
zijn bekende behoeftepira
mide, waarin hij een hiërar
chie van menselijke behoeften
inventariseert. Hoewel vooral
managers en consultants er
met zijn model vandoor gin
gen, biedt het nog steeds een
fijn hulpmiddel om jezelf te
snappen in verschillende situ
aties. Hij zegt: een mens heeft
als eerste behoefte aan pri
maire noden als slaap, warmte
en eten. Daarna volgt de be
hoefte aan veiligheid en ver
volgens die aan waardevolle
relaties. De vierde laag is het
gevoel van erkenning. Op
plaats vijf volgt de behoefte tot
zelfontplooiing.
Het zat me nooit helemaal
lekker, die vijf niveaus. Met
name omdat in die laatste stap
zo veel aandacht gaat naar wat
wordt genoemd 'zelf-actuali-
satie' - een mens wil nu een
maal het beste uit zichzelf
halen, zich ontplooien. Ik krijg
er visioenen bij van Ameri
kaanse televisiegoeroes uit de
jaren 80, in slechte pakken, die
zeggen dat alles om jou draait
en je moet pakken wat je pak
ken kan. Misschien is dat wat
me zo stoort aan het woord
zelfhulp, de categorie waartoe
David en ik ook steeds worden
gerekend. Is het hoogst haal
bare werkelijk een 'sterk ik' te
realiseren, in een wereld waar
we het toch vooral sSmen
moeten rooien? Ik geloof er
niets van, hoe kan Maslow
zich zo vergissen?
Tot ik zie dat ik degene ben
die het mis heeft. Maslow
heeft namelijk een zesde cate
gorie ontdekt. Omdat hij er
zelf wat terughoudend over
was en de populaire psycholo
gie er met zijn oorspronkelijke
vijf treden vandoor ging, kent
bijna niemand die.
Zelf-transcendentie is de
zesde en ultieme behoefte van
de mens, zegt Maslow. In ge
woon Nederlands: opgaan in
het grotere geheel. Niet 'het
zelf' centraal stellen, maar dat
juist overstijgen, en misschien
zelfs opheffen. Je onderdeel
voelen van iets groters. Het
samen doen. Het verklaart de
populariteit van festivals en
voetbalwedstrijden, religieuze
evenementen en idealistische
demonstraties. Niet: wat
levert dit mij op? maar: wat
kan ik bijdragen?
Ik kijk de zaal in en zie
sterke, zelfbewuste mensen,
bezig met belangrijke thema's
en grote vragen. Onafhanke
lijk en allemaal anders. Ik voel
dat ik niet nodig ben, ik hoef
niets te dragen, niet mijn best
te doen, niets hoog te houden.
Dit is iets wat we samen doen.
-Arjan Vergeer
Spar
Dirk
Hema
et eten van een saucijzen
broodje sluit Hiljo Hille-
brand altijd af met een
potje luchtgitaar. Met één
hand houdt hij de fictieve
gitaarhals vast, de ander gaat op en
neer over zijn buik om de schilfers
weg te vegen. „Bladerdeeg moet bla
deren'', zegt Hillebrand, een van de
vier bakkers in Nederland die de titel
'meesterboulanger' in de wacht heb
ben gesleept, glimlachend. ,,Bij de
beste saucijzenbroodjes zit je hele
maal onder.''
,,Het moet een rommeltje zijn'',
vindt ook banketbakker Cees Holt-
kamp. ,,Goed bladerdeeg is een kunst
om te maken. Je moet lekker veel
boter in je deeg stoppen. Veertig
procent vet. Dat zorgt voor het feuil-
leteren, het bladeren dus.''
Erfgoed
Saucijzenbroodjes delven in de
snackbar en bij het tankstation vaak
het onderspit tussen de kipcorns,
mexicano's en frikandellen. En op
verjaardagen verschijnen ze meestal
pas op tafel nadat de toastjes, borrel
nootjes en kaasstengels achter de rug
zijn; en alleen omdat ome Joop nog
niet verzadigd is. Nee, dan het wor
stenbroodje, dat onder de rivieren op
-Ms a
handen wordt gedragen. Het Bra
bantse worstenbroodje heeft zelfs
een plaats gekregen op de Unesco-
lijst van immaterieel erfgoed. En dat
terwijl het in feite een slap aftreksel
van het saucijzenbroodje is. Het ont
stond alleen doordat het witbrood
deeg voor de berooide Brabantse
boeren een betaalbaar alternatief
bleek voor het duurdere bladerdeeg.
,,Misschien moeten we ook maar
eens saucijzenbroodjeswedstrijden
gaan organiseren'', oppert Hille-
brand. Hij wil maar zeggen: we
mogen best een beetje trotser op het
saucijzenbroodje zijn.
Terecht, een smakelijk saucijzen
broodje blinkt uit op vele fronten.
Het deeg moet niet alleen feilloos
feuilleteren, maar ook grandioos
glimmen. ,,Je moet er twee keer met
een eierdooier overheen strijken'',
adviseert Holtkamp. Omdat het deeg
vrij neutraal van smaak is, mag het
gehakt des te meer pit hebben. ,,Van
oorsprong wordt vooral nootmuskaat
gebruikt om het vlees op smaak te
brengen'', weet slager Peter van
Ancum. ,,Worcestersaus is ook een
goeie.''
Het vlees mag verder lekker vettig
zijn (varkensgehakt krijgt vaak de
voorkeur), maar het vet moet het
deeg niet zompig maken. En het
gehakt hoort rul gebraden te worden,
vinden alle panelleden. Een los
staafje brokkelvlees dus. ,,Het mag
niet een soort frikandel worden'',
benadrukt Holtkamp.
Zuinig
Het panel proeft blind zes saucijzen
broodjes, allemaal diezelfde ochtend
aangeschaft. Afbakbroodjes laten we
David en Arjan (r.)
van geluksplatform
365 Dagen Succesvol
delen hun lessen
voor een leuker leven.
ZATERDAG 2 NOVEMBER 2019 GO
Reageren? zo@dpgmedia.nl
€1,50 per stuk
De korst is lekker vettig
en glanst prachtig. Het
broodje is bovendien goed
gevuld met mooi, rul
gehakt vol nootmuskaat.
€0,85 per stuk
Lijkt de tweelingbroer
van het Spar-broodje;
waarschijnlijk van dezelfde
leverancier. Helaas minder
goed afgebakken in de
supermarkt en dus over
dreven schilferig.
€1,75 per stuk
Het gele bladerdeeg is
prima afgebakken en met
ei bestreken. Het vlees is
alleen net wat te zout en
compact.
Brokkelvlees
MATTHIJS MEEUWSEN
Het deeg is vrij
neutraal van smaak,
dus het gehakt mag
pit hebben.
FOTO JEAN-PIERRE JANS
