kinderporno gevonden
17
'Jeugdige
zedendaders
vallen bijna
nooit terug'
'Men is in dat
zwembad erg
naïef geweest'
GO ZATERDAG 2 NOVEMBER 2019
Jan Hendriks, hoog
leraar aan de VU en
klinisch psycholoog
bij instelling voor fo
rensische psychia
trie De Waag.
„Deze zaak is zeer
uitzonderlijk. Jeug
dige zedendaders
vallen bijna niet
terug. Uit internatio
naal onderzoek blijkt
dat op de honderd er
drie binnen een paar
jaar opnieuw seksu
ele delicten plegen.
,,Wie precies die 3
procent zijn is moei
lijk te bepalen. Het is
lastig de bokken van
de schapen te onder
scheiden. Door mid
del van onderzoek
proberen we de kan
sen op herhaling in te
schatten. Het instru
ment van risicotaxa
tie is bij jeugdigen
niet zo goed ontwik
keld. Meestal over
schatten we daar
door de kans op her
haling, en worden
jongeren juist te lang
behandeld. Soms is
het andersom. Met
die recidivecijfers
kun je mensen abso
luut niet geruststel
len. Het is een af
standelijk weten-
schappelijk verhaal.
,,We moeten realis
tisch zijn. Er gaan al
tijd dingen mis. Ern
stige delicten als ze
denzaken en moord
zijn nooit helemaal te
voorkomen. Deze
jongen in Arnhem
heeft op zijn der
tiende een fout ge
maakt. Moet je hem
tot zijn dertigste in
de tbs houden?
Heeft hij geen recht
op een tweede kans?
Dat is een groot
dilemma. In een zeer
beperkt aantal geval
len, zoals in deze
Arnhemse zaak, heb
ben we een leemte in
ons juridisch sys
teem om deze jon-
gens te volgen.
,,Een VOG (Verkla
ring Omtrent Ge
drag) had deze jon
gen er uitgefilterd.
Maar hij is nog altijd
wel degene die het
gedaan heeft. Niet
de sportclub. Hij
heeft zijn lusten niet
kunnen bedwingen.
Zodra hij merkte: 'ik
kan hier niet goed
mee omgaan' of 'ik
raak opgewonden',
had hij ontslag moe
ten nemen. Dat heeft
hij niet gedaan en dat
is zijn verantwoorde
lijkheid. Dat er met
die binnengekomen
waarschuwing bij het
Sportbedrijf niets is
gebeurd is stuitend.''
Mariëlle Bruning is
hoogleraar Jeugd
recht aan de Univer
siteit van Leiden en
kinderrechter in Am
sterdam.
,,Bij zedendelinquen
ten denk je vaak aan
oudere mannen. Niet
aan een 21-jarige ple
ger met recidive. Een
VOG had hem er uit
gevist. Bij zedenzaken
kan onbeperkt op het
strafblad worden te
ruggekeken. Onvoor
stelbaar dat deze
kans gemist is. Zeker
in zwembaden. Men is
daar erg naïef ge
weest. Al kan ook een
VOG niet alles voor
komen.
„Voor de ouders is dit
afschuwelijk. Hoe vre
selijk en wrang nu
ook. De rechtbank
heeft destijds pas
send gereageerd. Er
is straf opgelegd.
Maar er is vooral met
zorg heel veel geïn
vesteerd. Dit zijn inge
wikkelde keuzes. Als
je nog slechts 13 jaar
bent, ligt behandeling
voor de hand. Dan
zoek je het als rechter
in de gesloten jeugd
zorg.
,,Jeugdzorg gaat over
opvoeding en is de
bescherming van het
kind zelf. Daarom reikt
jeugdzorg niet verder
dan je achttiende.
Daarna geld je als vol
wassen. Gedwongen
plaatsen kan dan niet
meer. Dat is vrijheids
beperking en in strijd
met de mensenrech
ten. Het enige wat
dan nog gedwongen
kan is strafrecht of de
psychiatrie. Zolang
jongvolwassenen zelf
willen meewerken
kunnen ze binnen de
jeugdzorg blijven.
Juist de kinderen in
de gesloten jeugd
zorg willen helemaal
niks. Die willen weg
én kunnen weg. Daar
zit het knelpunt.''
