Ondine
Lapjeskat, obees:
zeker goed voor
tien satéstokjes
In het nieuws
Uit het nieuws
Prijs beste innovatie op Contacta.nl
Alles klopte tijdens N8vdn8
DEZE WEEK IN Z
Laten we
slimmer en
duurzamer
werken
De sfeer
was erg
opgewekt
2
Ze kan al
geen
bonbon
meer eten
zonder
schuld
gevoel
6 GITARIST
STEFAN IS
GEK VAN JIMI
HENDRIX
9 MARIANNE
GROEIDE
OPLANGS
HET SPOOR
10 KO
VERZOOP
BIJNA IN
DE OORLOG
n Tholen is op Wereld Veganismedag de vegan vlag uit
gestoken. Met de V van Victory, want vegan is in op
komst. ,,Een vlag voor vegans. Wist jij dat?", vraag ik aan
R., die in mijn Indonesische kookboeken snuffelt. Zijn
dochter is vegan en binnenkort jarig. Kan pappie mis
schien een veganistische rijsttafel bereiden? Maar natuur
lijk. Hij heeft het al helemaal bedacht. Het wordt rijst met
tumis tjampur taotjo, sambal goreng tahu peteh, tempeh
ketjap en atjar ketimun met taugé en maïs.
zo dun is ze", zegt hij. ,,Ze is zo'n vreselijk bewuste eter. Al
léén gezond voedsel wil ze. En dan moet het ook nog eens
duurzaam en fair trade zijn. Lief voor de mensen en lief
voor de aarde. Ze wil geen snoep, maar wel noten en vers
fruit, gedroogde zuidvruch
ten, pompoen, kleine kom-
kommertjes. Oh, avocado's:
daar is ze dól op. Nou - wist
je dat er 68 liter water nodig
is om één avocado te laten
groeien? Dat in Chili hele ri
vieren opgedroogd zijn door
de enorme hoeveelheid wa
ter die voor de teelt nodig is?
Dat het jaren duurt voor een
boom vrucht draagt, zes per
seizoen maar? En er kleeft
bloed aan avocado's. In
Mexico is een hele avoca
domaffia ontstaan, omdat er
zoveel geld in omgaat. Ik
zwijg erover. Ze kan al geen
bonbonnetje meer eten zon
der schuldgevoel. Daar wor
den cacaoboeren voor uitge
buit en wordt oerbos voor
verwoest, zegt ze."
dochterlief toch een beetje
te twijfelen. ,,Ze zei: 'Is dit
nou wel gezond? Is dit nou
wel verstandig? Krijg ik nu
wel alle voedingsstoffen bin
nen die ik nodig heb? Mis
schien moet ik een beetje vis
eten, af en toe. Góede vis'."
Schamper lachje. ,,Maar ja,
wat is dan goede vis? De we
reldzeeën zijn al aardig leeg
gegeten en wat waar van
daan komt, is amper meer te zeggen, na de zoveelste keer
invriezen, transporteren, ontdooien, bewerken en weer in
vriezen."
kie. Schat van een dier." Hij laat een foto zien: lapjeskat, dui
delijk obees. Nou, waarschuw ik: dan kan hij maar beter niet
vertellen dat een huisdier óók een behoorlijke impact heeft
op het milieu. Die van haar lieve Makie staat gelijk aan 1.413
kilometer per jaar in een autootje rondtuffen. Niet dat Ma-
kies drollen nou zoveel CO2 uitstoten, maar ze éét en flink
ook, aan het formaat te zien. Kattenbrokjes. Vlees of vis dus.
,,Er is ook voer van insecten. Van zwarte soldatenvlieglar-
ven en aardappel of rijst. Dat bestaat, wist je dat? Misschien
moet ze zelf ook insecten gaan eten als eiwitbron. Hart
stikke duurzaam. Maar niet vegan, natuurlijk."
We kijken elkaar zorgelijk aan.
„Laat ze die kat maar opeten in plaats van insecten voe
ren. Dat scheelt pas een hoop CO2", zegt hij cynisch. ,,Prima
eiwitbron. Herleidbaar vlees. Goed leven gehad, geen pre
ventieve antibiotica. Uitstekend, duurzaam alternatief."
Ik denk aan de foto van mollige Makie. Zeker tien saté
stokjes, schat ik zo. Wat een wereld.
ft*
De beste innovatie van Zeeland
krijgt woensdag tijdens de net-
werkbeurs Contacta.nl in de Zee
landhallen in Goes de Emergo In
novatieprijs 2019 aangereikt. Aan
nemersbedrijf H4A uit Sas van
Gent is één van de genomineer
den. Hij ontwikkelde Bioway, as
falt dat vijftig procent duurzamer
is dan het asfalt waar wij nu over
rijden door het toevoegen van een
plantaardige houtstof. Martijn
Verschuren, manager kwaliteit en
innovatie bij H4A, ziet de nomi
natie als een mooie erkenning.
,,Sinds 2013 zijn we hier mee be
zig", zegt hij. ,,Het is in onze
branche een uitdaging om bezig te
zijn met innovatie. Niet iedereen
heeft namelijk oren naar een
nieuw product. Wat een boer niet
kent, eet hij niet. Maar toch moe
ten we zo duurzaam mogelijk wer
ken. Laten we slimmer en duurza
mer werken in plaats van alleen
maar hard werken. Om dit aan te
moedigen is het goed dat er zo'n
prijs is." De winnaar wordt bepaalt
door een jury en stemmen van het
publiek. Daar is H4A niet al te veel
mee bezig geweest zegt Verschu
ren. ,,Ieder bedrijf heeft er heel
veel tijd in gestoken. Wij zijn in
vergelijking tot de andere bedrij
ven het grootste. Dan zou ik niet
met een trots gevoel de prijs win
nen als ik iedereen zou oproepen
om op ons te stemmen. Ik geef ons
zeker een kans. Maar het is aan de
jury en aan het publiek.
Het licht ging vorige week uit in
Middelburg tijdens de N8vdn8.
Het Zeeuws Museum pakte uit
met voorstellingen op het Abdij
plein en door het museum 's
avonds open te houden. Directeur
van het museum Marjan Ruiter
spreekt van een erg mooie editie.
,,De sfeer was erg opgewekt en
goed", zegt ze. ,,Mensen die nor
maal nooit naar een museum gaan,
lopen op zo'n avond wel naar bin
nen. Het publiek was ook erg geva
rieerd. Om tien uur 's avonds kwa
men er zelfs nog ouders met kin
deren binnen."
Tijdens de N8vdn8 liet het
Zeeuws Museum de voorstelling
The Rise of the Phoenix zien. Ook
lieten leerlingen van CSW Beste-
vear in Vlissingen hun voorstelling
de Mannenpakken zien.
,,Dit jaar was het binnen- en bui
tenprogramma echt op elkaar aan
sloten", zegt Ruiter. ,,Vorig jaar
misten we die verbinding. In het
museum speelt de vogel Feniks een
belangrijke rol. Buiten paste dat na
tuurlijk mooi bij het thema. Vorig
jaar kregen we ook opmerkingen
dat delen van het Abdijplein min
der goed verlicht waren. Dat heb
ben we aangepast. We leren iedere
editie en het kan altijd beter. Zo
vonden we dat het optreden op het
podium minder goed te zien was."
Dochterlief is klein en tenger. ,,Soms maak ik me zorgen,
Een maand geleden begon
Of zijn dochter een kat heeft, wil ik weten. „Zeker. Ma-
SV U •-*.
ZATERDAG 2 NOVEMBER 2019 GO
Zie ook: emergo-innovatieprijs
.nl nl/genomineerden
Allerzielen.
KIEK! P12 14 Saskia Noort legt verantwoording af over De Eetclub
15 Jongetjes waren in het diepe aan Matthew overgeleverd
18 Jan Wolkers piemelnaakt op Rottumerplaat
19 Doodsbericht was een opluchting voor Anjo
20 Jarenlange jacht op IS-leiderAl Baghdadi
22 Fermentatie is niets meer dan gecontroleerd rotten