'Lenen lastiger
voor de rijkere
tweeverdieners'
ECONOMIE 17
0,1 procent, vooral te wijten aan de
dalende export (8 procent minder
dan in het eerste kwartaal).
Die export hangt nauw samen
met de ooit zo geroemde Duitse
(maak)industrie, de al vier jaar
slabakkende autosector voorop.
De industriële productie in Duits
land bereikte in september het
laagste niveau in zeven jaar, con
cludeerde informatieleverancier
IHS Markit. De inkoopmanagers-
index PMI, een optelsom van
nieuwe orders, voorraden, pro-
ductieomvang, leveranties en
werkgelegenheid, daalde toen
naar het uitzonderlijk lage niveau
van 41,7. Flink onder het 'neutrale'
niveau van 50. De Duitse PMI zat
daar in januari nog boven.
Auto-industrie
De extreem lage inkoopmanagers-
index is het gevolg van meerdere
factoren, zegt Gehringer. Te be
ginnen bij de omstandigheden in
Duitsland zelf. Daar staat vooral
de auto-industrie onder druk.
„Nieuwe ontwikkelingen, zoals
de elektrische auto, noodzaken
tot structurele veranderingen in
het productieproces." Die vormen
een extra belasting voor de toch al
verzwakte auto-industrie. Ze ziet
de wereldwijde vraag naar Duitse
auto's dalen en de branche lijdt
ook flink onder het handelscon
flict tussen China en de Verenigde
Staten, waar Volkswagen en Mer
cedes populair zijn.
De industriële productie mag in
Duitsland dan het laagste niveau
sinds 2012 hebben bereikt, de bin-
nenlandse economie groeide in
het tweede kwartaal. Vooral dank
zij de kooplust van de Duitsers.
Die gaven meer uit dan in het eer
ste kwartaal. Niet verwonderlijk,
zegt Gehringer: ,,De Duitse con
sumenten maken zich nog geen
zorgen. Dat zagen we ook in 2008.
De crisis in Duitsland begon in
mei, maar de consumenten re
ageerden pas in het najaar."
Nederland
Terug naar de economische krimp
in het tweede kwartaal van dit
jaar. Met onze oosterburen als
grootste handelspartner - ze zijn
goed voor ruwweg een kwart van
onze export - zou je ook een te
rugval in Nederland verwachten,
maar die bleef uit. Waar lange tijd
gold 'als Duitsland niest, is Neder
land verkouden', groeide de Ne
derlandse economie met 0,4 pro
cent. Het ondernemersvertrou-
wen bij ons lag met een inkoop-
managersindex van 52 bijna tien
punten boven de Duitse PMI.
Dit verbaast Gehringer niet. ,,De
economische betrekkingen tussen
beide landen zijn veranderd. Een
jaar of tien geleden was de Neder
landse afhankelijkheid van de
Duitse economie relatief hoog,
maar nu is dat minder. Bovendien
heb je in Nederland niet één sec
tor met een grote invloed op de
economie, zoals de auto-industrie
in Duitsland. Dat vermindert het
risico te worden meegesleurd in
de economische krimp."
De Nederlandsche Bank meldde
van de zomer iets soortgelijks. De
Nederlandse en Duitse output
gaps (procentuele afwijking tus
sen de feitelijke en potentiële pro
ductie) vertoonden volgens haar
een vergelijkbaar patroon tot 2008.
De financiële crisis maakte daar
abrupt een einde aan omdat de
Duitse economie sneller en stevi
ger herstelde, schreef de bank in
juni. Of de recessie bij onze oos
terburen zal uitgroeien tot een
crisis, is lastig te voorspellen. Maar
Sls dat gebeurt, dan is Duitsland
goed voorbereid als we de Duitse
minister van Financiën Olaf
Scholz mogen geloven. ,,Wij be
schikken over voldoende financi
ële middelen en kunnen dan te
genmaatregelen nemen'', zei
hij vorige maand bij de voorstel
ling van de begroting voor 2020.
Gehringer moet lachen om die
uitspraak. ,,De Duitse overheid is
systematisch te optimistisch bij
haar conjunctuurinschattingen,
concludeerden wij na onder
zoek. De zeer lage rentetarieven
die we sinds 2009 zien, zijn gun
stig voor investeringsprojecten
die in een normale situatie niet te
financieren zijn. Zulke projec
ten worden bij een crisis onrenda
bel. Het geleende kapitaal moet
dan versneld worden afgebouwd,
waardoor de reddingspotten van
de overheid snel leeg zijn. Je zult
ze dus moeten voeden met miljar
den euro's, waardoor de staats
schuld groeit. Een te hoge staats
schuld kan een schuldencrisis
veroorzaken waarbij overheidste
korten niet meer gefinancierd
kunnen worden."
Hoewel een tweede inkomen in
2020 hoogstwaarschijnlijk zwaar
der gaat meetellen voor de bereke
ning van een hypotheek, hoeft dit
niet voor alle tweeverdieners
even gunstig uit te pakken. Vooral
huishoudens met een hoog inko
men zouden weleens van een
koude kermis thuis kunnen ko
men, aldus De Hypotheker
Het lijkt zo mooi, het (zwaar
wegende) advies van budgetvoor-
lichter Nibud aan het kabinet om
voortaan 80 procent van het
tweede inkomen mee te laten tel
len voor het verkrijgen van een le
ning, in plaats van de huidige 70
procent. In theorie zouden twee
verdieners hierdoor een hogere
hypotheek kunnen krijgen.
Maar dat valt nog te bezien, al
dus De Hypotheker. Een harde
voorwaarde voor een hoger hypo
theekbedrag is dat de lonen van de
tweeverdieners ook minimaal
met 2,5 procent stijgen. Als die
loonsverhoging uitblijft, ziet het
plaatje er opeens minder gunstig
uit. ,,Niet iedereen krijgt zomaar
een loonsverhoging van 2,5 pro
cent, dus we vinden het belangrijk
inzichtelijk te maken wat het voor
die mensen betekent", zegt een
woordvoerster van de hypotheek
bemiddelaar.
Modaal inkomen
Vooral huizenkopers die meer dan
30.000 euro per jaar verdienen en
er minder dan 2,5 procent bij krij
gen van hun bazen, gaan er in dat
geval op achteruit. Zo kunnen
tweeverdieners met een modaal
inkomen (35.000 plus 25.000
euro) volgend jaar tussen de 6000
en 7000 euro minder lenen dan in
2019. Bij gezamenlijke inkomens
van 90.000 euro of hoger loopt dit
verschil nog sneller op naar ruim
10.000 euro.
Het heeft te maken met de
woonquotes, waarmee de maxi
male hypotheeklasten worden be
rekend. Het Nibud adviseert dat
een bepaald percentage van het
inkomen uitgegeven mag worden
aan woonlasten (hypotheek).
Omdat in 2020 de prijzen van alles
gaan stijgen (inflatie), houd je
minder geld over om aan de hypo
theek kwijt te zijn. Het Nibud gaat
uit van een inflatie van 2,5 procent.
Dus dan moet het loon ook met 2,5
procent omhooggaan om het
zelfde te kunnen lenen. Als dat zo
is, gaan tweeverdieners erop voor
uit, omdat het tweede inkomen
voor 80 procent in plaats van 70
procent meetelt zoals dit jaar.
,,Tweeverdieners verwachten
dat zij er in 2020 op vooruitgaan,
omdat 80 procent van het tweede
inkomen wordt meegeteld. Van
wege de inflatie gaat de woon-
quote naar beneden. Alleen wie
volgend jaar meer gaat verdienen,
gaat erop vooruit", benadrukt
Menno Luiten, commercieel di
recteur van De Hypotheker.
,,Door de lagere leencapaciteit
kan het met name voor tweever
dieners moeilijker worden een
woning te vinden", gaat Luiten
verder. ,,Zo bedraagt de gemid
delde verkoopprijs van een wo
ning nu 313.000 euro en er lijkt
nog geen einde te komen aan de
prijsstijgingen."
De gemiddelde verkoopprijs van een woning is nu 313.000
euro, aldus Menno Luiten van De Hypotheker. foto robin utrecht
W
dinsdag 29 oktober 2019
GO
M Duitse auto's in de
Bremerhaven staan
klaar om verscheept
te worden naar het
buitenland.
FOTO'S HOLLANDSE HOOGTE, FLOSS-
BACH VON STORCH RESEARCH INSTI-
Rijkere tweeverdieners zouden
volgend jaar bij een loon dat
gelijk blijft weleens moeilijker
aan een nieuwe hypotheek
kunnen komen dan dit jaar.
Dat heeft hypotheekvergelijker
De Hypotheker uitgepluisd.
Stefan ten Teije
Nijmegen
Als in 2020 de loonsverhoging
van 2,5 procent bij tweeverdie
ners uitblijft, ziet het plaatje er
opeens minder gunstig uit.
MORNING CRYSTAL
panama
TUTE
W, trKXJmf.