NIEUWS 15
SYRIË TURKIJE
Vanavond moeten Koerdische
strijders weg zijn uit het grensgebied
met Turkije. Russen en Turken gaan er
samen patrouilleren. Wat zijn de gevolgen
voor de Koerden en IS-strijders?
Als één gebied op de wereld mo
menteel een geopolitiek wespen
nest is, dan is het Noord-Syrië wel.
Grootmachten als Rusland, Tur
kije en de VS proberen er hun be
langen veilig te stellen door te
schaken met Koerdische milities,
jihadistische gevangen en oorlogs
vluchtelingen.
Even kort terug in de tijd. Nadat de
Amerikaanse president Trump
begin deze maand bekendmaakte
dat hij zijn troepen weg zou halen
uit Noord-Syrië, viel het Turkse
leger vrijwel direct het gebied bin
nen. Dat leidde tot zware gevech
ten tussen de Turken en de Koer
dische YPG-militie in het gebied.
Turkije wil het gebied zuiveren
van de YPG, die het ziet als een
verlengstuk van de in Turkije ac
tieve terreurorganisatie PKK. Nu
geldt er alweer een tijdje een
staakt-het-vuren in het gebied,
ook omdat de Koerden de Syrische
president Assad en zijn bondge
noot Rusland te hulp riepen.
Uiteindelijk sloten Turkije en
Rusland een deal. Turkije blijft de
baas in het door hen veroverde ge
bied van 100 kilometer breed en
30 kilometer diep tussen de
Turks/Syrische grens en de steden
Tel Abyad en Ras al Ayn. Buiten
dat gebied is Russische en Syri
sche militaire politie aanwezig om
erop toe te zien dat alle YPG-mili-
ties en -wapens tot minstens
30 kilometer van de Turkse grens
worden teruggetrokken. Dat moet
voor vanavond 18.00 uur gebeurd
zijn. Vanaf dat moment gaan Tur
ken en Russen sSmen door het ge
bied net buiten de Turkse zone pa
trouilleren. De Turkse president
Erdogan heeft alvast gewaar
schuwd dat als de YPG zich niet
heeft teruggetrokken 'hij hun
hoofden zal verbrijzelen'.
Ruim 11.000 IS-strijders (waarvan
2000 uit Europa) zitten vast in
Koerdische gevangenissen. Tien
duizenden (Europese) IS-vrouwen
en hun kinderen zitten in grote
detentiekampen in het gebied.
Onder hen zijn ongeveer 15 Neder
landse mannen, 35 vrouwen en
90 kinderen.
Over en weer wordt nu propa
ganda bedreven: de Koerden zeg
gen dat de Turken gevangenissen
bombarderen, waardoor IS'ers
hebben kunnen ontsnappen. De
Turken zeggen dat de Koerden zelf
IS'ers hebben vrijgelaten. Verslag
gevers van de The New York Times
bezochten afgelopen week twee
van die (overvolle) gevangenissen
en meldden dat de Koerden zoveel
mogelijk IS-gevangenen verplaatst
hebben uit het gebied waar de
Turken zijn binnengevallen. Wel
is de bewaking van de gevangenis
sen minder geworden, waardoor
de kans op ontsnapping toeneemt.
Uit het kamp Ain Issa, dat vlak te
gen de nieuwe Turkse zone aan
ligt, zouden IS'ers zijn ontsnapt of
Vrouwen hadden weg
gekund uit Al Hol-
kamp, maar ze wisten
niet waarheen
weggestuurd. Een deel van hen
zou nu worden vastgehouden
door Syrische milities, die worden
gesteund door Turkije. De Turkse
ambassadeur in Nederland zei vo
rige week tegen deze krant dat
Turkije 'de IS'ers zal vasthouden'.
,,Maar we vragen onze vrienden
(Europa, red.) ook met een oplos
sing te komen." In Ain Issa verble
ven, voor zover bekend, geen Ne
derlanders.
Het grootste detentiekamp Al
Hol (met 11.000 buitenlandse
vrouwen en kinderen, onder wie
enkele tientallen Nederlanders)
valt straks in het gebied waar geen
Turkse invloed is, maar waar wel
Russische troepen en het Syrische
regeringsleger aanwezig zullen
zijn. De Koerden zeggen al twee
jaar dat Europa haar 'eigen' jiha-
disten moet terugnemen. Een
bron stelt dat 'de vrouwen er de af
gelopen dagen weg hadden ge
kund'. ,,Maar ze wisten niet goed
waarheen, dus ze zijn maar geble
ven." Daar komt bij dat er vol-
gende week in Nederland een kort
geding dient van 23 vrouwen (en
hun 55 kinderen) die van de Ne
derlandse staat eisen dat ze wor
den teruggehaald. ,,Dat wachten
ze waarschijnlijk af."
Het kleinere Al Roj-kamp (1700
buitenlanders, enkele Nederlan
ders) ligt in een zone waar straks
geen YPG-milities mogen zijn,
maar het valt ook niet in de door
de Turken veroverde zone. Wat dat
voor het kamp inhoudt, is nog on
duidelijk. In het gebied gaan straks
Russen en Turken samen patrouil
leren. Een Nederlandse vrouw zei
in een interview te hopen op de
Turken, zodat ze via Turkije terug
naar Europa kunnen.
De Koerden waren woest dat de
VS plots haar troepen terugtrok
uit het gebied. Het dwong hen de
wens van een eigen, autonoom ge
bied op te geven en de hulp van
Syrië en Rusland in te roepen te
gen de oprukkende Turken. De ge
vechten zorgden voor duizenden
Koerdische vluchtelingen uit het
grensgebied. De Koerden zullen
wel een grote rol in het gebied blij
ven spelen.
Een nieuwe wending is dat pre
sident Trump meldde toch weer
Amerikaanse troepen naar Syrië te
sturen om enkele olievelden in het
oosten te beschermen tegen een
eventuele wederopstanding van
IS. Hij twitterde ook 'dat het mis
schien tijd is voor de Koerden om
naar de Olieregio te trekken'. Op
vallend: in die regio wonen veel
Arabieren, die afgelopen zomer
juist nog demonstreerden tegen
de Koerdische milities die er nu de
baas spelen.
dinsdag 29 oktober 2019
M Kinderen in een school
in de Noord-Syrische stad
Hasakeh die is omge
bouwd tot onderkomen
voor vluchtelingen. foto's afp
Raqqa
Palmyra
Damascus
JORDANIË
IRAK
TURKIJE
Door Turkije
nagestreefde
bufferzone
Onder controle van:
Dunbevolkte
gebieden
Assad
Koerden
Turken
Jihadisten
Schaken met vluchtelingen,
Koerdische strijders en IS'ers
Een vrouwelijke SDF-vechter met twee vrouwen, vermoedelijk lid
van IS, in het Al Hol-kamp in Noord-Syrië.
Cyril Rosman
Rotterdam/Tel Abyad
Hoe is de situatie nu?
Wat houdt de deal in voor de IS-
gevangenen in de regio?
Uit de vrouwenkampen komen
verschillende geluiden.
- Betrokkene
Waar moeten de Koerden heen?
