0)
\^m
Eurozone vreest niet voor zeepbellen
20 ECONOMIE
AFSCHEID
Na acht jaar aan het roer van de Europese Centrale Bank
zwaait Mario Draghi eind van deze maand af. De Italiaan begon
als de held die de euro van de ondergang redde, maar vertrekt
als 'de sloper' van onze pensioenen en spaartegoeden.
Kort
Grondpersoneel KLM
stemt wel in met cao
Het KLM-grondpersoneel dat lid is van de
FNV heeft ingestemd met een nieuwe cao.
Daarmee onderscheiden ze zich van de
FNV'ers bij het cabinepersoneel van de
luchtvaartmaatschappij. Vanuit FNV Ca
bine ging eerder deze week nog een ultima
tum de deur uit, met als dreigement nieuwe
acties bij KLM. Volgens FNV-bestuurder Jan
van den Brink is sprake van een goede 'pas
sende cao' voor het grondpersoneel. ,,We
hebben er hard voor gevochten." Het grond
personeel krijgt de komende 2,5 jaar 8,5 pro
cent meer salaris.
Multinationals betalen
steeds minder belasting
Grote bedrijven betalen een steeds kleiner
percentage belasting over hun winsten. De
schatkist schoot er miljarden euro's bij in.
Dat komt naar voren uit cijfers van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het
CBS onderzocht bij bedrijven met een ba
lanstotaal van minimaal 40 miljoen euro de
effectieve belastingdruk. Dat is het deel van
de brutowinst dat bedrijven kwijt zijn aan
belastingen. Dit niveau daalde van 22,9 pro
cent in 2008 naar 17,1 procent in 2017. Grote
multinationals krijgen de laatste tijd steeds
meer kritiek op hun belastingmoraal.
'VS dé speler op oliemarkt'
Er is momenteel maar één echte speler met
invloed op de oliemarkt: de Verenigde Sta
ten. Dat zei topman Igor Sechin van het
Russische staatsoliebedrijf Rosneft gisteren.
,,De VS is de enige toezichthouder op de
oliemarkt", zo liet Sechin optekenen in het
Italiaanse Verona. Hij wees erop dat veel
grote olieproducenten worden geraakt door
Amerikaanse sancties. Momenteel zou een
derde van de wereldwijde oliereserves en
een vijfde van de olieproducties te maken
hebben met sancties. Sechin zei verder dat
de rol van Saoedi-Arabië als betrouwbaarste
olieleverancier is geschaad door de recente
aanvallen op Saoedische productielocaties.
Arcadis
Pharming
RELX
KPN
ij zijn vertrek laat
Mario Draghi
(72) een ver
deelde Europese
Centrale Bank
(ECB) achter.
Vooral zijn laat
ste daad - het opnieuw starten van
het opkoopprogramma van staats
leningen - is omstreden. De noor
delijke lidstaten, Nederland en
Duitsland voorop, waren tegen.
De herstart was wederom slecht
nieuws voor spaarders in het alge
meen en de Nederlandse pensi
oenfondsen in het bijzonder. De
ultralage rente treft hen in hun
portemonnee. De Duitse boule
vardkrant Bild beeldde Draghi
zelfs af als 'Graf Draghila', die het
bloed uit de Duitse spaarders
zoog. Maar de stem van Nederland
en Duitsland werd niet gehoord.
Dat is typisch voor Draghi, zegt
Sylvester Eijffinger, hoogleraar
monetaire economie aan de uni
versiteit van Tilburg en alles be
halve een fan van de Italiaan.
Eijffinger kent Draghi vanuit zijn
functie bij het expertpanel van het
Europees Parlement. ,,Draghi
kookte alle besluiten voor met een
kleine groep vertrouwelingen bij
de ECB", zegt hij. „Vervolgens
telde hij de stemmen en als hij zag
dat hij een meerderheid had, liet
hij stemmen over het voorstel."
Dat trucje herhaalde hij vaker.
Zo kondigde hij in 2014 op de jaar
lijkse conferentie van monetaire
autoriteiten in het Amerikaanse
Jackson Hole aan dat de ECB zou
beginnen met het opkopen van
staatsleningen, bekend als 'QE'.
Ook dat besluit had hij genomen
met een klein clubje vertrouwe-
Het was precies de
juiste uitspraak op
precies het juiste
moment. Alle lof
lingen. De presidenten van de cen
trale banken van de eurolanden
konden er later alleen maar mee
instemmen.
Dat Draghi er elke keer weer in
slaagde voldoende steun te krij
gen, heeft twee belangrijke rede
nen, volgens Eijffinger. ,,Het is een
heel slimme man, een echte intel
lectueel. Daarnaast is hij sociaal
intelligent. Hij is charmant, weet
mensen voor zich te winnen."
De afgelopen maanden lijken
zijn goede eigenschappen het in
rap tempo te hebben afgelegd te
gen zijn minder mooie kanten en
hoe we het ook wenden of keren,
dat werpt toch een schaduw over
de indrukwekkende loopbaan van
Draghi als president van de ECB.
Want dat hij grote verdiensten
heeft gehad, staat buiten kijf. Hij
toonde daadkracht vanaf de eerste
dag dat hij president was.
Binnen een maand na zijn aan
treden, had hij de renteverhogin
gen van zijn voorganger Jean-
Claude Trichet al teruggedraaid.
Voortbestaan euro
En met zijn whatever it takes-uit-
spraak in juni 2012 vestigde hij zijn
naam. Verschillende zuidelijke eu
rolanden, onder andere Italië en
Spanje, dreigden financieel kopje
onder te gaan vanwege de sterk
oplopende rente op hun staatsle
ningen. En dat bedreigde het
voortbestaan van de euro.
De politici van de eurolanden
lukte het maar niet om tot een ge
zamenlijk reddingsplan te komen.
Nationale belangen en politieke
spelletjes verlamden de Europese
Unie tot in haar vezels. Reden voor
Draghi om in juni van dat jaar tij
dens een toespraak in Londen te
zeggen dat de ECB alles zal doen
binnen haar mandaat om de euro
te redden. ,,En geloof me, dat zal
genoeg zijn'', liet hij er op volgen.
,,Met die uitspraak heeft hij zijn
plek in de geschiedenisboeken
verdiend", zegt Klaas Knot, presi
dent van De Nederlandsche Bank,
die geldt als één van Draghi's be
langrijkste criticasters. ,,Het was
precies de juiste uitspraak op pre-
Mario Draghi reageerde daarmee
gisteren op waarschuwingen dat al
de miljarden die de Europese Cen
trale Bank in de economie pompt
tot problemen kunnen leiden,
zeker in combinatie met de lage
rente. Beleggers steken hun geld
daarom in aandelen en onroerend
goed.
Dat kan tot onrealistische prijs
stijgingen leiden, een zeepbel. Als
die knapt kan dat een economische
crisis tot gevolg hebben. Dat ge-
beurde bijvoorbeeld in 2008 toen
de Amerikaanse hypothekenmarkt
instortte.
Maar dat gevaar is er niet in de
eurozone, zei Draghi. ,,We zien wel
lokaal in sommige landen zeepbel
len ontstaan, vooral op de markt
voor onroerend goed." Maar die
zeepbellen hebben vaak een lokale
oorzaak en worden in de gaten ge
houden door de centrale banken
van die landen. Zo eist De Neder-
landsche Bank recent dat banken
een grotere buffer moeten aanhou
den om verliezen op de hypo-
thekenportefeuille te kunnen op
vangen.
De ECB houdt de gevolgen van
de lage rente ook goed in de gaten
volgens de president. Critici wijzen
er op dat de lage rente de winstge
vendheid van banken en verzeke
raars aantast. Ook de pensioen
fondsen hebben er last van.
Renteverlaging
Draghi zegt dat de voordelen van de
lage rente nog steeds ruimschoots
opwegen tegen de nadelen. De lage
rente heeft een positief effect op de
economische groei.
,,De eurozone staat er nu veel be
ter voor dan vier jaar geleden", al
dus Draghi. De markt moet er reke
ning mee houden dat de rentes nog
lang laag zullen zijn. Ook in de Ver
enigde Staten en Japan zijn de ren
tes al langer laag. In de VS worden
zelfs nog meer renteverlagingen
verwacht.
CABINEPERSONEEL DREIGT MET ACTIES
BELASTINGMORAAL BEKRITISEERD
ROL SAOEDI-ARABIË GESCHAAD
O
vrijdag 25 oktober 2019
GO
De kwartaalcij
fers van het in
genieursbureau
vielen in goede
aarde.
De biotechno-
loog staakte zijn
juridische strijd
met branchege
noot CSL.
De informatiele
verancier zag de
omzet in de eer
ste negen maan
den van het jaar
stijgen.
42%
Het telecomcon-
cern KPN sloot
de rij in de AEX.
o
Mario Draghi
redder van
Peet Vogels
-Klaas Knot, president van
De Nederlandsche Bank
FRANKFURT Er zijn geen finan
ciële zeepbellen die de stabili
teit van het financiële systeem
in gevaar brengen in Europa. Dat
zei Mario Draghi bij zijn laatste
optreden als president van de
ECB.
