II
Woongigant Ikea wil in2030een 'kringloopwinkel' zijn
Herkomst
container
nog steeds
onduidelijk
NIEUWS 13
DRAMA MIGRANTEN
genadig en doet de deuren open.
,,Toen zijn we hard weggerend. De
politie pakte ons op, maar toen ze
hoorden dat we Syriërs waren, lieten
ze ons gaan en zeiden: probeer het
nog maar een keer.''
Geur van de dood
Het waren die momenten die kei
hard terugkwamen in de gedachten
van Al-Rashid toen hij woensdag
hoorde dat er op een bedrijventer
rein in de Engelse plaats Grays een
koeltrailer was gevonden met daarin
de lichamen van 39 migranten.
,,Geen woorden kunnen beschrijven
hoe ik me nu voel. Ik voel wat ze heb
ben meegemaakt, ik kan hun doods-
schreeuwen horen, want ik ben daar
ook geweest. Geen licht, geen lucht,
alleen de geur van de dood. Die
schreeuwen zal ik nooit vergeten'',
schrijft hij op sociale media.
Al-Rashid deed wat de politie zei:
hij probeerde het nog een keer. Sinds
hij in Engeland is aangekomen, deelt
hij zijn verhaal. Tijdens zijn reis
maakte hij opnames met zijn tele
foon die zijn gebruikt in een BBC-
documentaire. Gisteren was de Syri
sche Koerd, die Engelse literatuur
studeerde aan de universiteit van
Aleppo, te gast in meerdere talk
shows op tv en radio. Eerder hield hij
al een TedX Talk.
De boodschap die hij uitspreekt, is
vooral: oordeel niet te hard over deze
mensen. Het is te makkelijk om te
zeggen dat ze zelf in die container
zijn gaan zitten, dus hun tragische
lot aan zichzelf te danken hebben.
„Mensen kiezen niet vrijwillig
voor de dood, brengen hun eigen le
ven niet zomaar in gevaar. Ik heb het
gedaan omdat ik radeloos was. Er
was oorlog en als ik was gebleven,
had ik in het leger gemoeten. Dan
was ik gestorven of had ik anderen
moeten doden. Dus heb ik ver
trouwd op criminelen om me hier
heen te brengen, hoe moeilijk dat
ook is. Nu zeg ik: het was onmoge
lijk, het was gekkenwerk, ik had het
nooit moeten doen. Maar als ik weer
in diezelfde, radeloze situatie zit als
toen, denk ik dat ik het weer zou
doen.''
Legale routes
Inmiddels woont Ahmad al-Rashid
in Manchester. Nadat hij in Enge
land een verblijfsvergunning kreeg,
liet hij zijn vrouw en kinderen over
komen. Omdat Al-Rashid al een
verblijfsvergunning had, konden zij
legaal naar Engeland reizen en hoef
den ze niet achter in vrachtwagens
te klimmen. Het pleidooi van
Al-Rashid: ,,Zorg dat er legale routes
komen om asiel aan te vragen, dan
ontneem je de smokkelaars hun
werk.''
De koeltrailer was in de nacht
van woensdag met een ferry aan
gekomen in de haven van Pur-
fleet en werd daar opgepikt door
de Noord-Ierse vrachtwagen
chauffeur Mo Robinson (25). Het
is nog onduidelijk of de chauffeur
wist van de menselijke lading.
De politie heeft gemeld hem lan
ger vast te houden vanwege mo
gelijke betrokkenheid bij moord.
De 39 Chinezen zijn mogelijk
omgekomen door de kou, het kan
tot -25 graden worden in derge
lijke koeltrailers.
Belgische autoriteiten hebben
bekendgemaakt dat de trailer
dinsdag om 14.49 uur in de haven
van Zeebrugge is afgeleverd. Daar
is hij door een controle gegaan,
maar de migranten zijn niet op
gemerkt. De papieren waren vol
gens de havenautoriteiten in
orde. Onduidelijk is nog hoe
grondig de container is gecontro
leerd. Losstaande koeltrailers
worden niet vaak gebruikt voor
mensensmokkel en daarom min
der grondig geïnspecteerd. Er
gaan dagelijks 4000 vrachtwa
gens en containers door de haven
van Zeebrugge.
Controle van koeltrailers is las
tiger omdat ze dicht en geïsoleerd
zijn. Toch is het met CO2-meters
en honden wel mogelijk migran
ten in koelcontainers te vinden.
Burgemeester De Fauw van
Zeebrugge stelde tegenover ver
schillende media te vermoeden
dat de slachtoffers al overleden
waren voordat ze bij de haven
aankwamen. Anders had de
warmtescanner hen moeten op
merken, stelt hij. Dat ze pas in de
haven zijn ingestapt, lijkt hem,
vanwege de zware beveiliging
daar, onwaarschijnlijk. De Belgi
sche justitie probeert ondertus
sen de route te reconstrueren die
de trailer heeft afgelegd naar de
haven van Zeebrugge.
De dood van 39 migranten in een
koeltrailer deed de wereld van Ahmad
al-Rashid even stilstaan. Ook de Syriër
reisde achterin vrachtwagens en trailers
naar Engeland. Hij overleefde dat maar net.
Het is 2015 en Ahmad al-
Rashid is al bijna twee
maanden onderweg.
Gevlucht vanuit de
Syrische stad Aleppo is
hij in de Franse havenstad Calais be
land. Nu stapt hij in een koeltrailer
en gaat tussen de ingevroren pakken
kip en vlees zitten. ,,Over twee uur
zijn jullie in Londen'', zegt de chauf
feur en hij doet de deuren dicht.
Maar na twee uur beweegt de wagen
nog steeds niet.
,,Het vroor in de wagen, mensen
begonnen te hoesten. We zaten daar
met acht mensen, onder wie een
kind. We konden er niet uit, de deu
ren waren van buiten gesloten. Dus
toen zijn we gaan bonken op de wan
den van de wagen. Je zit daar en je
bent overgeleverd aan de genade van
de smokkelaars om je eruit te laten.
Het was horror.'' De chauffeur is hen
Je zit daar
en je bent
overgeleverd
aan de
genade van de
smokkelaars
Op de Dutch Design Week in Eind
hoven is de ambitie gisteren met
veel bravoure gepresenteerd. Ikea is
met vierhonderd filialen het groot
ste woonwarenhuis van de wereld
en daardoor grootverbruiker van tal
van materialen. Jaarlijks worden
ruim 40.000 zeecontainers met
producten naar Nederland ver
voerd. Veel daarvan komen terecht
bij de 579 miljoen kilo grofvuil die
elk jaar wordt weggebracht.
,,We hebben een flink pro
bleem'', wil Alberic Pater maar zeg
gen als hij de cijfers opsomt. Hij is
duurzaamheidsmanager bij Ikea
Nederland. Sinds 2012 heeft het
Zweedse bedrijf een duurzaam
heidsprogramma. Met enkele suc
cessen: 100 procent van de energie
die de winkels verbruiken wordt
opgewekt met eigen zonnepanelen
en windmolens, het katoen is 100
procent 'eerlijk' geproduceerd en in
2020 wordt 100 procent van het po-
lyester gerecycled. ,,We willen dat
hout volgend jaar voor 100 procent
vanuit verantwoord beheer wordt
gewonnen", aldus Pater. ,,Dat is
nogal wat wij gebruiken ongeveer
1 procent van de wereldwijde hout
productie."
Vorig jaar won Ikea de Retail Sus-
tainability Award, uitgereikt door
een netwerk van duurzame bedrij
ven. De winkel is op de goede weg,
werd met de prijs bevestigd. Maar
de grootste uitdaging zit hem dus
in de vele spullen die Ikea produ
ceert en verkoopt.
Er zijn al enkele gerecyclede pro
ducten verkrijgbaar in de winkels,
zoals een keuken van hergebruikt
hout en petflessen, vloerkleden van
gerecycled textiel en plantengieters
van gerecycled plastic.
In het Eindhovense filiaal is het
concept van de kringloopwinkel
overgenomen. In de 'koopjeshoek'
worden ingeleverde meubels twee
dehands verkocht. In Amsterdam
worden meubels voor minimaal
twee jaar verhuurd, met als doel de
levensduur te verlengen.
Tijdens Dutch Design Week is
een collectie van viltproducten zo
als tassen gepresenteerd, gemaakt
van restanten van Nederlands Ikea-
textiel. Pater: ,,Maar het wordt nog
een hels karwei om in 2030 volledig
circulair te zijn.''
vrijdag 25 oktober 2019
GO
'Geen licht,
geen lucht,
maar de
geur van
4 de dood'
GRAYS De 39 overleden mi
granten die woensdag werden
gevonden in een koeltrailer in
Grays, Engeland, zijn afkom
stig uit China.
Ahmad al-Rashid reisde in 2015
van Syrië naar het Verenigd Koninkrijk
in een koeltrailer. Hij overleefde de reis
en kreeg een verblijfsvergunning. foto b
Cyril Rosman
Rotterdam/Manchester
-Ahmad al-Rashid,
migrant
Binnen tien jaar tijd moeten alle
producten van de Nederlandse
tak van Ikea vanuit het kring
loopprincipe worden gerecycled
of hergebruikt. Een nieuwe tas
sen- en matrassenlijn luidt het
decennium van de waarheid in.
Stefan ten Teije
Eindhoven
Tas uit de duurzame lijn.
FOTO IKEA
