NIEUWS 3
BREXIT WEER NEDERLAAG PREMIER
Opnieuw een bittere pil voor de Britse
premier Boris Johnson: zijn tweede poging
om zijn brexitdeal in stemming te brengen,
is gisteren geblokkeerd door Lagerhuisvoorzitter
John Bercow. Tijd voor plan B: de brexit-
wetgeving er in drie dagen doorheen duwen.
Londen
Weer waren gisteren alle ogen ge
richt op de flamboyante Lagerhuis
voorzitter Bercow. Weer was hij
van doorslaggevend belang in het
brexitproces. Nadat zaterdag Boris
Johnsons eerste poging om zijn
brexitdeal ongewijzigd in stem
ming te brengen was mislukt, pro
beerde de Britse premier het nu
weer. Zonder succes: Lagerhuis
voorzitter John Bercow verbood
het, omdat parlementaire regels
voorschrijven dat een regering een
zelfde motie niet nogmaals in
stemming mag brengen.
De opties voor Boris Johnson om
de EU op de deadline van 31 oktober
met een deal te verlaten vallen een
voor een weg. Zijn laatste mogelijk
heid is om de zeer gecompliceerde
benodigde brexitwetgeving deze
week in hoog tempo door het Britse
parlement te loodsen.
Die wet verankert de brexitdeal
in Britse wetgeving, waardoor een
aparte stemming over het akkoord
overbodig zou worden. Normaal
duurt het proces van wetgeving
weken tot maanden: Johnson pro
beert dat nu binnen drie dagen te
doen. Dat is - mede door die haast
- ontzettend ingewikkeld: zonder
Conservatieve meerderheid is elke
stemming spannend, en Johnson
moet er meerdere winnen om uit
zicht te houden op de door hem zo
vurig gewenste brexit op 31 oktober.
Allereerst moet het Lagerhuis
stemmen over een motie waarin
het tijdschema van het wetgevings
proces is uitgestippeld: hoe lang en
onder welke voorwaarden erover
gedebatteerd wordt en wanneer de
wet precies aan het Lager- en Ho
gerhuis zal worden voorgelegd.
Uitgesloten
Mocht het Lagerhuis vandaag het
voorgestelde tijdspad verwerpen,
dan is een brexit met deal op 31 ok
tober vrijwel uitgesloten. J ohnsons
opties om de brexit op korte ter
mijn te regelen zijn dan uitgeput,
en de verwachting is dat hij dan zal
proberen landelijke verkiezingen
uit te schrijven. Daarmee wil hij
een grote Conservatieve meerder
heid winnen. Met een andere, meer
brexitgezinde parlementssamen-
stelling denkt hij zijn deal er wel
doorheen te krijgen.
Mocht het Lagerhuis het tijdpad
accepteren dan is er vandaag met
een een eerste stemming over de
brexitwetgeving. Het wordt dan
heel spannend: de stemverhoudin
gen liggen dichtbij elkaar.
Als Johnson de stemming wint, is
dat een belangrijke stap op weg
naar een ordelijke brexit, maar dan
is hij er nog niet. De wet wordt dan
doorgestuurd naar de 'commissie
fase' en daarna de 'derde lezing'.
Daarin kunnen Lagerhuisleden het
akkoord aan proberen te passen
door amendementen in te dienen.
Daar ligt het volgende grote ge
vaar voor Johnson deze week: de
oppositie zal een wetswijziging
voor een zachtere brexit indienen
(door een lidmaatschap van de
douane-unie) en er ligt ook een
amendement klaar waarin staat dat
het brexitakkoord moet worden
voorgelegd aan het Britse volk in
een referendum.
Verkiezingen
Als een van de amendementen aan
genomen wordt en Johnson daar
mee dwingt zijn deal ingrijpend
aan te passen dan lijkt de kans ver
keken om de brexit deze week nog
door zijn parlement te krijgen.
Waarschijnlijk zal Johnson zijn po
gingen dan staken en aansturen op
landelijke verkiezingen eind dit
jaar. In dat geval zal de brexit - mits
de EU daarmee instemt - weer
worden uitgesteld.
Maar, mocht tegen de verwach
ting in alles meezitten en het La
gerhuis deze week instemmen met
alles wat J ohnson hen voorlegt, dan
is de brexit ineens heel dichtbij.
Dan is het akkoord door het Britse
parlement en hoeft alleen het Euro
pees Parlement nog een handteke
ning te zetten. Dan verlaat het Ver
enigd Koninkrijk de Europese Unie
op 31 oktober met een deal en is
Johnson de gevierde man. Maar op
dit moment lijkt het erop dat hij
daar een wonder voor nodig heeft.
We gaan niet
iets ratificeren
dat misschien
nooit wordt
geratificeerd aan
de andere kant
van het Kanaal
Tussen al het brexitgeweld door
staat vandaag mogelijk ook nog een
stemming op het programma over
de Queen's Speech, de troonrede
van vorige week waarin de rege
ringsplannen voor het komende
jaar uiteen werden gezet. Normali
ter een formaliteit, maar nu het
Britse parlement zo verdeeld is, zou
het goed kunnen dat de regering de
Queen's Speech-stemming - voor
het eerst sinds 1924 - verliest. In dat
geval is het gebruikelijk dat de pre
mier zijn ontslag indient, omdat
het gezien wordt als een vertrou-
wensstemming. Maar Johnson lijkt
dat niet van plan. Wel zal het de
druk op oppositieleider Jeremy
Corbyn verhogen om een motie
van wantrouwen in te dienen om
Johnson weg te krijgen.
Speciale sessie
Het Europees Parlement wil pas
stemmen over het brexitakkoord
als het parlement in Londen het
heeft goedgekeurd. Dat heeft de
brexitstuurgroep van het EU-parle-
ment gisteren bevestigd. Wanneer
het Britse parlement een oordeel
velt over de deal is nog niet helder.
Mocht er groen licht komen, dan
kan het Europees Parlement zo no
dig volgende week een speciale ses
sie bijeenroepen om het papier
werk voor het op 31 oktober ge
plande vertrek in orde te krijgen.
,,Wij adviseren dat er volledige ra
tificatie moet zijn in Groot-Brittan-
nië voordat wij onze finale stem
ming doen'', zei brexitcoördinator
Guy Verhofstadt. ,,We gaan niet iets
ratificeren dat misschien nooit
wordt geratificeerd aan de andere
kant van het Kanaal'', zei Philippe
Lamberts van fractie De Groe
nen/Vrije Europese Alliantie.
dinsdag 22 oktober 2019
GO
De flamboyante Lagerhuisvoorzitter John Bercow stak gisteren een stokje voor de brexitstemming. fotos hh, epa
Brexitstemming verboden,
Johnson heeft wonder nodig
Suse van Kleef
Boris Johnson was er
gisteren niet bij, maar wil
de brexitwetgeving nu
in drie dagen door het
Lagerhuis krijgen. foto epa
-Philippe Lamberts,
Europese Groenen
Kijk op de site
bij /video de tijdlijn
van belangrijke
brexitgebeurtenissen.
