Expositie in Parijs zoekt naar wezen van 'houden van'
ja fis
18
Wetenschappers breken
zich al sinds jaar en dag
het hoofd over de vraag:
wat is liefde? In de
hoofdstad van de liefde,
Parijs, wordt nu gepoogd
een antwoord te vinden.
'Je kunt
een
symfonie
ontleden,
maar dan
snap je nog
niets van
de magie.
Zo is het
ook met
liefde'
FRANK RENOUT
Voor wie wil we
ten wat ware
liefde is, begint
dit verhaal met
het amoureuze
en tragische le
venslot van Ni
gel. Nigel leefde op het kleine ei
land Mana voor de kust van
Nieuw-Zeeland. Voor de duide
lijkheid: Nigel was een zeevogel,
van de soort jan-van-gent.
Op het eiland leefden vroeger
veel van deze vogels, maar ze ver
dwenen beetje bij beetje. Ornitho
logen wilden de dieren terugha
len. Ze zetten daarom stenen vo
gels neer die als twee druppels wa
ter leken op echte jan-van-genten.
Al snel was het raak: de eerste
échte jan-van-genten landden op
het eiland. Maar het succes duurde
nooit lang. De meeste vogels lieten
zich niet neppen.
En toen kwam, rond 2013, Nigel
aangevlogen. Nigel zag één van de
stenen vogels, nestelde zich naast
'haar' en ging er nooit meer weg.
Als een romeo kroop hij tegen haar
aan. Hij probeerde te paren en
werd zelfs gezien met takjes in
zijn snavel: klaar om een nest te
bouwen. Zijn julia beantwoordde
geen enkele avance, toch bleef Ni
gel bij haar. Als een eenzame vogel
met een onbeantwoorde liefde.
En het werd nog erger. Na ver
loop van tijd landden toch weer
echte jan-van-genten op het ei
land, ook vrouwtjes. Maar Nigel
bleef er stoïcijns onder. Hij had al
leen oog voor zijn eigen stenen ge
liefde. Hij wilde bij haar zijn.
Tot 31 januari 2018. Toen werd
Nigel dood gevonden door de op
zichter van het eiland. Wat achter
bleef was een stortvloed aan onbe
antwoorde vragen.
,,Was dit echte liefde? Maakt
liefde blind? Of is liefde een illu
sie?'', vraagt Maud Gouy zich af,
naar aanleiding van het levensver
haal van Nigel. Gouy heeft in Pa
rijs, in het Palais de la Découverte,
een tentoonstelling ingericht die
probeert antwoord te geven op alle
vragen over de liefde.
Want hoewel liefde iedereen
raakt, is de kennis erover nog be
perkt. Er is wereldwijd een hand
vol wetenschappers dat probeert
het fenomeen te doorgronden. Een
aantal jaren geleden werd zelfs een
wiskundige formule opgesteld
met hét antwoord. Aan de hand
van maar liefst tien variabelen
(van gevoel voor humor, via de re
latie met schoonouders, tot het be
lang van seks) zou de formule
kunnen voorspellen hoelang een
relatie zou duren.
Een journaliste nam de proef op
Jan-van-gent Nigel met zijn
stenen geliefde. foto new Zealand
de som en paste de formule toe op
singles die zich bij haar meldden.
Er bleek één man tussen te zitten
met wie ze - wiskundig gezien -
maar liefst 12,9 jaar haar leven zou
kunnen delen. Maar in de echte
wereld bleek zij hem niet leuk te
vinden en hij haar ook niet. Einde
experiment. De essentie van liefde
lijkt ongrijpbaar.
Schoonheid
,,Je kunt liefde vergelijken met een
symfonie'', aldus seksuoloog
Francesco Bianchi-Demicheli. ,,Je
kunt een symfonie helemaal
ontleden, van de stiltes en de
akkoorden tot aan elke
afzonderlijke noot die wordt
gespeeld. Dat kun je bij liefde ook
doen: haar ontleden tot aan de
zenuwcellen die een rol spelen.
Maar daarna begrijp je nog steeds
niets van de schoonheid en de
magie van een complete symfonie
én van de schoonheid en magie
van totale liefde.''
In het Palais de la Découverte
wordt toch een dappere poging ge
daan. Het publiek loopt langs frag
menten uit Lady Chatterley's Lover
van D.H. Lawrence en luistert naar
liefdesliedjes van Bruno Mars en
Adèle. Een video toont hoe dans
en erotiek in elkaar overlopen en
statistieken laten zien dat 31 pro
cent van de onlinedaters binnen
één week seks heeft met een
nieuwe partner.
Op speelse wijze word je meege
nomen op een reis langs kunst en
hormonen, langs romantiek en
seks en langs snel kloppende har
ten en zwetende oksels - want ook
die horen bij de liefde. ,,We laten
alle aspecten zien, aan de hand van
het werk van onder anderen psy
chologen, sociologen en neurolo
gen'', aldus Gouy.
Seks en seksualiteit krijgen veel
aandacht. Wat meteen opvalt: 'de
daad' valt in heel veel woorden te
vatten. De taalkundigde Agnès
Pierron schreef een sekswoorden-
boek en vond - in de Franse taal -
alleen al vijfduizend uitdrukkin
gen om het bedrijven van de liefde
te omschrijven. 'De poes laten mi
auwen' is misschien nog wel de
meest voor de hand liggende kwa
lificatie, maar het gaat ook over 'de
paus naar Rome sturen' en 'de lo-
ZATERDAG 19 OKTOBER 2019 GO
Liefde is alles, maar wat is
DEPARTMENT OF CONSERVATION
