1
23
Bezoek aan olympisch organisator Tokio: alles is op tijd klaar én duurzaam
De Spelen van Tokio beloven een strak
georganiseerde show te worden. Een kijkje
in en rond de stad waar het over 279 dagen
allemaal begint. ,,Dat hiërarchische, dat is soms
lastig voor ons.''
Tokio
Als Roelof Bouw
meester zijn oranje
Team NL-fiets voor
de koffietent in Eno-
shima parkeert, laat
hij de grote sporttas gewoon op de
pakkendrager liggen. Anderhalf
uur later is de tas onaangeroerd.
Een zekerheidje in Japan, zegt de
coach en broer van zeilkampioene
Marit. Toch was Bouwmeester een
tijdje geleden zijn fiets kwijt. Toen
hij hem voor de derde keer net
buiten het parkeervak had gestald,
vonden de handhavers het welle
tjes en namen hem mee. Ook dat is
Japan. Tot in de puntjes geregeld,
maar voor enige buigzaamheid
moet je hier niet zijn, hebben de
Bouwmeesters na zo'n 150 trai-
ningsdagen in het land wel ge
merkt.
Roelof heeft nog een voorbeeld.
,,Door de tyfoon Hagibis, die hier
flink tekeer ging, konden we vorig
weekeinde twee dagen niet varen.
Dat wilden we graag inhalen op
dinsdag. Maar dan is de haven al
tijd gesloten. Nou, zie dan maar
eens een uitzondering te regelen.
Alsof je tegen een deur praat. Die
botsing van culturen, dat hiërar-
chische, dat is soms lastig voor
ons.''
Even later schuift Marit aan, ze
heeft na de training gegeten en
gerust in haar appartement met
uitzicht op de zee waar ze volgend
jaar haar olympisch goud wil pro
longeren. Zij maakte het wel gek
ker mee, toen ze hier in 2016 twee
maanden na de vorige Olympische
Spelen voor het eerst kennismaak
te met Enoshima, het kustplaatsje
op een uur treinen van Tokio. ,,De
sportschool hier bleek alleen toe
gankelijk voor Japanners. Als ik er
naartoe wilde, moest ik bij de bur
gemeester om toestemming vra
gen. En je mocht niet langer dan
veertig minuten op één bepaald
toestel. Waarom? Geen idee. Het
lijkt soms of er elke dag een regel
bij komt.''
Achtertuin
De oplossing werd overigens snel
gevonden. Er werd een container
ingevaren, Bouwmeester heeft nu
haar eigen gym in de achtertuin
van wat de afgelopen jaren het
tweede huisje van de 31-jarige
Friezin is geworden.
Begrijp hen niet verkeerd. Het
feit dat alles perfect georganiseerd
is, altijd, heeft grote voordelen.
Het is hier veilig, schoon, en de
Japanners zijn vriendelijk en be
leefd. Op een aantal fronten een
verademing na de Braziliaanse
praktijken in 2016. Met de chaos in
Brazilië konden de vrijzinnige zei
lers en surfers goed overweg ('Al
les kon en mocht, fijn juist'), maar
het was altijd uitkijken geblazen.
Bouwmeester werd, twee jaar
voor de Spelen, in Rio tijdens het
hardlopen met een mes bedreigd
door drie jongeren. Een andere
keer werden haar tas met kleding
die aan de fiets hing gejat. Dat
soort praktijken zijn hier uitgeslo
ten. „Ironisch", zegt ze over de ver
schillen. ,,In Rio zou een nieuwe
haven komen. Die is er nooit geko
men. Kom ik hier in Japan twee
maanden na die Spelen, staan er al
vier hijskranen.
Dat zegt alles.
,,Toch vind ik het hier pittiger
om al die weken te verblijven. De
cultuurverschillen maken het uit
dagender. Bijvoorbeeld ook het
eten, alles met rijst en vis. Super-
gezond, je ziet ook nauwelijks
dikke Japanners, maar ik moet
echt moeite doen om op gewicht
te komen.''
Als ze in de trein of metro zit, of
meestal staat, moet Marit vaak
denken aan 'Leef, alsof het je laatste
dag is' van André Hazes junior. ,,Ik
zie geen leven in de ogen van Ja
panners, het zijn niet echt feest
nummers. De meesten zijn geob
sedeerd door werk.'' Om dat vol te
houden, grijpen ze elk moment
aan voor een powernap. Broer
Roelof (34) wijst naar een paar
studenten die even hun oor op het
huiswerk hebben gelegd.
Toch is Enoshima wel een pret
tige uitvalsbasis. Bouwmeester is
bezig aan naar eigen zeggen een
obsessieve voorbereiding. Om
straks niet te worden verrast, wil
ze alle mogelijke weersomstandig
heden ervaren en in kaart bren
gen. Het eiland in de Sagami Baai,
waar de bootparken liggen, is van
wege de vele tempels en fraaie lig
ging een toeristische trekpleister.
De garnalenspiesjes liggen op de
gril en de rij voor de rijstcrackers
gemaakt van inktvis is lang.
Het contrast met wolkenkrabber-
paradijs Tokio is enorm. Daar is
het overal druk, en toch nergens
chaotisch. Zelfs op het drukste
kruispunt ter wereld (bij elk groen
licht steken 2500 voetgangers over)
zijn geen verkeersleiders nodig.
De stad draait haast op de automa
tische piloot, alles gaat vlot en effi
ciënt. Bij Starbucks krijg je in de rij
al een menukaart om je koffie te
kiezen. Wisselgeld komt in win
kels afgemeten uit de kassa gerold.
Taxi's lijken soms weliswaar veer
tig jaar oud, met de iPad op de ach
terbank kies je je favoriete muziek.
De geïnteresseerde pers krijgt
deze week een rondleiding langs
zeven van de olympische stadions
in de stad. In het land van
if*
De lokale P
sportschool V
bleek alleen w**
toegankelijk voor
Japanners.
Ik moest bij de
burgemeester
toestemming vragen
de technische hoogstandjes ver
wacht je wellicht hypermoderne
arena's. Die komen er ook. Maar de
organisatie denkt ook aan duur
zaamheid en wil een duidelijke
link maken met het verleden.
Neem het fraaie Yoyogi Stadion,
waar Ada Kok en Erica Terpstra bij
de vorige Spelen van Tokio in 1964
zwemmedailles wonnen. Straks is
dit het terrein van Estavana Pol
man en Tess Wester, als de hand-
balsters zich weten te plaatsen. De
karakteristieke duiktoren is eruit
gehaald en het gebouw is de afge
lopen jaren aardbevingsbestendig
gemaakt, maar het ademt nog al
tijd historie.
Zoals ook het Metropolitan
Gymnasium (toen met turnen en
straks met tafeltennis) 56 jaar later
wordt gebruikt. En het prachtige
Nippon Budokan natuurlijk, de
judotempel waar wijlen Anton
Geesink sporthistorie schreef.
Het Olympisch Stadion van toen
staat ook nog op dezelfde plek in
het bruisende hart van de stad,
maar was al onherkenbaar toen
Ajax er in 1995 de wereldtitel won
ten koste van Gremio. Hier wor
den de ceremonies en de atletiek
gehouden. Meestal zijn de plan
tenbakken het slotstuk van een
olympische verbouwingsoperatie,
hier staan ze al met duizenden
naast elkaar, op elke verdie-
V ping. Aan de turnhal, groten
deels gemaakt van Japans
hout, wordt de laatste hand
gelegd. Het kolossale zwem
bad is van binnen nog één
grote bouwput, maar niemand
die zich zorgen maakt.
Op een persbriefing wordt dui
delijk dat ook zaken als techniek,
veiligheid, communicatie en
transport geheel naar Aziatisch
gebruik geen probleem gaan wor
den. Het enige punt van zorg is de
hitte. Afgelopen zomer werd het
40 graden in Tokio en omgeving.
De marathon wordt mogelijk ver
plaatst naar het net wat koelere
Sapporo. Toch zal het uitschuif-
bare dak van het mooie Ariake
Colosseum gewoon geopend zijn
voor het tennistoernooi. Er wordt
gewerkt aan 'hitteoplossingen',
zegt de gids van dienst, meer kan
hij er nog niet over zeggen.
Verdwalen
Met tienduizenden aangemelde
vrijwilligers wordt het hoe dan
ook moeilijk om te verdwalen in
olympisch Tokio, volgend jaar. Op
sommige plekken, zoals het
nieuwe turnstadion, hangen bor
den met hoeveel uren er al, zonder
ongelukken (dat wordt er steeds
bij gezegd) aan gewerkt is. Het zijn
er 1.309.925 om precies te zijn. Nog
'maar' 58.075 te gaan. Maar óf de
Japanners dat gaan halen, is na
tuurlijk geen vraag.
zaterdag 19 oktober 2019
GO
'Het lijkt of
er elke dag
een regel
bij komt'
Rik Spekenbrink
Het Yoyogi Stadion, waar Ada Kok en Erica Terpstra bij de vorige
Spelen van Tokio in 1964 zwemmedailles wonnen. foto getty images
-Zeilster Marit Bouwmeester
Een persvoorlichter laat in
Tokio aan zijn bezoek zien hoe
het Olympische Stadion achter
hem er over 279 dagen uitziet.
FOTO GETTY IMAGES
I Associates JV Courtesy of JSC
Design works and Construction Works of Taisei Corporation, Atusa Sekkel Co., Ltd. and Kengo I
'The renderings are intended to show conceptual image at completion and may subject to cha
