i
10 NIEUWS
Bioloog Jean Henkens (63) van Center Parcs
kreeg dertig jaar geleden een lumineus idee. Als
mensen niet ver weg kunnen reizen, halen we ver weg
naar Nederland! Het subtropisch groen tiert sindsdien
welig in de vakantieparadijzen, nu dertig in Europa.
Bioloog en groenopzichter
Jean Henkens is al bijna
vier decennia verantwoor
delijk voor het groen in de
vakantieparken van Center
Parcs. In zijn loopbaan is hij tot opmer
kelijke inzichten gekomen. Zoals dat
bomen eigenlijk 'zeer egoïstische we
zens' zijn. ,,Om te overleven moeten ze
bij het zonlicht komen en groter wor
den dan de rest. Hun eigen kinderen,
die groeien uit hun noten en zaden,
nemen ruimte in en zijn daarmee hun
grootste vijand. Bomen zijn dus in een
constante strijd verwikkeld en dat ter
wijl ze op ons juist rust uitstralen.''
We staan in een van Henkens' oudste
creaties, de centrale Market Dome in
Center Parcs De Kempervennen. Dat is
niet zomaar een overdekte hal met wat
restaurants en winkeltjes voor de va
kantiegangers. Wie er binnenstapt,
loopt een andere, intens groene wereld
in. Overal waar je kijkt barsten planten,
bloemen en struiken haast uit hun ste
nen borders. Felblauwe vlinders flad
deren boven de hoofden van de lun
chende gasten. In een uitgestrekte vij
ver naast het terras verdwijnt net een
schildpad onder het spiegelgladde wa
teroppervlak.
Je zal niet snel een grotere liefhebber
vinden van alles wat groeit en bloeit
dan Henkens. Met bewondering en
ontzag spreekt hij over het groen om
ons heen. ,,Kijk toch eens'', wijst hij
omhoog, naar een boom met brede
stam en opvallende, rode vruchtjes. Hij
geeft een liefdevol klopje op de bast.
,,Deze boom weegt zo'n 36.000 kilo.
Toch overleeft hij hier in deze kleine,
stenen bak. Hoe hij zich aan heeft we
ten te passen aan een nieuw leven hier,
daar sta ik soms van versteld.''
Het is nu de gewoonste zaak van de
wereld, een hapje eten of een baantje
trekken tussen de tropische planten,
maar Henkens had het destijds niet
makkelijk om zijn idee - een overdekte
groene oase - van de grond te krijgen.
,,De aandeelhouders zagen het niet zit
ten. Het was zo duur, die tropische
planten importeren. Kon het niet met
planten van hier? Maar alleen planten
uit een warm klimaat hadden kans om
in zo'n kunstmatige omgeving te over
leven, wist ik.'' Uiteindelijk kreeg Hen
kens toch groen licht. Hij reisde de we
reld af op zoek naar geschikte soorten.
De kolossale tropische bomen die zich
drie decennia later uitstrekken tot net
onder het glazen dak, heeft Henkens
hoogstpersoonlijk naar Nederland ge
haald. ,,Toen waren ze natuurlijk nog
niet zo groot, anders pasten ze niet
door de deuren. Als we ze niet zouden
snoeien, zouden ze nu vele malen gro
ter zijn. Per jaar halen we wel 20.000
kilo takken en bladeren weg.''
Lekker
Henkens neemt ons mee naar zijn
pièce de resistance: het subtropisch
zwembad. Zodra we de kleedkamer
door zijn, daalt een plakkerige hitte op
ons neer. Lekker voor de planten, toch?
Dat valt volgens Henkens tegen: ,,Voor
hen is zo'n constante temperatuur ook
niet normaal. In de natuur koelt het
's nachts af, heb je wind. Het duurt echt
even voor ze gewend zijn aan deze om
standigheden.'' Tot die tijd moet Hen-
kens ze goed in de gaten houden en ex
tra verzorgen. ,,Ik maak daar bijvoor
beeld speciale voeding voor.''
Alles onder het glazen dak van de
Market Dome en het zwembad is puur
natuur, benadrukt Henkens. ,,Alles wat
je ziet, is echt. Je kan deze zelfde bele
ving niet krijgen met plastic rotsen of
planten, vinden wij.'' Het groen is er
overigens niet alleen voor het mooie.
,,Omringd zijn door de natuur heeft
een ontspannend effect. En hoor je hoe
stil het is? Er zijn wel tweehonderd
mensen in het zwembad vandaag,
maar de bladeren dempen het geluid.''
Nog steeds trekt Jean er regelmatig
op uit om nieuwe planten te halen voor
de verschillende parken, in Nederland
en elders in Europa. Hij haalt zijn groen
bij kwekers met oog voor het milieu of
Net als
wij
moeten
planten
wennen
aan een
nieuwe
plek
redt bomen en planten van plekken
waar geen plaats meer voor ze is. ,,Om-
dat er bijvoorbeeld huizen moeten ko
men, of akkers.'' Soms krijgt Henkens
een bijzonder geschenk om voor te zor
gen. ,,De Hortus Botanicus in Leiden
zat met een boom die te groot werd. Ik
heb contact met de onderzoekers daar
en zij wisten dat we hier in onze par
ken konden bieden wat die boom no
dig heeft. Dus toen kregen wij hem. Nu
staat er een prachtige boom van 260
jaar oud in park De Eemhof.''
Hoe goed Henkens ook voor 'zijn'
planten en bomen zorgt, ze zijn nog
steeds ver van huis. ,,Ik heb me altijd
afgevraagd wat en hoe planten voelen
en wat zij waarnemen van de wereld
om hen heen. Het klinkt misschien
gek, maar ik denk echt wel dat planten
heimwee kunnen hebben. Net als wij
moeten ze nu eenmaal wennen aan een
nieuwe omgeving.'' Hij heeft het mee
gemaakt. ,,Dan zijn de omstandighe
den voor de plant perfect, maar wil hij
simpelweg niet. Je denkt, dit wordt
niks meer. Maar wacht je even, dan
trekken ze vaak toch bij.''
Opvolger
Henkens' pensioen nadert. Collega
Bart Put gaat dan het stokje van hem
overnemen. Flinke schoenen om te
vullen, weet Put. ,,Jean is net een pra
tende encyclopedie. Wat hij allemaal
weet van de natuur, is onvoorstelbaar.''
Henkens heeft alle vertrouwen in
zijn opvolger. ,,Bart leert graag, is een
echt goede bioloog. Ik kan alles wat we
hier hebben opgebouwd met een ge
rust hart aan hem doorgeven.''
zaterdag 19 oktober 2019
Tussen het groen van Henkens voelt ook de schildpad zich thuis,
Zó gewoon:
subtropen in
Nederland
Priscilla van Agteren
Westerhoven
Alles moet puur natuur zijn in de
kunstmatige oase, vinden Jean
Henkens en Bart Put (r).
Jean
Henkens
zorgt voor
de groene
oases bij
Center
Parcs. foto's
KOEN VERHEIJDEN
-Jean
Henkens,
bioloog