NYNKEDEJONG
Stress zal in 10 jaar
tijd ziekteverzuim
flink doen stijgen
Voorspelling Arbo Unie: 25 procent uitval
6
Voorzichtig optimisme over
voorgang brexitgesprekken
Column
^0 @Nynke
Steeds meer Nederlandse werkne
mers lijken last te hebben van
werkgerelateerde stress- en burn-
outklachten. Volgens Arbo Unie
liegen de cijfers er niet om: de af
gelopen twintig jaar is het aantal
werknemers met een burn-out
verdubbeld. De burn-out is eerder
door TNO al uitgeroepen tot be
roepsziekte nummer 1 in ons land,
met 1,2 miljoen werkenden met
vermoeidheidsklachten. Als we er
niet snel iets aan doen, zal over iets
meer dan tien jaar een kwart van
de werknemers thuiszitten of
minder inzetbaar zijn.
Willem van Rhenen is hoogle
raar aan de Nyenrode Universiteit
en als stressexpert en bedrijfsarts
verbonden aan Arbo Unie. Hij ziet
dat het aantal opgebrande mensen
hard oploopt in steeds meer secto
ren. Zo heeft 20 procent van het
onderwijspersoneel last van burn-
outklachten en ervaart een kwart
van de mensen in de zorg een te
hoge werkdruk.
Personeelstekort
Ook jongeren blijven niet buiten
schot: tot een kwart heeft last van
stress- en burn-outklachten.
,,Deze cijfers laten zien waar de
problematiek ligt. Tegelijkertijd is
het een moeilijk aan te pakken
probleem." Omdat de belasting al
leen maar groter wordt, luidt Van
Rhenen van Arbo Unie de nood
klok. ,,Op dit moment hebben veel
Veel sectoren kennen
personeelstekorten.
Daardoor krijgen
werknemers het
steeds drukker
sectoren groeiende personeels
tekorten. Daardoor krijgen men
sen die aan het werk zijn het
steeds drukker, wat mede weer
leidt tot meer burn-outklachten."
Deskundige Mascha Mooy van
het adviesbureau Bye Bye Burnout
schrikt van het cijfer. ,,Ik vind 25
procent wel veel, maar inderdaad,
als we er niets aan doen, zal het ge
tal inderdaad zo hoog kunnen op
lopen." Mooy plaatst er wel een
kanttekening bij: het is niets
nieuws. ,,Ik roep het al vijf jaar.
Maar het moet eerst uit de hand
lopen voor we er iets aan doen."
Volgens Van Rhenen helpt het
niet voldoende om enkel naar de
werkdruk of stressfactoren op het
werk te kijken. Kijk juist waar
mensen energie van krijgen, zodat
ze andere, pittige taken óók aan
kunnen. De mens heeft volgens
hem drie basisbehoeften: autono-
mie, verbondenheid en bekwaam
heid. Kan ik genoeg inbrengen?
Hoor ik erbij op het werk? Ben ik in
staat om me te blijven ontwikke
len? ,,De mens is van zichzelf heel
creatief en wil graag iets toevoegen.
Het is heel irritant als je dat wordt
afgenomen. Als je werknemers
niet down the drain wilt krijgen,
moet je daarin investeren."
Zelfstandigheid
Zorg voor meer autonomie, advi
seert ook Mooy. ,,Mensen zijn
slimmer dan je denkt, geef ze dan
ook de ruimte om daar iets mee te
doen. Zorg ervoor dat ze hun eigen
regie kunnen houden. Dat wil je
als werkgever zelf ook." Geef men
sen ruimte, maar toon wel betrok
kenheid. Mooy: ,,Toon gemeende
interesse in je mensen. Laat zien
dat het niet alleen om geld en
winst draait." Als een van je werk
nemers een burn-out krijgt, praat
er dan ook over. Het hoeft geen ta
boe te zijn, vindt Mooy. ,,Het kan
iedereen overkomen."
En wat kunnen mensen zelf
doen? Zorg voor rust, reinheid en
regelmaat. ,,Ga bijvoorbeeld vaker
wandelen, ga op tijd naar bed en
eet gezond, bijvoorbeeld geen soep
uit blik maar verse soep. Het zijn
heel simpele tips", zegt Mooy.
,,Kies voor jezelf, probeer energie-
vretende mensen te vermijden."
De cijfers over stress en burn
out spreken voor zich, maar de in-
terpratie ervan kan uiteenlopen.
Hoogleraar Wilmar Schaufeli, ar-
beids- en organisatiepsycholoog
aan de Universiteit Utrecht en de
KU Leuven, liet eerder in deze
krant weten dat het aantal mensen
dat last heeft van burn-out stijgt,
maar niet zo hard. Sterker nog, hij
constateerde dat Nederlandse
werknemers het minst last heb
ben van burn-outs, vergeleken
met 35 andere Europese landen.
Dit weekend kon u in deze
krant lezen hoe Amerika in
de ban is van The Formula,
een boek over hoe je je kinderen
opvoedt tot succesvolle mensen.
De schrijvers van het boek baseer
den zich op talloze gesprekken
met 'meesterouders', ouders van
toppers, en die bleken er grofweg
dezelfde opvoedtechnieken op na
te houden. Dat resulteerde in acht
rollen die je als ouder moet ver
vullen: je moet ze onder meer sti
muleren en prikkelen, je moet ob
stakels wegnemen en je moet ze
leren zelfstandig te opereren.
Ik hoef dus maar acht rollen te
vervullen om van mijn dochter de
nieuwe Lieke Martens en van mijn
zoon een wereldberoemd concert
pianist te maken. Onzin natuurlijk
en dat is meteen de kritiek op het
boek: er zijn alleen ouders van
succesvolle kinderen bekeken. Er
zijn natuurlijk ook veel ouders die
ook die acht rollen vervullen, maar
wier kinderen heel gemiddeld uit
pakten. Maar daarover lees je niet.
Desalniettemin zullen alweer
veel Amerikaanse ouders dit boek
hebben gespeld en hun gedrag
hebben aangepast. Al
les voor de kinde
ren. Maar hoe
hoog is de
druk die je
daarmee
op kinde
ren legt?
'Lie-
verd, wij hebben alles gedaan wat
we moesten doen. Dat jij geen top-
voetballer bent geworden, ligt
echt aan jezelf.'
Hoezo heb je nog een probleem?
Er is toch voor ieder probleem een
zelfhulpboek te vinden dat in ze
ven stappen uitlegt hoe je slanker,
succesvoller, gelukkiger en gelief
der kunt worden? Heb je wel een
moodboard gemaakt van wat je
wilt? Heb je het wel gevisuali
seerd? Nee? Logisch dat je nog niet
steenrijk bent. Of zwanger. Of van
de antidepressiva af.
Uit die boeken kun je goede tips
halen. Maar verder is het leven een
aaneenschakeling van mazzeltjes,
doorzetten, toeval en teleurstellin
gen. En aan het einde van de rit ga
je dood en dan ben je over som
mige zaken erg tevreden en over
sommige zaken wat minder.
Geen enkel boek maakt je leven
perfect. Als je niet oppast, ga je
door al die zelfhulpboeken alleen
maar focussen op wat er slecht
gaat. En vergeet je helemaal dat je
het eigenlijk al best goed doet.
Als je niet oppast, ga
je door die boeken
over zelfhulp alleen
maar focussen op
slecht gaat
,,Er is nog veel werk te
doen.'' Dat heeft EU-
brexitonderhandelaar Mi
chel Barnier gisteren ge
meld aan de ambassa
deurs van de EU-landen
na een weekend van 'con
structief' overleg met het
Verenigd Koninkrijk. De
gesprekken gaan maandag
verder.
Beide partijen besloten
vrijdag de gesprekken te
intensiveren. De druk is
groot om in aanloop naar
de EU-top van eind deze
week vooruitgang te boe
ken. Beide kanten zijn op
timistisch over een ak
koord. Tegelijkertijd
houdt de EU vast aan de
noodzaak een harde grens
in Ierland te voorkomen.
Nieuw onderzoek wees
afgelopen weekend uit dat
de brexitvoorstellen van
premier Johnson een gro
tere negatieve impact op
de Britse economie heb
ben dan het brexit-voor-
stel van zijn voorganger
May.
Animo boeren
voor actie groot
Cipier brengt
zijn gezin om
maandag 14 oktober 2019
GO
Zelfhuin
Als we niets doen, zal in 2030
een kwart van de werkenden
minder kunnen werken door
stress en overbelasting. Dat is
een voorspelling die dienstver
lener Arbo Unie doet. Hoogle
raar en stressexpert Willem van
Rhenen luidt de noodklok.
Sanne Wolters
Rotterdam
Willem van Rhenen.
-Willem van Rhenen
We verzelfhulpboekiseren.
EVEN WENNEN
BRUSSEL
ZWOLLE
De animo bij boeren
om vandaag bij pro
vinciehuizen te de
monstreren is groot.
Landbouworganisatie
LTO Noord riep haar
leden zaterdag op
actie te voeren om af
te dwingen dat de
provinciale beleidsre
gels over stikstof van
tafel gaan. Vrijdag
protesteerden boeren
al bij provinciehuizen
in Friesland en Noord
Brabant. In Friesland
zijn de stikstofmaatre
gelen geschrapt.
ROME
Een Italiaanse gevan
genisbewaarder heeft
zijn vrouw en beide
dochters (12 en 18)
omgebracht. Daarna
heeft hij zichzelf in de
buurt van de stad
Foggia van het leven
beroofd, waarschijnlijk
met zijn dienstwapen.
Voordat de man zelf
moord pleegde, belde
hij de politie om die op
de hoogte te brengen
van zijn daad. Col
lega's wisten niet dat
de man met proble
men kampte.
Schaatsers maken voorzichtig de eerste slagen op het ijs.
Op de Jaap Edenbaan in Amsterdam is het schaatsseizoen
zaterdag weer begonnen. Volgens de traditie bedraagt de
toegangsprijs op de eerste dag 20 cent. foto anp