ZEELAND GEBOEKT
Leuntje en Merien
het hele jaar door
Filosoof Renée van
Riessen signeert
De avond
valt vroeg in
Terneuzen
ZEELAND 21
Zoutelande heet de nieuwste literaire thriller van Linda van Rijn. Drama aan
de Zeeuwse Rivièra.
Linda van Rijn is gespecialiseerd in
vakantiethrillers. De titels zeggen al
genoeg: Costa Brava, Bestemming Bo
naire, Villa Toscane. In al die heerlijke
oorden gebeuren vervolgens de vre
selijkste dingen. Als nieuwe plaats delict koos
ze voor Zoutelande. ,,Onder andere door het
nummer van Bl0f over deze plaats", laat ze
per mail weten. Een telefonisch interview
hield ze af. De inhoud van de hit had
verder geen invloed op het verhaal: ,,Een oud
strandhuis was zeker een geweldige
setting voor een thriller geweest, maar ik heb
gekozen voor een strandpaviljoen." Afgelo
pen voorjaar, meldt ze, is ze in Zoutelande ge
weest ,,om research te doen voor mijn
boek, dat waren een paar heerlijke dagen."
Bestsellerslijst
Zoutelande staat meteen hoog op de bestsel
lerslijst. De aantrekkingskracht zit niet alleen
in de plaatsnaam, maar zeker ook in de schrij
versnaam Linda van Rijn. Maar wie zou dat ei
genlijk zijn? Internet tovert een fris vrouwen
gezicht tevoorschijn, en je leest dat Linda van
Rijn in 1974 te Harmelen geboren zou zijn. Ze
zou op Curasao wonen, en daarom niet be
schikbaar zijn voor optredens. Onder een an
dere naam, Sandrine Jolie, schrijft ze literaire
thrillers met een erotisch tintje. De titels val
len dan wat zwoeler uit, Soixante Neuf en Stille
Nacht, en ook de auteursfoto lijkt aan het
genre aangepast.
Mmm, misschien verschuilt zich achter het
gezicht en de naam wel heel iemand anders.
Zelfs een man is niet uitgesloten, wie weet
een man met onfrisse baard en onfrisse ge
dachten. Zeker is alleen dat we hem of haar
kunnen uitroepen tot Zeeuwse schrijver, al
leen al door de band met Zoutelande. De
plaats van de vakanties uit mijn kinderjaren,
net als voor het stel vriendinnen uit deze
thriller, Eline, Lydia en Sascha. De zomers te
Zoutelande zijn zo goed bevallen dat ze er
elk jaar een reünie organiseren. Eline kijkt ook
deze keer uit naar de week in september: 'Naar
tijd met haar vriendinnen, naar uren bijklet
sen, zwemmen, wijn drinken op het strand.
Dankzij de vakanties uit haar jeugd stond Zee-
land voor haar nog altijd symbool voor ont
spanning.'
Handig is dat Lydia, samen met haar echtge
noot Gert, een succesvolle strandtent drijft,
Het Zout geheten. Verder is er nogal weinig
zout in de roman, en ook nogal weinig Zoute-
lands decor. Het is een badplaats van dertien
uit een dozijn geworden, zonder het speel
goedkerkje, zonder het duinpad met de zand
blauwtjes, zonder alle heerlijke kleuren en
geuren uit de herinnering, uit die van mij ten
minste.
Onbestemd
Al even onbestemd blijven de personages.
Waarom boeien televisiethrillers als Vera en
Midsomer Murders of Inspector Morse en Endea
vour? Omdat de hoofdpersonen karakters wor
den, met memorabele merkwaardigheden.
Wat in het Zoutelande a la Linda van Rijn
vooral tiert, is de misdaad. Rechercheur van
dienst Suzanne de Nooijer heeft er haar han
den vol aan. Maar ze blijft een schim, niet ie
mand die je zult onthouden, ze staat net als de
andere figuren helemaal in dienst van het ver
haal.
Een ingenieus verhaal, dat moet gezegd, met
de voor een goede thriller vereiste verrassende
draai, alsof de eb die je meent te zien plotse
ling in vloed omslaat. En wanneer je achteraf
alles nog eens narekent, klopt de som exact.
Eerst is er een lijk 'ter hoogte van de paalhoof
den', lichte argwaan. Enkele maanden
later verdrinkt opnieuw een vrouw, groot
alarm. Meteen erna wordt een man die
een connectie met hen had vermoord gevon
den in een plaatselijk hotel, 'een typische bar
man met te veel babbels'. Het deert de ware
Zoutelande-fans allemaal niet, fans zoals ik en
zoals hoofdpersoon
Eline, nét aan een do
delijke messteek ont
komen: 'Ze wilde te
rug naar Zoutelande,
de zee zien, de wind
voelen.'
LINDA
VAN RIJN
Leuntje en Merien hebben
het maar druk deze week.
Het door tekenaar Jan Wil
lem Hament in het leven geroe
pen boerenechtpaar blijkt
opeens kinderen te hebben. Een
tweeling, zo zien we in het pas
verschenen boekje Met Daan en
Anna op stap in Zeeland.
De ouders zelf figureren als
vanouds op de naar hen ge
noemde jaarkalender voor 2020.
Die ligt nu ook in de winkel
(13,95 euro). Elke maand biedt
een tekening van Leuntje en Me-
rien, gecombineerd met een in
het Bevelands geschreven vers
van Engel Reinhoudt.Boer en
boerinnetje volgen de seizoenen
op de voet. Zo luidt maart:
'Maerte roert vanouds z'n staert.
'Wat dienk jie d'r van Merien?'/
'Laet 'n mae stilletjes roere
Leune, mae op 't ende zit het
fernien.' Op de tekening zien we
dat Merien zijn hoed en zijn
vrouw goed moet vasthouden, zo
hard waait het. De laatste prent,
december, kunnen alle twijfe
lende VVD'ers boven hun bed
hangen: 'K gae een
óóp vuurwerk kópe
Leu.' 'Merien, dae
bin ik vreêd vee te
gen. Aol dat ge
knal en dat gevaer,
oud het mae bie
sterreregen.'
Filosoof en dichter Renée
van Riessen signeert haar
boek Van zichzelf bevrijd za
terdag 19 oktober in boekhandel
de Drvkkery in Middelburg. Ze
doet dat van 14.00 tot 15.00 uur,
voorafgaand aan haar lezing in
het Filosofisch Café in het
Zeeuws Museum.
Renée van Riessen onderzoekt
het denken van de Frans-joodse
filosoof Emmanuel Levinas
(1906-1995). Het gaat daarbij
vooral om zijn ideeën over nabij
heid en naastenliefde, de bevrij
dende kracht van relaties. Van
Riessen gaat in haar boek ook in
op het werk van hedendaagse
denkers als Heidegger, Ricoeur
Zeeuwse schrijvers
Het plein ruikt naar Schelde
en schouderkarbonade.'
Die openingszin had ik
graag zelf verzonnen, maar de be
denker is Frank van Pamelen, in
1965 geboren in Terneuzen. Over
deze stad gaat het ook in de aange
haalde zin, afkomstig uit de roman
De Vliegende Hollander (2018).
Hoofdpersoon Huizinga arriveert
via de Westerscheldetunnel en
stelt vanwege de etenslucht vast:
'Halfzes, de avond valt vroeg in
Terneuzen.'
Van Pamelen is niet alleen geni
aal in openingszinnen, hij is be
dreven in allerlei genres. De laatste
jaren legt hij zich vooral toe op li
teraire thrillers, en bij hem zijn dat
literaire thril-
O Iers in het
kwadraat. Ze
zijn literair
vanwege de
jvHtuMer j stijl, en dat
bedoel ik niet
ter afschrik
king. Hij
schrijft juist
steevast spits
en spottend.
Maar ook het onderwerp van de
romans is literair.
Zijn vorige literaire thriller,
waarin we worden meegenomen
naar Amsterdam, heette De wraak
van Vondel. Die titel van het in 2015
verschenen boek, met de naam
van de beroemde dichter, zegt het
al. De rol van speurneus speelt
steeds de hooggeleerde Olivier
Huizinga, telg uit een befaamde
familie, 'de gelauwerde historicus
Johan Huizinga' was zijn over
grootvader. De schrijver weeft op
deze manier, en niet alleen op
deze manier, met merkbaar plezier
een onontwarbare kluwen van feit
en fictie.
De titel De Vliegende Hollander
verwijst naar de 'Terneuzense' ro
man The Phantom Ship, een werk
uit 1839 van Frederick Marryat.
Een Vlaamse collega met wie
Huizinga in Terneuzen had afge
sproken, blijkt vermoord. Biedt
Marryats boek de sleutel? On
danks al die oude literatuur zorgt
Frank van Pamelen, zeer ver
trouwd met de omgeving, voor
een actueel decor. Waarom zijn er
zoveel Franse nummerborden in
Terneuzen? 'Waar zeehaven, daar
drugs. Hier is het elke donderdag
Witte Donderdag'. Overal zijn er
levensechte details over streek en
stad, zoveel dat het gecompli
ceerde verhaal soms bijzaak lijkt.
Terneuzen, zo weet hij als
Zeeuws-Vlaming, 'is net even
meer Zeeuws dan Vlaams'.
Frank van Pamelen is niet alleen
een Zeeuwse prozaïst, hij is ook
een Zeeuwse poëet. Die kant van
hem bestuderen we een volgende
keer.
en Derrida en legt verbanden
met kunstenaars als Natalia
Ginzburg en Barnett Newman.
Ze vraagt zich af of nabijheid een
ander woord is voor naasten
liefde. De schrijfster doceert
godsdienstfilosofie aan de Pro
testants Theologische Universi
teit Groningen en is bijzonder
hoogleraar aan -
de Universiteit p
Leiden. Eerder p
publiceerde zij
het Oratio-es-
say De ziel op
nieuw.
maandag 14 oktober 2019
GO
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Op het strand van Zoutelande
Mario Molegraaf
Linda van Rijn. foto uitgeverij marmer
Linda van Rijn: Zou
telande. Literaire
thriller - Uitgeverij
Marmer, 260 pa
gina's, 15 euro.
ZOUTELANDE
W VTLLSM HiwfNTS
KALEaPffd 202O.
FRANK VAN PAMtlEN
Mario Molegraaf
Renée van
Riessen.