M
ORBI kleurt kunstig buiten de lijntjes
20 ZEELAND
Karen Keukelaar geeft trainingen in het herkennen van suïcidale gedachten
Aan haar keukentafel in Kattendijke heeft
Keukelaar (58) jarenlang als vrijwilliger bij
de crisislijn gesproken en gechat met men
sen die vaak in opperste wanhoop verke
ren. Nu geeft ze als consultant trainingen
bij instellingen en organisaties door het
hele land. Dit om het onderwerp te norma
liseren en bij te dragen aan het terugdrin
gen van het aantal zelfdodingen.
Taboesfeer
Elke dag maken in Nederland vijf mensen
een einde aan hun leven. In Zeeland waren
dat er 52 in 2018. ,,Dat is één zelfdoding per
week. Dat is gezien het inwoneraantal
veel", erkent Keukelaar. ,,We kunnen niet
verklaren waar dat door komt. Het zijn
veelal persoonlijke omstandigheden die ie
mand tot zo'n daad aanzetten." Toch was
het hoge Zeeuwse zelfdodingscijfer wel
een belangrijke reden voor 113 Zelfmoord
preventie om juist hier te starten met een
project om zelfdoding uit de taboesfeer te
halen.
En dat kan alleen door erover te praten.
Keukelaar: ,,Het onderwerp bespreken
helpt. Iemand die met suïcidale gedachten
worstelt, moet weten dat die gevoelens er
mogen zijn. Dat doe je als gesprekspartner
door directe vragen te stellen en niet te
oordelen."
,,Vraag niet: 'Heb je al hulp?' Er wordt
ook niet van j e verwacht dat je met een op
lossing komt, maar dat je eerst luistert en
vervolgens samen kijkt welke hulp nodig
is. Natuurlijk is dat niet makkelijk, maar
het is zo belangrijk."
Gatekeepers
Keukelaar verzorgt trainingen en work
shops om mensen in hun werk, zoge
noemde 'gatekeepers', te helpen de signa
len van iemand met suïcidale gedachten te
herkennen en het gesprek aan te gaan.
Zij en haar collega's trainen onder meer
politieagenten, zorgprofessionals, incasso
medewerkers en mentoren op scholen. Er
0900-0113
Juiste nummer
gaat ook speciale aandacht uit naar zoge
noemde erfbetreders: mensen die regel
matig bij boeren over de vloer komen.
In Zeeland waren er 52
zelfdodingen in 2018 - dat
is één per week. Dat is veel
gezien het inwoneraantal
Het effect van de campagne op het aantal
zelfmoorden is lastig te meten, maar Keu-
kelaar is tevreden over de belangstelling
voor de trainingen.
,,Als de gatekeepers ook in hun privéle-
ven over hun ervaringen praten, halen we
het onderwerp uit de taboesfeer. En als een
buurvrouw, vriend of collega vervolgens
iemand die klem zit aanspreekt en helpt de
juiste hulp te vinden, zal dat het aantal suï
cides terugdringen."
In Porgy en Bess Terneuzen
verzorgde ORBI gisteren
een apart optreden. Het
was een feestje voor
jazzliefhebbers en voor hen
die buiten de klassieke
lijntjes willen kleuren.
ORBI staat voor Oscillating Re
venge of the Background Instru
ments. Het doel is de instrumen
ten op de voorgrond te plaatsen en
de dienende (achtergrond)taak te
laten vergeten. De vier muzikan
ten Bram van Sambeek (fagot),
Rick Stotijn (contrabas), Sven Fi-
gee (hammondorgel) en Martijn
Korff (slagwerk) noemen zich een
nieuwe kamermuziekhardrock-
band. Klassiek geschoolde en door
de muzikale wol geverfde musici
die op klassieke instrumenten uit
pakken met een baanbrekend pro
gramma. Het knappe van de inter
pretaties van bekende klassieke,
rock-, blues- en popnummers is
dat de instrumenten regelmatig
een partij spelen die voor een an
der instrument is geschreven, zo
als een virtuoze gitaarsolo ge
speeld door hammondorgel.
Bach is de componist die nooit
verveelt en zijn muziek wordt ge
bruikt voor vele, wisselende doel
einden. Sven Figee begon met de
achtste Prelude van Bach en
maakte er een goed arrangement
van met behulp van elektronische
versterking en galmgeluiden. De
overstap naar Metallica was Bach
met een sterke beat. Het ham
mondorgel was het steunende
midden en had als voordeel dat het
instrument verschillende registers
heeft, waardoor heel wat effecten
kunnen worden verkregen. Des te
boeiender was de inbreng van de
fagottist die alle versieringen en
effecten met zijn adem moet doen.
Ook de contrabassist maakte in
druk in zijn solowerk uit 2011 met
verschillende strijktechnieken.
Het was aangenaam je onder te
dompelen in de grondharmonie
gebracht door akkoorden van het
orgel, lange getrokken tonen van
de contrabas, het pulserende ritme
van het slagwerk met daarboven
de speelse melodie van de fagot,
soms humoristisch, met frivool la
chende toontjes onderbroken door
vlijmscherpe tonen die lang na
zinderden.
De Prelude uit het Wolhtempe-
rierte Klavier van Bach, door Gou
nod gebruikt als begeleiding bij
het Ave Maria, kreeg een aparte
vertolking. In het barokke werk
met variaties kwamen alle instru
menten aan bod in een solo. De
een al virtuozer dan de ander. Het
was als een tekening die werd in
gekleurd met steeds andere tinten.
Na de pauze was Uprising te ho
ren van Muse en daarna speelde
fagottist Bram van Sambeek een
solo met geweldige effecten. Het
was boeiend te horen dat in Procla
mation van Pink Floyd, met een
zacht intro door xylofoon, de mu
ziek zo bewerkt werd dat het in
een andere vorm werd gegoten en
met een ander kleurtje opnieuw
tot leven kwam. In het laatste
werk Octavarium (van Dream
Theater) speelde de contrabas een
nostalgische melodie met veel tril
lers en glissandi. Daarna begon de
muziektrein opnieuw te rijden en
flitste een steeds wisselend land
schap vol kleuren voorbij. Het was
duidelijk dat musici en publiek ge
noten.
maandag 14 oktober 2019
'Maak zelfdoding bespreekbaar'
'Denk je aan zelfdoding?' of 'Wat maakt
het leven zo moeilijk voor jou?' Het zijn
vragen die je gerust aan je buurvrouw,
collega of maatje van de voetbalclub
kunt stellen als je merkt dat het niet
goed met ze gaat, vindt Karen Keuke
laar van 113 Zelfmoordpreventie.
Wendy de Jong
Kattendijke
Dat de crisislijn hard
nodig is, bleek vorige
maand toen een
meisje zelfmoord
pleegde nadat ze een
paar keer tevergeefs
113 had gebeld. Keu
kelaar vindt het ver
schrikkelijk dat zoiets
gebeurd is, juist
omdat 113-Zelf-
moordpreventie er zo
op gebrand is overal
het juiste nummer bij
te vermelden. Boven
dien probeert de in
stelling het nummer
113 al jaren in handen
te krijgen, maar dat
blijkt niet gemakkelijk
door allerlei Euro
pese regelgeving.
Karen Keukelaar in haar woning in Kattendijke. foto ernesta verburg
-Karen Keukelaar
Heb jij hulp nodig? Denk jij aan zelfdo
ding? Bel 0900-0113 of chat via 113.nl.
Jeanette Vergouwen
RECENSIE
Festival van Zeeuwsch-Vlaande-
ren - Werken van klassiek tot en
met heden: Van Bach tot en met
Pink Floyd. Door ORBI. Gehoord
zondag 13 oktober in Porgy en
Bess in Terneuzen.
