II
IJzersterk concert Stef Kamil Carlens
20 ZEELAND
WENDELINE WIJKSTRA PERSONAGE IN JEUGDBOEK HUMBERTO TAN
De 11-jarige
Surinaamse
balletdanseres
Gerda uit het
jeugdboek Pirouette
in Paramaribois in
werkelijkheid de
Zeeuwse ballerina
Wendeline Wijkstra.
,,Het is helemaal
geen fictie", zegt
schrijver Humberto
Tan.
broers
Wijkstra noemt het
'bizar' dat haar
verhaal in een
boek terecht is
gekomen. ,,Ik
krijg er gewoon kippenvel van als
ik erover nadenk. Ik heb nooit be
seft dat wat ik als meisje heb mee
gemaakt zo'n inspirerend verhaal
zou kunnen zijn. Nu ben ik ge
woon een personage in een boek
geworden."
Tan heeft Pirouette in Paramaribo
geschreven ter gelegenheid van de
grote Suriname-tentoonstelling
die afgelopen weekend is geopend
in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
,,Het is een traditie dat ze bij grote
exposities een bekende Nederlan
der vragen om een boek te schrij
ven", vertelt de journalist en pre
sentator. ,,Vorig jaar, bij de
Boeddha-tentoonstelling was het
Erica Terpstra. Nu vroegen ze mij
om iets te doen met Suriname.
Dan moet je natuurlijk wel een
verhaal hebben."
Hij dacht meteen aan Wende
line Wijkstra, die hij vorig jaar
Ze
verliet
het
ouderlijk
huis om haar droom
na te jagen
-Humberto Tan
een hechte band met mijn familie.
Als ik thuiskwam na een dag hard
werken, miste ik ze heel erg."
In een lange interviewsessie
vertelde Wijkstra daar alles over
aan Tan. „Ik heb er een Surinaams
van gemaakt dat
heet. En ik heb twee
verzonnen, terwijl
een broer en een
zus heeft. Dus details heb ik ver
anderd, maar het is helemaal geen
fictie. Ik ben dicht bij de werke
lijkheid gebleven. Het is eigenlijk
meer een journalistiek verhaal in
het jasje van een jeugdboek."
leerde kennen bij een filmshoot
over een project voor gastgezin
nen. De 29-jarige ballerina die op
groeide in Oost-Souburg danst al
meer dan tien jaar op het hoogste
niveau bij het Nationale Ballet in
Den Haag. ,,Ze vertelde me des
tijds hoe ze op 11-jarige leeftijd au
ditie deed bij het conservatorium
in Den Haag. Ze verliet het ouder
lijk huis om haar droom na te ja
gen. De zin die me raakte was dat
ze zei dat haar droom de nacht-
merrie van haar ouders was."
Interviewsessie
,,Ik wist al heel jong wat ik wilde",
verklaart Wijkstra. ,,Ik heb alles op
alles gezet om dat te bereiken.
Humberto was geïnteresseerd in
het gegeven dat je je familie verlaat
om te doen wat je het liefste doet.
Ik wilde hem graag uitleggen hoe
dat gaat als je elf bent. Ik heb hem
verteld hoe erg ik het eten miste
dat mijn moeder kookte. Ik had
Bolus en bara
Wijkstra noemt het een 'vertaling'
van het Zeeuws naar het Suri
naams. ,,Een Zeeuwse bolus werd
een Surinaamse bara. Er zitten ook
veel Surinaamse woorden in het
boek." Maar bolus of bara, de es
sentie is het eetgedrag van een
jong meisje dat ballerina wil wor
den, legt Tan uit. ,,Dat je een tante
hebt die je wil volstoppen met lek
kere Surinaamse dingen, maar dat
je tegelijkertijd een voortdurende
strijd voert, op het gevaar van ano
rexia af, om perfect op gewicht te
blijven. Dat dat in de balletwereld
voorkomt, moest Wendeline me
vertellen."
Pirouette in Paramaribo is een
universeel verhaal over een meisje
dat haar droom waarmaakt. De te
keningen erin zijn niet typerend
voor een jeugdboek, vindt Tan. Il
lustratrice Judith van den Hoek te
kent voor modebladen. En hij
heeft er ook twee speellijsten bij
gemaakt op Spotify, een met klas
sieke muziek en een met kaseko.
,,Wendeline luisterde vroeger
nooit naar de Spice Girls. De klas
sieke muziek is muziek die bij haar
leven past. En kaseko is muziek uit
Suriname. Het is een kennisma
king met twee muziekstijlen die
denk ik niet heel vanzelfsprekend
zijn voor kinderen."
Tegen 21.00 uur verschijnt de band
op het podium. De eerste melo
dieën klinken zacht; meeslepend
harpgeluid galmt door de zaal. Het
mag even duren voordat het pu-
bliek weet welk nummer het is,
maar zodra de gitaar wordt ingezet
is het duidelijk: de klassieker Thin
king about you all the time van Zita
Swoon. Het publiek is akkoord:
'Jaaa!' klinkt het. Stef en band ne
men met gemak het publiek mee
het nieuwe oeuvre in. Back on the
Road Again beschrijft reizen en de
illusie van thuis. Dromerig maar
volhardend vertelt hij dat 'thuis
zijn' slechts een illusie is.
Zodra Painted Glass van het
nieuwe album begint, gaat Stef
zijn sjaal af en wordt de funk inge
zet. Vlekkeloos beweegt de band
zich door oud en nieuw werk en
het publiek omarmt het. Het num
mer klinkt herkenbaar doch ver
frissend. Het is duidelijk dat het
van het nieuwe album komt, toch
heeft het nog zoveel gemeen met
Stuck in the Status Quo. Met In
Search of Everything gaat hij verder
waar hij gebleven was.
Tijdens het optreden mag er ge
danst worden maar ook geluisterd.
Vooral tijdens het politiek getinte
The Government is No Game. La
ment On General Smedley D Butler is
een betoog tegen oorlog. Over het
nummer vertelt Stef dat het in te
ken staat van een generaal die een
boek schreef tegen de oorlog.
Gelukkig is er ook nog ruimte
voor humor. 'Nu wil ik gebruik
maken van de gelegenheid om een
cover te spelen van een band ge
naamdZita Swoon'. De woorden
komen moeiteloos en welge
meend uit Stef z'n mond. Hier
door duurt het een paar seconden
voordat de grap het publiek echt
bereikt. Muzikaal past het hele
plaatje als een puzzel. People Are
Like Slamming Doors swingt en
rockt. Stilstaan is geen optie. Het
laatste nummer wordt aangekon
digd als een 'echte try-out'. Inder
daad, na wat gerommel op het po
dium gaan ze van start. Try-out of
niet, zowel band als publiek lijkt
lekker in het nummer te zitten.
Moeiteloos nemen Stef en band
je mee langs drie verschillende oe-
uvres. Dat alles binnen krap twee
uur en verspreidt over zestien
nummers. Het omschakelen van
funk naar rock naar pop en dan al
les door elkaar. De avond is een ge
not voor de muzikale fijnproever.
Of je zou zit te wachten op nieuw
werk of smacht naar het oude.
maandag 7 oktober 2019
GO
haar droom
na
Ernst Jan Rozendaal
Amsterdam
Wendeline
Wijkstra:
FOTO ROB BECKER
Humberto Tan, Pirouette in Para
maribo, uitgeverij Gottmer, prijs:
15,99 euro.
Stef Kamil Carlens, ken je hem
niet van dEUS dan wel van Zita
Swoon. Zijn tweede soloalbum
In Search of Everything is vorige
maand verschenen. Het optre
den stond echter niet alleen in
teken van dat album. Het con
cert afgelopen vrijdag maakte
deel uit van 'Landrovers', een
muzikale samenwerking tussen
De Spot (Middelburg) en N9
(Eeklo).
Floor Jochems
Recensie
Stef Kamil Carlens
FOTO TIM VAN KLEUNEN
