0)
DE WEEK VAN PHLIPPEN
14
CL KmMH
1
PENSIOEN KORTINGEN
m
%r
k i r Jt
I iomassa is een bom onder
I het klimaat' kopte deze
'krant op de voorpagina en
op de belangrijkste nieuwspagina's
afgelopen donderdag. Oh nee,
dacht ik, daar gaat wéér een optie
om te verduurzamen verloren. Ge
lukkig gaat het alleen om niet-
gecertificeerde biomassa. Voor die
energie blijkt dat het tempo waarin
de bomen verbrand worden veel
hoger ligt dan ze aangroeien en CO2
uit de lucht zuigen. Wie had een
paar jaar geleden kunnen denken
dat dit soort technisch nieuws
voorpagina's zou halen in deze
krant. We leven in een heftige tijd.
Inmiddels staan ook wij voor
dilemma's over hoe we ons huis
verwarmen, ons eten koken en
stroom uit ons stopcontact tappen.
Biomassa die niet bijdraagt aan
groenere stroom betekent straks
ook een hogere rekening. De vorige
generatie dacht hier nooit over na.
Die generatie kocht, gebruikte en
gooide weg.
Deze generatie wordt geconfron
teerd met een spoor van schade die
het gevolg is van onze consumptie.
Schade die we nu al beginnen te
voelen in de vorm van extreem
weer en verlies van natuur. Maar
ook schade in onze portemonnee
door CO2 -heffingen, emissierech
ten en regelrechte verboden die
overheden wereldwijd opleggen.
Zij leggen daarmee de schade terug
op ons bordje en dat is confronte
rend. De mogelijkheden om van dit
probleem weg te kijken worden
snel kleiner. En als gevolg daarvan
wordt het geschreeuw in de uitein
den - denk Greta Thunberg versus
Donald Trump - van het klimaat
debat heftiger.
Energie gebruiken die duur
zaam is opgewekt, zoals wind-
en zonne-energie, restwarmte,
met waterstof, geothermie en de
'goede' biomassa.
2 Hetzelfde doen met minder
energieverbruik. Woningen
isoleren en oude koelkasten ver
nieuwen. Apparaten die in rap
tempo 'smart' moeten worden om
energie te kunnen opslaan als het
waait, zodat vraag en aanbod blij
ven aansluiten. Het Planbureau
voor de Leefomgeving helpt bedrij
ven met kennis over welke uitstoot-
besparende technologie er is, wat
die kost en hoeveel uitstootreductie
dat oplevert.
We veroorzaken
eenspoorvan
schade door
onze consumptie
Maar zelfs als we Nederland en de
Noordzee vol leggen met duurzame
opwekkers en als we maximaal effi
ciënt met energie omgaan, dan nog
is onze vraag naar energie voorlopig
vele malen groter dan het aanbod.
Daarom is de derde optie nodig:
3 Uitstoot afvangen en opslaan
of hergebruiken. Denk bijvoor
beeld eens aan bouwen met hout
(opgeslagen CO2 Nu wordt hout
verbrand om stenen mee te bakken.
Als daarover straks hoge CO2 -hef
fingen worden betaald, dan zijn
stenen misschien niet langer kos
tenefficiënt. Houtbouw maakt van
huizen CO2 -opslagplaatsen, het
geeft een fijne sfeer, die bomen
hoeven niet verbrand en nieuwe
bomen kunnen op hun plek ko
men.
Deze tijd vraagt om nieuwe
ideeën. Om het loslaten van oude
denkpatronen, zonder onverstan
dig te worden. Het is een lastige tijd
voor wie daar moeilijk mee om kan
gaan, maar een geweldige tijd voor
slimme ondernemers.
Adyen
PostNL
OCI
Flow
Traders
e krant is al de
deur uit en
goede doelen
kloppen bij haar
tevergeefs aan.
Ans van Hout-
Sinkelder (82)
voelt de gevol
gen van het feit dat er al tien jaar geen
verhoging van het pensioen is ge
weest. ,,Ik heb maar een aanvullend
pensioen van 45 euro netto per
maand. Ik ben van de generatie dat je
de tering naar de nering moet zetten.
Als er minder binnenkomt, dan moet
je de uitgaven aanpassen.''
Dat heeft ze inmiddels al gedaan.
,,De AOW was wel 5 euro per maand
meer, maar de huur en de ziekte
kostenverzekering gingen met 10 tot
15 euro omhoog.'' En dus bleef er
weer minder over. Als er ook nog op
het kleine pensioen gekort gaat wor
den, vreest Ans van Hout dat de
kleinkinderen de dupe gaan worden.
,,Dat betekent dan minder cadeautjes
voor de kleinkinderen.''
Het verhaal van de weduwe is teke
nend voor dat van miljoenen andere
gepensioneerden. Tot nu toe ging de
uitholling van de koopkracht slui
penderwijs, maar volgend jaar dreigt
een forse klap. Voor miljoenen ge
pensioneerden is de dreigende kor
ting niet of nauwelijks te accepteren.
,,Wij merken een enorme onvrede bij
de mensen. Ze zullen dit niet gelaten
over zich heen laten komen'', waar
schuwde Jos Brocken tijdens een we-
binar deze week over de dreigende
pensioen
kortingen. De bestuurder van
metaalpensioenfonds PMT noemt de
dreigende korting van 10 procent
op de pensioenen bij PMT een
'bloedbad'.
Gevarenzone
PMT is niet het enige fonds in de ge
varenzone. Collega metaalfonds PME
staat er net zo beroerd voor. Samen
hebben de fondsen 1,9 miljoen ge
pensioneerden en deelnemers. Ook
de twee grootste pensioenfondsen,
ambtenarenfonds ABP en zorgfonds
PFZW, dreigen volgend jaar de pen
sioenen te moeten verlagen. Dan ko
men er nog eens 8 miljoen gedupeer
den bij, zij het dat bij ABP en PFZW
de kortingen relatief gering zijn.
Dat deze ontwikkeling tot onrust
leidt is begrijpelijk. Vooral gepensio
neerden zijn boos en bezorgd. Ze
zaterdag 5 oktober 2019
@sandraphlippen
Wegkijken kan
echt niet meer
Bi
Tot voor kort was het klimaat
probleem iets van bedrijven. Zij
stoten de meeste stikstof, fijnstof,
CO2 zwavel en ammoniak uit, dus
zij moeten het oplossen, was de
gedachte.
Gelukkig zijn de meesten van ons
- inclusief politici - nuchtere men
sen die rustig in kaart brengen
welke opties er zijn. Grofweg zijn er
drie:
Sandra Phlippen is hoofd Neder
land bij het Economisch Bureau
van ABN Amro en docent aan de
Erasmus School of Economics.
GO
Het betaal-
bedrijf sloot de
week af als
grootste stijger
in de AEX.
Het postbedrijf
blies zijn partijtje
aardig mee in de
MidKap.
Het Egyptische
aannemings
bedrijf kreeg de
handen gisteren
niet op elkaar.
De beursinter-
mediair sloot de
rij in de MidKap.
o
Peet Vogels
Den Haag