II
II
Ook Willem van Oranje
krijgt nu eigen musical
5
wege haar longproblemen in 1983
afgekeurd. Ze belandde in een aan
gepaste woning, waar ze zes uur
per week huishoudelijke hulp
kreeg. In de buurt was ze een be
kende verschijning: met haar hond
in een karretje achter haar scoot-
mobiel reed ze elke dag een rondje
om de Zevenhuizerplas.
Sinds ze tijdens haar vakantie
merkte hoeveel vrijer ze op de
Wadden kon ademen, speelde
Wesdijk met het idee te verhui
zen. ,,Maar ik was mantelzorger
voor mijn moeder, ik wilde haar
niet in de steek laten. En financieel
zat het er ook niet meteen in. Ik
had niet zo veel kunnen sparen
van mijn invaliditeitsuitkering.''
Haar moeder is inmiddels over
leden. Na zes jaar op de wachtlijst
kwam ze in april 2015 in aanmer
king voor een appartement op Ter
schelling. ,,Mijn longarts waar
schuwde nog: als je daar ziek
wordt, ben je niet zomaar in een
ziekenhuis. Maar de afgelopen 4,5
jaar ben ik niet meer bij een long
arts geweest. Voorheen kwam ik
daar elke twee maanden. Ik ge
bruik nog maar een vijfde van de
medicijnen die ik in Rotterdam
nodig had.''
Afgevallen
En het belangrijkste: ze is weer
mobiel. ,,Ik begon met te voet
boodschappen doen. Je hebt hier
veel bankjes. Maar tegenwoordig
wandel ik met mijn nieuwe hond
Senna wel 15 kilometer per dag.
Mede daardoor ben ik 20 kilo afge
vallen. Ik voel me zo veel beter.
Ook stofzuigen en schoonmaken
kan ik weer zelf.''
Wesdijk is niet de enige 'lucht-
vluchteling' op Terschelling. Ook
longpatiënt Pauline de Bakker (41)
verhuisde met haar gezin twee jaar
geleden naar het Waddeneiland.
In hun woonplaats Breda had ze
last van vernauwde longen, hoest-
aanvallen en luchtweginfecties.
,,In slechte periodes was ik con
tinu schor en benauwd'', zegt de
basisschoollerares. ,,Als ik de trap
opliep, zeiden collega's: 'Wat loop
jij te hijgen'.'' Hardlopen, haar
hobby, kon ze niet meer. ,,Na een
dag werken had ik daar geen ener
gie meer voor.''
Haar longarts had haar al vaker
geadviseerd schone lucht op te
zoeken. Tijdens een vakantie in
Zeeland kwam drie jaar geleden
het besef dat schonere lucht echt
het verschil maakt. Toen haar man
Edo op Google naar 'schone lucht'
zocht, verschenen de Waddenei-
We moesten veel
opgeven, maar
Paulines gezondheid
gaf de doorslag
landen bovenaan de zoekresulta
ten. Min of meer voor de grap
stuurde de ambulanceverpleeg-
kundige een sollicitatie naar de
ambulancedienst op Terschelling.
En hij werd aangenomen. Daarna
ging het snel. Ze keken een paar
dagen rond op het eiland, waar ze
tot dat moment nog nooit waren
geweest, vonden een woning en
verkochten hun huis in Breda.
Binnen drie maanden vond ook
Pauline een baan, als juf.
Afscheid nemen van de onge
zonde lucht was niet moeilijk.
Maar Pauline, Edo, Joep (13) en
Suus (10) lieten in Breda ook hun
familie, vrienden en sociale net
werk achter. ,,We waren erg actief
bij de carnavalsvereniging en op
school. Ik mis mijn ritjes naar het
werk op de motor en mijn avond
jes NAC'', zegt Edo. ,,Hier op Ter
schelling missen we de Brabantse
levendigheid. We hebben veel
moeten opgeven, maar de gezond
heid van Pauline heeft de doorslag
gegeven.''
En daar gaat het sinds een jaar
een stuk beter mee. Pauline kan
weer hardlopen. Zondag staat ze
aan de start van de halve mara
thon bij de Singelloop in haar
oude stad.
In een nieuw te bouwen theater in
Delft, met plek voor 1300 bezoe
kers, wordt op 7 maart 2021 de rode
loper uitgerold voor de première
voorstelling van Willem van Oranje
- De Musical.
In het theater, 80 meter lang bij
45 meter breed, moeten de bezoe
kers avond aan avond worden
meegenomen naar de 16de eeuw,
naar het markante leven van de
Vader des Vaderlands, die in 1584
in Delft werd doodgeschoten. Het
nieuwe theater komt direct naast
snelweg A13 (Den Haag-Rotter
dam), vlak bij de gebouwen van de
Technische Universiteit Delft. Het
betreft een investering van ruim
10 miljoen euro, waarvoor theater-
en filmproducent Rick Engelkes
een aantal voorname financiers
bijeen heeft gebracht.
Het script wordt nu al geschre
ven door acteurs/toneelschrijvers
Leopold Witte en Geert Lageveen,
de casting begint binnenkort. En-
gelkes, die de plannen voor de mu
sical al vijf jaar in zijn hoofd heeft
en er vandaag mee naar buiten
treedt: ,,Omdat het een nieuw
theater wordt, kunnen we dat echt
in functie van deze voorstelling
bouwen. Het was de tijd van de
Beeldenstorm, van brandstapels -
zulke elementen kunnen niet in
een regulier theater.''
Vier vrouwen
,,Het leven van Willem van Oranje
was uiterst theatraal. Hij huwde
vier vrouwen, die ieder staan voor
een andere periode in zijn leven.
De aanslagen op hem, zijn dood,
zijn worsteling met het geloof,
met macht, met niet alles kunnen
zeggen en tegelijkertijd proberen
een volk te verbinden. Die verbin
dende rol willen we graag bena
drukken. Het moet een voorstel
ling voor alle Nederlanders wor
den, of ze hier nu 1 of 100 jaar wo
nen. Het is een historisch stuk, dat
vandaag de dag nog zeer relevant
is.''
Op woensdagmiddagen wil En-
gelkes het nog naamloze theater
inzetten voor een educatief pro
gramma over Willem van Oranje,
voor scholieren.
Natuurlijk, erkent Engelkes, is
zijn plan deels geïnspireerd door
het immense succes van Soldaat
van Oranje - De Musical, die in de
theaterhangaar in Katwijk eind
deze maand al negen jaar vrijwel
dagelijks uitverkochte voorstellin
gen beleeft. Maar net zo goed werd
Het moet een
voorstelling voor
alle Nederlanders
worden, of ze hier nu
1 of 100 jaar wonen
Engelkes vijfjaar geleden geïnspi
reerd toen hij met zijn oudste
dochter in New York de voorstel
ling Sleep no more bezocht. ,,Dat
was in een oud pakhuis en het en
tertainment begon direct toen we
vanaf de straat die locatie betra
den. Je wordt er in meegezogen,
dat doet Soldaat van Oranje ook
heel goed. Het theaterlandschap
verandert, bezoekers vragen om
totaalbeleving. Wat 'Soldaat' ook
bewijst is dat Nederlanders
enorme belangstelling hebben
voor theaterstukken over de va
derlandse geschiedenis. Markton
derzoek vertelt ons dat 95 procent
van de mensen binnen een straal
van 65 kilometer om Delft graag
naar een voorstelling over Willem
van Oranje zou komen.''
Hond
De gemeente Delft is bij monde
van wethouder Bas Vollebregt erg
blij met Engelkes' plannen. ,,Dit is
uniek. Willem van Oranje is een
icoon van Delft. Ik verwacht dat
deze voorstelling heel veel extra
bezoekers naar mijn stad trekt en
dat is natuurlijk een goede zaak.''
Engelkes: ,,Overdag naar het
praalgraf in de Nieuwe Kerk en
naar museum De Prinsenhof,
waar Willem van Oranje werd
doodgeschoten. Dan een hapje
eten en 's avonds naar onze voor
stelling: dan heb je echt een goed
beeld van het leven en de dood van
onze Vader des Vaderlands.''
In de Nieuwe Kerk in Delft, bij
het praalgraf van Willem van
Oranje, kijkt Engelkes vooral naar
het hondje aan de voeten van de
Vader des Vaderlands: Pompey.
Het beestje, een kooikers- of
mopshond, daar zijn de geleerden
het nooit over eens geworden,
voorkwam in 1572 een bloedige
aanslag op zijn baas, door Van
Oranje in zijn gezicht te krabben
toen hijSpaanse overvallers bij
hun tent ontwaarde.
Engelkes, peinzend: ,,Die hond
moet natuurlijk ook in onze voor
stelling.''
vrijdag 4 oktober 2019
-Edo de Bakker
Dat Nederlanders wel houden
van 'totaalmusicals' met een
historisch thema heeft Soldaat
van Oranje bewezen. Volgend
jaar kunnen zij hun hart opha
len aan een musical over een
van de beroemdste Oranjes:
Willem.
Jeroen Schmale
Delft
-Rick Engelkes, producent
M De bezoe
kers van de
voorstelling
worden mee
genomen naar
de 16de eeuw,
naar het mar
kante leven
van Willem van
Oranje, die in
1584 in Delft
werd doodge
schoten.
FOTO RIJKSMUSEUM
Roet in
1 m3 lucht
©0410191 BRON:
RIVM (DMA Uil 2017)
/'■■i
microgram
FOTO GUUS SCHOONEWILLE
