r
16 ZEELAND
38.000 mensen
met een stoma
Iemand rammelt aan
de deur. De rij voor het
toilet groeit. Jij staat daar
met je zakje poep en kunt
het niet op het toilet
weggooien. Hoe kom je
naar buiten? Dit is waar
38.000stomadragers
in Nederland mee
zitten. Robin
Bouten (23) uit Breda
ontwikkelde hiervoor het
product Mensam: „Mijn
oma kwam met de vraag,
maar het blijkt dat vooral
mannen er behoefte aan
hebben.''
STUDIEPROJECT PRODUCTONTWERP
Cobine van der Louw
Breda
Het ziet eruit als een luxe
envelop in een vreemd
formaat. Aan de buiten
kant kun je niet aflezen
wat erin zit. ,,Dat is ook
de bedoeling. Zeker voor mannen is
het lastig om op een openbaar toilet
stomazakken om te wisselen. Zij
hebben geen vuilnisbakje in het wc-
hokje om het vieze materiaal in te
doen en moeten dus altijd met een
plastic zakje het hokje uit lopen",
vertelt Bouten.
Tijdens haar studie tot product
ontwerpster komt haar oma met een
goed afstudeeronderwerp. Bouten:
,,Ze vroeg om een oplossing voor het
neerleggen en verwisselen van sto
mamateriaal buitenshuis. Bijna geen
enkel toilet heeft in het hokje een
handige en schone plek om de doek
jes op te leggen."
Afgelopen februari startte ze haar
afstudeeronderzoek naar dit pro
bleem. ,,De stomavereniging zette
een enquête uit om ervaringen van
stomadragers op te vragen. Uit de 250
reacties bleek dat vrijwel iedereen
liever naar huis gaat voor het omwis
selen. Of dat mensen het zelfs in de
auto doen, omdat dit schoner is dan
een openbaar toilet."
Waarom ze dan geen gebruik ma
ken van het invalidentoilet? ,,Soms
krijg je geen sleutel, omdat niet
zichtbaar is dat je iets hebt. Daarnaast
geldt voor deze toiletten hetzelfde, je
mist vaak een schone plek om je ma
teriaal op te leggen."
Bouten heeft ook zelf een bele
vingsonderzoek uitgevoerd. ,,Ik heb
zeker veertig toiletten onderzocht
om ervaringen op te doen. Dan zat ik
op de wc en visualiseerde ik de han
delingen die je moet verrichten als je
een stomazakje verwisselt. Een wc-
rolhouder of de deurkruk zijn vaak
de enige relatief schone plaatsen."
Bouten noemt haar product
Mensam. De lichtgrijze envelop heeft
plakstrips, zodat hij overal opgehan
gen kan worden. Ze doet voor hoe het
werkt. ,,Als je het envelopje naar je
toe open trekt, kun je voorin je vieze
materiaal stoppen; achterin zit je
schone verwisselmateriaal. Daarna
vouw je het zakje dicht, trek je deze
weer van de deur of wand en gooi je
het pakketje weg."
Bestaande opties voor dit probleem
heeft Bouten grondig onderzocht. ,,Je
hebt zakjes die je aan een haakje kan
hangen. Maar die zijn vaak óf niet
aanwezig, óf hangen buiten bereik.
En je hebt zakjes die je met een band
om je buik moet doen. Deze zitten
vaak niet lekker, want stomadragers
zijn juist hier gevoelig vanwege de
operatie."
Ook over de naam heeft ze goed
nagedacht. ,,Dit is Latijn voor tafel,
omdat het de tafel vervangt als het
ware. Daarnaast is het eerste deel het
woord 'mens' en dat vind ik mooi
aansluiten bij het product."
Inmiddels heeft haar oma Mariet
(73) een proefexemplaar mogen ont
vangen. ,,Ze vindt het geweldig wer
ken en wil er meer hebben. Via de
stomavereniging heeft ook een jong
meisje voor mij getest. Ook zij is erg
enthousiast."
Met haar ontwikkeling hoopt Bou
ten stomadragers onafhankelijkheid,
hygiëne, een sociaal leven en zeker
heid te geven. Enige nadeel: de kos
ten voor productie zijn hoog. ,,Dus
ben ik een crowdfundactie begon
nen. Als ik het startbedrag van 8000
euro bij elkaar krijg, hoop ik begin
volgend jaar in productie te gaan."
Met een 8,5 heeft ze haar studie
succesvol afgerond. ,,Mijn oma zat in
de zaal en was supertrots. Ik hoop nu
dat ik de volgende stap kan waarma
ken voor haar."
vrijdag 4 oktober 2019
VL
Robin Bouten met de door haar ontworpen 'envelop', die je aan de muur kunt bevestigen. foto rené schotanus/pix4profs
'Stoma-envelopje' lost
knelpunt bij toiletbezoek op
FOTO RIK HOBBELEN
Nederland telt momenteel
ruim 38.000 mensen met
een stoma. Uit onderzoek
blijkt dat een stomazakje
gemiddeld drie tot vier keer
op een dag verwisseld moet
worden.
Stomadragers geven aan
dat ze het zakje zo'n vijf tot
zes keer per maand
buitenshuis moeten verwis
selen. Ruim 85 procent
heeft problemen met de
omstandigheden waarin dit
moet gebeuren.
Zaterdag 9 november houdt
de werkgroep Darmkanker
een minisymposium in het
auditorium van de Techni
sche Universiteit op Den
Dolech 3 in Eindhoven. Tij
dens deze middag geeft
Robin Bouten een demon
stratie van haar product
Mensam.
Het programma begint om
12.30 uur en de toegang is
gratis. Aanmelden kan via
de website stomavereni-
ging.nl.
