14
DEMODAGEN RIJK ZWAAN
Bij Rijk Zwaan maken ze sla zoals de klant het wil.
Vierhonderd rassen. Van modieus gezond tussendoortje tot een
stevig blad voor onder de hamburger. Uit de hele wereld komen
kenners dezer dagen proeven uit de Fijnaartse vollegrondsvitrine.
Honderden versies sla? Ja
zeker. En dan heeft Arno
van Oers het nog niet
over de vele varianten
andijvie en prei, de
baby-spinazie of de paarse bloem
kool die ook nS het koken nog paars
is.
De 55-jarige Oudenbosschenaar
leidt als coördinator de boel in goede
banen op de kleurige demovelden
van groenteveredelaar Rijk Zwaan.
Zes weken lang komen Japanners,
Hongaren, Amerikanen en wie al
niet proeven en kijken hoe de gewas
sen er in strakke rijen bij staan op de
groeizame Fijnaartse klei.
Lekkerstevig
,,Er is geen nationaliteit die we nog
niet hebben mogen ontvangen", zegt
Van Oers, van origine bonenverede
laar en al dertig jaar in dienst van het
familiebedrijf. Onderwijl helpt hij
een Brit die zich meldt voor crystal-
sla omdat die zo lekker stevig blijft in
een broodje hamburger. Even later
laat hij een Duitser proeven van een
'knackig-saftiger Salat gefüllt mit lec-
keren hummus'. Het zorgvuldig ge
kweekte blaadje tendita-sla ziet er
daadwerkelijk uit als een lepeltje.
,,Na al die jaren verbaas ik mij nog
steeds over wat Rijk Zwaan kan en
doet", meent Van Oers oprecht. ,,Het
Nederlandse niveau in de tuinbouw
is zó ongekend hoog. Toen ik begon,
hadden we hier op het veld driehon
derd rassen sla. Nu dus vierhonderd.
En dat zijn vrijwel allemaal nieuwe
rassen."
Tijden, smaken en economieën
veranderen. Nederlanders houden
van malse sla, donker gekleurd. In
Zuid-Europa zien ze hem graag lich
ter gekleurd. Een kok werkt liever
niet met malse, maar in de keuken
onhandige kropsla. Die vindt tegen
woordig een salanova multileaf prak
tischer; daar hak je de kont vanaf en
in een klap liggen er honderd keurige
blaadjes met nog nauwelijks nerf op
het aanrecht. Niks meer aan doen.
Kropsla, ijsbergsla, bindsla met een
open of een dichte nerf, eikeblad,
cactusblad, de kroes van een lollo bi-
onda, een krop met drie verschil-
lende kleuren, 400 gram per stuk of
dik 800... ,,En dan heb je het nog niet
over smaak, over groeipotentie, de
geschiktheid voor bepaalde grond
soorten of weersomstandigheden, de
houdbaarheid of de gevoeligheid
voor bepaalde ziektes. Al die elemen
ten spelen een rol bij wat onze klant
komt kopen en bij wat wij hem kun
nen adviseren. We passen het gewas
en het teeltplan als het ware per klant
aan."
Divers
Ook die klanten zijn bijzonder di
vers, weet Van Oers inmiddels uit
rijke ervaring. Hij ziet er tijdens deze
demodagen wel honderd op een dag,
trekt ze veilige overschoenen aan om
buitenlandse besmettingen te voor
komen en neemt ze mee naar de kos
telijke vitrine op het land.
,,We lopen hier met tuinders en
akkerbouwers. Met inkopers van
grote supermarkten, snij- en verpak
kingsbedrijven, handelaren, maar
ook vertegenwoordigers van diep-
vriesfabrieken. Die hebben allemaal
hun specifieke reden om naar een be
paalde soort te zoeken."
RIJK ZWAAN
Van de laatste jaren is vooral de
vraag naar mini. Alles moet mini.
Makkelijk mee te nemen, snel weg te
werken en opvoedkundig heel ver
antwoord, zo'n paprikaatje of smake
lijk tomaatje dat in de mond ontploft.
,,De kunst is om daar snel op in te
spelen, terwijl je weet dat het jaren
duurt om zo'n variant te ontwikke
len. Planten hebben tijd nodig om te
groeien, je moet jarenlang verbeteren
en testen of er juist weer nieuwe ele
menten aan toevoegen."
Rijk Zwaan presenteert zijn inter
nationale bezoek enkele knox-pro-
ducten, weer iets moderns. De vers
gesneden blaadjes ijsbergsla blijven
langer mooi en smakelijk omdat ze
niet zo snel meer oxyderen als vorige
generaties. ,,Voor kant-en-klaarmaal-
tijden is dat heel belangrijk, maar ook
voor de broodjeszaak die voorraad in
de vitrine presenteert."
Geheim
Op het demonstratieveld probeert
een Nieuw-Zeelander te ontdekken
wat voor rode sla hij ziet. Tussen de
rijen West-Brabants welvaren staat
een wit bordje zonder naam, maar
wel met een nummer: 41950. Die
krijgt pas over enige tijd een officiële
presentatie bij Rijk Zwaan.
Van Oers verklapt trots het geheim:
,,Deze is niet alleen van buiten rood,
maar ook van binnen. Weer iets
nieuws. Er zijn klanten die dat
mooier vinden. Zie je nog nergens,
wel bij ons. Goed hè!"
donderdag 3 oktober 2019
Op de demovelden van Rijk Zwaan in Fijnaart geeft Arno van Oers buitenlandse klanten tekst en uitleg over de vele varianten sla die er op de vollegrond worden geteeld,
FOTO MARCEL OTTERSPEER/PIX4PROFS
Sla, hoe wilt u hem hebben?
John Bas
Fijnaart
Rijk Zwaan is het op
drie na grootste groen-
teveredelingsbedrijf ter
wereld.
Enkhuizenaar Rijk
Zwaan begon in 1924 in
Rotterdam een winkel
tje voor zaden.
Er werken nu 3300
mensen in 30 landen
van wie 1400 in Neder
land. Het hoofdkantoor
staat in De Lier (ZH).
In de Fijnaartse pol
der staat sinds 2004
een onderzoekscen
trum. Daar werken zo'n
350 mensen op kan
toor, in laboratoria en
kassen en testen ook
op volle grond.
Het assortiment be
staat vooral uit vrucht
groenten, blad- en wor
telgewassen en kolen.
In totaal 1200 rassen.
Vorig jaar maakte Rijk
Zwaan 59 miljoen euro
winst (omzet 413 mil
joen euro). 115 miljoen
ging naar onderzoek en
ontwikkeling.
Rijk Zwaan verkoopt
naar eigen zeggen
geen rassen die vallen
onder de wetgeving van
genetische manipulatie.
