'De
Nachtwacht is
magistraal. Je
kunt het nooit
vatten en er
eindeloos over
fantaseren'
„Wil je een koekje?'' Het is zijn
openingszin, nog voordat Taco Dibbits (51)
zijn bezoek goed en wel de hand heeft ge
schud. ,,Sorry, ik heb wat energie nodig.''
Straks komt de NOS, half journalistiek
Nederland hing vanochtend aan de lijn;
zijn schema loopt uit. Iedereen wil weten
wat hj nu vindt van het afschaffen van de
term 'Gouden Eeuw'. Zijn collega's van het
Amsterdam Museum besloten het begrip
niet langer te gebruiken, omdat dit geen
recht zou doen aan de negatieve kanten van
de zeventiende eeuw: armoede, oorlog,
mensenhandel.
De directeur van het Amsterdamse Rijks
museum tapt twee grote mokken koffie bij
de automaat, stapelt er een schaaltje koeken
bovenop, en steekt van wal, met zijn ken
merkende enthousiasme als het gaat om
kunst en geschiedenis. ,,Wat ik daarvan
vind? Wij schaffen de term niet af. De
Gouden Eeuw had zijn schaduwzijde, het
westen was heel rijk, oostelijke provincies
juist arm, en we vinden het belangrijk om
de periode vanuit verschillende perspectie
ven te bekijken. Volgend jaar doen we een
tentoonstelling over de slavernij, daarin
vertellen we ook over die schaduwzijde.
Als je de term afschaft, schrijf je ook een
deel van de geschiedenis weg.'' Bovendien,
zegt hij, associëren veel mensen de Gouden
Eeuw vooral met de bloeiperiode in de
schilderkunst. De Hollandse Meesters,
Rembrandt, Jan Steen, Vermeer, Frans Hals.
,,Op dat gebied was het een periode van
grote vernieuwing, echt een gouden eeuw.''
Niet dat termen nooit herzien kunnen
worden, zegt Dibbits. Van hem geen ver
ontwaardigd gebries over het te grabbel
gooien van Neerlands erfgoed. Als begrip
pen als beledigend worden ervaren, gaan ze
ook bij het Rijks in de ban. Het woord
Eskimo zul je er bijvoorbeeld niet meer
aantreffen, net zomin als de hottentot of
indiaan. ,,Je groeit mee met de geschiedenis
en de tijd. Jij zou het ook niet leuk vinden
als we het in het hele museum over kaas
koppen zouden hebben.''
Zo zijn er elke dag discussies, zegt hij. Niet
erg, mooi juist. ,,Ik vind het belangrijk dat
het museum midden in de maatschappij
staat. Iédereen moet zich er thuis voelen.''
Inclusiviteit, noem het een modewoord, is
de boodschap - iedereen telt mee.
Drie jaar geleden volgde Taco Dibbits
Wim Pijbes op als directeur van het Rijks
museum. Je zou met enig overdrijven kun
nen zeggen dat hij het Rijksmuseum ^s.
Waar Pijbes bekendstond als de flamboy
ante directeur die het in 2013 heropende
museum wereldwijd op de kaart zette, is
Dibbits de man van de inhoud. In 2002
kwam hij er werken als conservator zeven-
tiende-eeuwse schilderkunst, in 2009 werd
hij directeur Collecties. Hij groeide op nog
geen kilometer afstand van het majestu
euze gebouw op, en fietste elke dag op weg
naar school onder het roemruchte tunnel
tje door, van het Museumplein naar de
Stadhouderskade.
Zijn liefde voor kunst werd er geboren.
Toen hij 8 was, bekeek hij met zijn ouders
hoe De Nachtwacht werd gerestaureerd na
dat een verwarde man het schilderij in 1976
met een mes had bewerkt. ,,Die had tijdens
het eten van een biefstuk bedacht dat hij
in De Nachtwacht wilde snijden. Dat was
natuurlijk heiligschennis! Je kon naar de
restauratie, de gordijnen gingen dicht op
het moment dat mannen in witte jassen
10
