Schilderijen van verzetsman bijeen
IN DE REGIO
6
Staatsbosbeheer grijpt in
MIJN DORP, MIJN STAD
Aanvankelijk werd gedacht dat de
tamme kastanjes waren aangetast
door een onbekende ziekte. Onder
zoek door de Nederlandse Voedsel
en Waren Autoriteit (NVWA) sluit
dat uit, aldus boswachter Marijke
Lieman van Staatsbosbeheer. De
oorzaak waardoor veel exemplaren
van deze boomsoort op het land
goed van Mon Plaisir wegkwijnen,
valt helaas niet weg te nemen, zegt
Omdat mensen nog
gaan kijken bij hun
boom, vinden wij het
belangrijk dat we er
bomen gaan terug
planten
Lieman. ,,Je kunt extra water geven,
maar dat gaan we niet doen. Het is
een bos. Wij zijn geen tuinders."
Staatsbosbeheer grijpt deson
danks wel in. Dode kastanjes wor
den vervangen door beuken. Die
soort is ziektevrij en minder gevoe-
lig voor zilte grond en droogte, al
dus de boswachter. Bomen die er
'slechts' minder florissant bij staan,
worden jaarlijks in de gaten gehou
den. ,,Bij een aantal schiet een verse
groene tak onder aan de stam uit.
Dus misschien gaan die het nog
redden. Dat zou het mooiste zijn,
want de mensen die deze boom zelf
hebben geplant, hebben daar vaak
ook een emotionele band mee. Als
wij daar een ander exemplaar voor
in de plaats moeten zetten, is die
symboliek toch anders."
Garantie
De eerste van in totaal 163 gedenk-
bomen in het Bos van de Toekomst
in Schuddebeurs werden in 2000
aangeplant. Binnen drie jaar tijd
was het terrein vol. Op de aanplant
gold een garantie van vijftien jaar.
Die termijn is dus verlopen. ,,Maar
omdat we weten dat heel veel men
sen regelmatig nog even gaan kij
ken bij hun boom, gewoon om te
mijmeren en stil te staan bij het le
ven, vinden wij het belangrijk dat
we er bomen gaan terug planten",
zegt Lieman.
Staatsbosbeheer heeft nog gepro
beerd de adressen te achterhalen
van de individuele eigenaren van
de tamme kastanjes en hen zo per
soonlijk te informeren over de situ
atie. Dat is volgens Lieman een on
mogelijke opgave gebleken. Welke
kastanje precies bij wie hoort, is
niet in de administratie opgeno
men. Ook kloppen vaak de opgege
ven adressen niet meer.
Aan de randen van het Bos van de
Toekomst worden nu informatie
panelen geplaatst, waarop Staats
bosbeheer uitlegt wat er aan de
hand is met de tamme kastanjes.
Jan Verhoeff legde bekende plek
ken vast, zoals de Nobelpoort in
Zierikzee en het interieur van de
Grote Kerk in Brouwershaven.
Maar hij schilderde ook boerde
rijen, schepen en stillevens. Daar
bij onder meer gebruik makend
van een potje en een vaas die nu
ook in het Brouws Museum te zien
zijn. Ze komen uit het keuken
kastje van het huis waar zijn fami
lie woonde. Zijn jongste zus Anna
overleed zes jaar geleden, als laat
ste van het gezin Verhoeff.
,,Hij was een soort huisvriend
van mijn familie", zegt Geertje
Jansen uit Brouwershaven, één
van de samenstellers van de expo
sitie. Ze kent Verhoeff alleen uit de
overlevering.
Jansen leerde het echtpaar ken
nen dat het oude huis van de fami
lie Verhoeff kocht. Ook kreeg ze
contact met Gert Slings, maker
van een aan Verhoeff gewijde
website en zijn kunstkennende
zwager Maarten van Beveren. Die
kwam met het idee voor een ten
toonstelling op de proppen en het
lukte de samenstellers veel van
Verhoeffs werken bij elkaar te
brengen. ,,Dit is een mooi eerbe
toon aan hem", vindt Jansen.
,,Toen hij die schilderijen maakte,
wist niemand nog wat hem boven
het hoofd hing."
Groot verdriet
Op de eerste verdieping van het
Brouws museum zijn alle wanden
gevuld met werk van Verhoeff. Zo
is goed te zien hoe hij zich gaande
weg ontwikkelde. Op foto's is Jan
als klein jochie al met een palet en
penseel in de hand te zien. Hij
kreeg drie zussen; Nel, Pie en
Anna. Geen van hen is ooit ge
trouwd. Natuurlijk wist heel Brou
wershaven van het grote verdriet
waar het gezin mee moest leven na
de executie van hun zoon en broer
Jan.
In een verder al bevrijd Zeeland
kregen de mannen op het nog al
tijd bezette Schouwen-Duiveland
begin december 1944 te horen dat
ze zich moesten melden voor de
Arbeitseinsatz in Duitsland. Om
dat te voorkomen werden in Re-
nesse de bevolkingsregisters ach
terover gedrukt. Bij een vluchtpo
ging richting Noord-Beveland
werden tien mensen opgepakt.
Verhoeff was één van hen. De ar
restanten werden, in bijzijn van
hun familieleden, opgehangen in
Renesse. Onder hen ook Marcus
van der Klooster uit Brouwersha
ven, een neef van Jan Verhoeff.
,,We zijn nog aan het zoeken naar
een schilderij dat Jan Verhoeff van
hem gemaakt heeft. Maar dat is
kwijt. Dat zou het helemaal com
pleet maken."
Shantykoren
festival
Jazz in d'Ouwe
Smisse
Nationale
Sportweek
vrijdag 27 september 2019
Kastanjes
worden
vervangen
SD
Geertje Jansen uit Brouwershaven in het Brouws Museum met één van de schilderijen van Jan
Verhoeff, die in het bezit is van haar familie. Verhoeff schilderde de door haar opa ontworpen garna-
lenvissersboot BH4, genaamd Pionier. foto marieke mandemaker
Tamme kastanjes in het Bos van
de Toekomst van Schuddebeurs
lijden onder verzilting van de
bodem. In combinatie met een
aantal uitzonderlijk droge jaren
zorgt dat voor groeiachterstand
en aantasting van het blad. Som
mige bomen zijn inmiddels ook
afgestorven.
Marcel Modde
Schuddebeurs
- Marijke Lieman,
Staatsbosbeheer
Jan Verhoeff uit Brouwersha
ven was 33 jaar toen hij op 10
december 1944, als één van de
Tien van Renesse, werd opge
hangen. De verzetsman, afkom
stig uit een familie van huis
schilders, heeft gedurende zijn
korte leven altijd geschilderd
en getekend. In het Brouws Mu
seum zijn tot eind oktober een
kleine dertig werken van hem
te zien.
Esme Soesman
Brouwershaven
BROUWERSHAVEN
De manifestatie Rotje-
knor en Brouwse Bruis
wordt morgen in stijl af
gesloten met een heus
shantykoren festival. Op
diverse locaties verzor
gen het Shantykoor Rot
terdam, Shantykoor
Neptunus en het Brui-
nisser Visserskoor op
tredens. Het programma
begint om 14.30 uur. Bij
slecht weer wordt het
programma verplaatst
naar de Grote Kerk.
Kosten bedragen een
vrijwillige bijdrage. Het
programma is te vinden
op brouwershaven.nu
ZONNEMAIRE
Sonnemma, een
Schouws trio dat dans
bare Zuid-Amerikaanse
klassiekers brengt, geeft
zondag een optreden in
Zonnemaire. Het reper
toire bestaat uit stan
dards en originels uit de
'latin style', aangevuld
met jazzstandards. Het
concert in d'Ouwe
Smisse begint om 14.30
uur. Gratis toegang.
ZIERIKZEE
SMWO Schouwen-Dui-
Bruinisser Visserskoor. foto ernesta verburg
veland coördineert de
Nationale Sportweek op
Schouwen-Duiveland.
Verenigingen en be-
weegaanbieders zetten
tot en met zondag hun
deuren open. Iedereen
kan kennis komen
maken met diverse
sporten. De deelne
mende verenigingen zijn
te vinden op smwosd.nl
onder Sport en Bewe
gen.
BROUWERSHAVEN
Grote Kerk, 13.00
17.00 uur: Expositie
Brouwershaven in de
19e eeuw, 19.30 uur:
Optredens drumband
en majorettes; 20.15
uur: Theatervoorstel
ling Marsmeiden,
Tonnenmagazijn,
09.00-12.00 uur:
Yoga,
BRUINISSE De Van
ger, 09.00 en 10.00
uur: Gymen bij Allévo,
BURGH-HAAMSTEDE
De Schutse, 16.00
uur: Herensociëteit;
19.30 uur: Klaverjas-
vereniging, Excursie-
schuur Boswachterij,
09.15 uur: Zineng Qi
gong op het strand,
DREISCHOR Streek-
en Landbouwmu
seum Goemanszorg,
11.00-17.00 uur: Mu
seum geopend,
ELLEMEET Dorps
huis, 19.00-20.00
uur: Biljartvereniging
Onder Vrienden,
NIEUWERKERK
Theetuin de Stok
roos, 11.00-20.00 uur:
Maisdoolhof,
SCHARENDIJKE
Finca Vrij, 09.00 uur:
Ochtendyoga,
ZIERIKZEE
Eilandzorg de Wie
ken, 09.30-10.30 uur:
Langer fit voor om
wonenden, FiZi,
10.30 uur: Au Bout
des Doigts, 20.00
uur: Tel Aviv on Fire,
Galerie Yewel, 13.00
17.00 uur: Expositie
Schilderijen Henrian
Selten, Gebouw
de Driehoek, 08.45
en 10.00 uur: Fytaal
Pilates, Kraanplein,
dagelijks: Raamexpo,
Stadhuismuseum,
11.00-17.00 uur:
Expeditie Zeeuwse
IJstijd,
ZONNEMAIRE
Dorpshuis, 19.30
21.45 uur: Repetitie
Nut Uitspanning.
