J
III
Hete herfst op komst
J
A
EUWS 11
FRANKRIJK KNUFFELSTRATEGIE
In Frankrijk wordt
vandaag weer
gedemonstreerd
tegen president
Macron. Wat is er
aan de hand met de
president, die gold als
baken van stabiliteit
in een wereld vol
populisme?
Fransen hebben
het idee dat hij
iets beter naar ze
luistert
De Fransen zijn een onge
lukkig volk. In de jong
ste World Happiness In
dex, de beroemde mon
diale graadmeter van
'gelukkige landen', staat Frankrijk op
een schamele 24ste plaats. Dat is nog
échter het door drugsbendes en li
quidaties geplaagde Mexico.
Volgens een groot landelijk onder
zoek, van begin deze maand, zijn de
Fransen ontevreden en pessimis
tisch. ,,Het land is in verval'', zegt
driekwart van de ondervraagden.
,,Nog nooit is het wantrouwen in po
litieke leiders en instituties zó groot
geweest'', constateerde onderzoeks
bureau Ipsos. Dat leidt tot tandenge
knars op het Élysée, het paleis van
president Emmanuel Macron. Het
pessimisme vertaalt zich namelijk in
een slecht rapportcijfer voor de presi
dent: slechts een derde van de Fran
sen heeft nog vertrouwen in hem. En
het begon allemaal zo mooi.
In 2017 won Emmanuel Macron
overtuigend de verkiezingen. Hij ver
sloeg zijn populistische rivale Marine
Le Pen met een vernieuwend pro
gramma: hij was niet links of rechts,
zei hij, maar pragmatisch. Minstens
zo belangrijk: Macron was een rela
tieve nieuwkomer. Hij had geen le
venslange politieke carrière achter
zich met een rugzak vol schandalen.
Bovendien kon een nieuwkomer in
de politiek wel eens met vernieu
wende ideeën komen, dachten de
kiezers. Daar was behoefte aan, na
het roemloze presidentschap van so
cialist Francois Hollande (2012-2017).
Alleenheerser
Maar het ging anders. Macron won in
mei 2017 de verkiezingen, stelde met
een een regering samen en al na één
maand moesten vier ministers op
stappen wegens verdenkingen van
fraude. Later stapten nog twee minis
ters op die openlijk kritiek gaven op
het beleid van Macron. Minister van
Binnenlandse Zaken, Gérard Col-
lomb, zei dat Macron zich te veel als
een alleenheerser gedroeg. Macron
werd niet voor niets de 'Zonneko
ning' genoemd. Minister van Milieu
Nicolas Hulot hekelde het beleid van
de president: ,,Als ik zou blijven,
wekt dat de illusie dat deze regering
echt iets doet voor het klimaat.'' De
eerste politieke smetten waren een
feit. ,,In Frankrijk zijn nog nooit zó
veel ministers zó snel opgestapt'',
schreef dagblad Libération.
Onder de kiezers speelde nog iets.
Macron liet zich laatdunkend uit over
'gewone' Fransen. Tegenstanders van
zijn hervormingen noemde hij 'lui
wammesen'. ,,Als je de straat over
steekt, kan je overal een baan vin
den'', zei hij tegen een werkloze.
Over mensen met een uitkering: ,,Je
DEMONSTRATIES
stopt er bakken met geld in en er ver
betert niks!''
Toen moest de lakmoesproef voor
Macron nog komen. In november
2018 gingen voor het eerst de Gele
Hesjes de straat op. Dat begon als een
protest tegen de snel gestegen ben
zine- en dieselprijzen. Maar al snel
ging een beerput aan onvrede open.
De Fransen verweten Macron een 'te
rechts' beleid te voeren. Door vooral
maatregelen te nemen voor het be
drijfsleven en rijkere Fransen, voel
den lagere inkomens en de midden
klasse zich genegeerd. De beweging
van de Gele Hesje groeide uit tot een
conflict tussen de elite en de massa.
Lessen
Het werd een keerpunt in het presi
dentschap van Macron. Hij trok er
lessen uit die zijn populariteit ten
gunste lijken te komen. ,,Ik ben ver
anderd'', zei hij.
Macron hield twee maanden lang
debatten in heel het land, luisterde
naar wat er leefde en: hij trok 17 mil
jard euro uit voor maatregelen die de
laagste en middeninkomens ten
goede moesten komen. Als dat haaks
zou staan op de Europese begrotings
regels: jammer dan.
Sindsdien zit zijn populariteit
voorzichtig in de lift. ,,De Fransen
hebben het idee dat hij iets beter naar
ze luistert en minder autoritair op
treedt'', zei Jean-Daniel Lévy van on
derzoeksbureau Harris Interactive.
Macron wil die knuffelstrategie
voortzetten. Er wordt al gesproken
over 'Macron, deel 2'. Oftewel: de
softe fase. Het eerste bewijs: de pen
sioenhervormingen. Het plan was dit
najaar in de pensioenen te snijden,
maar de vakbonden kondigden acties
aan en Macron stelde de hervormin-
Vertrouwt u op Macron om de
huidige problemen in Frankrijk
op te lossen?
N
El
E
gen uit. Eérst moet er - met sociale
partners én gewone Fransen - wor
den overlegd. De scherpe kantjes zijn
alvast van de plannen afgeslepen.
Bovendien heeft Macron zijn mi
nisters onder druk gezet. ,,Laat zien
hoe we het dagelijks leven van ge
wone Fransen verbeteren!'' is zijn
boodschap. Hij hamert er op meer
aandacht te besteden aan de islam en
immigratie. ,,De rijke Fransen heb
ben geen problemen met migranten:
die komen ze toch niet tegen. Maar
lagere inkomensgroepen wel.''
En vanzelfsprekend houdt de pre
sident een vinger aan de pols. Op zijn
telefoon heeft Macron een 'app' laten
installeren waarmee hij 'live' het be
leid, de maatregelen en de hervor
mingen van zijn ministers kan vol
gen. Want Macron mag dan wat van
zijn arrogantie hebben afgeschud, hij
blijft de Zonnekoning - maar dan
wel een 21ste eeuwse versie.
dinsdag 24 september 2019
GO
De softe fase van Macron
Frank Renout
Parijs
Emmanuel Macron
in het Élysée. Na een
moeilijke tijd lijkt zijn
populariteit weer wat
toe te nemen. foto afp
—Jean-Daniel Lévy, onderzoeker
Een week gele
den gingen zelf
standigen, zoals
notarissen en fy
siotherapeuten,
de straat op om
te demonstreren
tegen pensioen
hervormingen.
Hoe Macron wil
hervormen is nog
onduidelijk, maar
het protest is er
nu al. Zaterdag
werd opnieuw ge
demonstreerd en
vandaag gaan
vakbonden voor
de derde keer in
een week de
straat op en
wordt er gestaakt
in het onderwijs
en bij het open
baar vervoer. Op
eerstehulpposten
in ziekenhuizen
en bij de brand
weer wordt al
maanden ge
staakt. Boeren en
vrachtwagen
chauffeurs willen
eveneens demon
streren. President
Macron krijgt vol
gens critici te
maken met 'een
hete herfst'.
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
2017 2018 2019
240919 TU, bron: KANTAR
