'Zeeland wordt echt het afvoerputje van Nederland'
16
ik hier bezig en denk ik: 'Kut, daar
is er weer een aan het ontgassen.
Moet dat nou echt?' Het is een
knetterchemische lucht die dan
op het terras hangt en ons ge
bouw binnendrijft. Die kan daar
wel tien minuten tot een kwartier
blijven hangen. Daar heb je echt
wel even last van."
Totaalverbod
In 2024 moet een totaal verbod op
varend ontgassen van kracht zijn,
maar Van Nieuwenhuizen heeft
de Europese overeenkomst voor
het internationale vervoer van ge
vaarlijke goederen over de bin
nenwateren (ADN) aangegrepen
om de praktijk nu al op het groot
ste deel van de rijkswateren uit te
bannen. „Behalve dus in de Na-
tura 2000-gebieden, want die zijn
dunbevolkt", smaalt Quist. ,,Je
kunt het toch niet maken om daar
tegen de mensen te zeggen dat ze
nog maar twee, drie jaar dampen
moeten happen. Als schippers
straks in Antwerpen hun ruim
schoon moeten hebben om te la
den, varen ze eerst even naar Zee
land om te ontgassen. En niet één
schip, maar alle schepen. Je krijgt
een concentratie in één gebied.
Zeeland wordt echt het afvoer-
putje van Nederland."
Met zijn volle baard oogt Quist
als een van de kapiteins waarvan
hij beeldjes heeft staan in de ven
sterbank van zijn ruime stuurhut.
Hij woont in het buurtschap
Westkerke op Tholen (,,Als ik
naar de dijk loop, kijk ik zo over
de Oosterschelde naar Yerseke")
maar zit het grootste deel van het
jaar aan boord van de Primera. De
met moderne apparatuur gevulde
stuurhut heeft hij gezellig ge-
maakt, met beeldjes, scheepsmo
dellen en planten. Zowel binnen
als buiten oogt de tanker kraak
helder, de schoenen gaan uit op
de mat.
De schipper heeft een dikke
gele map op tafel liggen, naast een
mok dampende koffie en een uit
nodigend geopende trommel met
chocoladekoekjes. Het is zijn do
cumentatie over varend ontgas
sen. Niet alleen schrijft hij co
lumns die hij onder zijn collega's
verspreidt, hij bestookt ook Ka
merleden, bestuurders en journa
listen met goed gedocumenteerde
betogen. ,,Dat doe ik tussen het
varen en slapen door", zegt hij
glimlachend. Begin dit jaar heeft
hij voor elkaar gekregen dat een
onlogische bepaling uit de regels
voor de vaartijden is geschrapt.
,,Als er bij de boeren of de vracht
wagenchauffeurs iets gebeurt,
springen hun belangenorganisa
ties er bovenop. Bij ons niet. Dus
dan klim ik maar in de pen."
Zijn grootste ergernis is de im
passe rond het varend ontgassen.
De binnenvaartschippers doen
het liever niet dan wel, alle over-
heden willen er vanaf, maar in de
praktijk verandert er nauwelijks
iets. Quist: ,,We verwarmen onze
huizen met zonnepanelen, we rij
den in elektrische auto's en tege
lijkertijd belasten we het milieu
met miljoenen kuubs aan giftige
dampen."
1250 tankers
Hij heeft het uitgerekend. In Ne
derland varen ongeveer 1250 tan
kers. Elke vijfjaar moeten ze naar
de werf. Dan moet het schip ont-
gast zijn, anders kan er niet aan
gewerkt worden. Dat zijn dus 250
ontgassingen per jaar. Per jaar
moeten ook 150 tankers wegens
schade of reparatie naar de werf.
Dat telt op tot 400 ontgassingen.
En dan moeten tankschepen hun
ruimen leegblazen als ze een stof
vervoeren die niet gemengd mag
worden met resten van een eer
dere lading, bijvoorbeeld diesel na
nafta. Quist schat dat dit zeker
1000 keer per jaar gebeurt.
Dat zou geen probleem zijn als
er in Nederland voldoende ont-
gassingsinstallaties zouden staan
en alle bedrijven waar schippers
komen laden over een zogeheten
dampretoursysteem op alle stei-
gers zouden beschikken, waar
mee ze de dampen uit de scheeps-
tanks kunnen afvoeren. De enige
officiële ontgassingslocatie in
Moerdijk is zeer beperkt. Een en
kel bedrijf, zoals Oiltanking Ter-
neuzen, probeert bij te springen
door de eigen installatie beschik
baar te stellen. Maar de vergun
ningverlening daarvoor is strope
rig en de beschikbaarheid is niet
gegarandeerd omdat de eigen be
drijfsvoering uiteraard voor gaat.
En een dampretoursysteem is
voor schippers wel, maar voor be
drijven niet verplicht. ,,Als Total
Vlissingen zegt: 'We moeten een
dampretoursysteem op elke stei
ger hebben', dan vraagt de baas in
Parijs: 'Is dat wettelijk verplicht?'
Nee? Dan doen ze het niet", legt
Quist uit.
,,Zo wordt alles op het bordje
van de tankvaart gelegd. Wij kun
nen niet weigeren om te ontgas
sen, want dan hebben we geen
werk. En als ik bij ATM in Moer
dijk moet aanschuiven en een
week of veertien dagen lig te
wachten, dan kan ik lekker veer
tien dagen tv kijken, maar mijn
baas verdient dan veertien dagen
niks. En wie betaalt het ontgas-
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 2019 GO
VERVOLG VAN PAGINA 3
frr g
primera
Schipper Ton Quist bij de rode
detonatiepot waar de dampen
uit komen nadat een ventilatie
systeem is aangezet. Links op
de foto de blauwe kegel, die
aangeeft dat in het schip een
ontvlambare lading zit.
De Primera aan de kade in Amsterdam.
