Strijder tegen
zelfmoord stapt
uit het leven
Geld gaat in oude
sok als bank boete
rekent op sparen
KOOS
EUWS 11
Ellen van Gaalen
Schiedam
en menukaart in een
restaurant kon Ver
voort nog wel lezen.
Maar lange zinnen,
met ingewikkelde
woorden, daar kon hij geen touw
aan vastknopen. Bijsluiters van
medicijnen lezen? De dokter zei:
probeer het maar niet, bel me
maar als er iets is. Een rijexamen
halen? In de auto zelf ging het rij
den prima, maar de theorie was
een ramp. „Totdat er plaatjes
kwamen en de vragen werden
voorgelezen. Toen haalde ik het
meteen", vertelt Vervoort.
De Schiedammer behoorde
tientallen jaren tot de ongeveer
2,5 miljoen laaggeletterde Neder
landers. Hij leerde pas vanaf zijn
43ste lezen en schrijven. Gisteren,
tijdens de week van de alfabetise
ring, verscheen een boek van zijn
hand: Koos, van laaggeletterde tot
schrijver. ,,Als je me dit een paar
jaar geleden had verteld, had ik
je keihard uitgelachen", vertelt
de Schiedammer met een brede
grijns en twinkelende ogen.
Want Vervoort is van ver ge
komen, heel ver. Het ging al mis
toen hij op de basisschool zat.
Het jongetje kwam uit een gezin
met acht kinderen waar weinig
geld en weinig te eten was. Ook in
de schoolbanken was Vervoort
meer bezig met zijn knorrende
maag dan met leren. Leraren
dachten dat hij dom was, het niet
kon. Zelf ging Vervoort dat ook
geloven. Hij raakte gefrustreerd,
transformeerde in het ettertje van
de klas en moest naar het speciaal
onderwijs. Uiteindelijk belandde
hij zelfs in een internaat aan de
andere kant van het land.
Tijdens zijn roerige schoolcar-
rière kwam het niet meer goed
met zijn taalvaardigheid.
Het bleef echter knagen dat hij
nauwelijks kon lezen en schrij
ven. ,,Ik voelde me zo dom. Het
was echt een handicap. Als je iets
wil weten, heb je gewoon een
boek nodig." Zelfs zijn eigen
vrouw vertelde hij nooit hoe de
vork exact in de steel zat. De on
zekerheid zat te diep. ,,Ik was
bang dat ze zou opstappen. Wie
wil er nou met iemand zijn die
niet kan lezen en schrijven?"
Ik voelde me zo dom.
Als je iets wil weten,
heb je gewoon een
boek nodig
Uiteindelijk was het juist zijn
vrouw die voor een ommekeer
zorgde. Vervoort was een jaar of
veertig toen ze een opleiding ging
doen en er een computer in huis
kwam. Van een afstandje hield hij
in de gaten wat zijn vrouw achter
de computer deed. Totdat Ver
voort genoeg wist om het zelf
eens uit te proberen.
Het lukte goed om
te computer op te
starten. Ook de on
line zoekmachine
wist hij feilloos te
vinden. Maar toen
ging het mis. ,,Ik
I wilde iets opzoe
ken, maar wat
moest dat zijn? Het werd figura
tieve kunst", beschrijft Vervoort.
Maar hoe schreef hij dat? ,,Kunst
lukte nog wel, maar figuratieve
niet. Ik schreef alles zoals ik het
hoorde. Dat begon dus met een v.
Er verschenen vervolgens hele
maal geen zoekopdrachten. Dus
ik dacht dat ik de computer kapot
had gemaakt en moest dat wel
aan mijn vrouw opbiechten."
Ze was verbijsterd door wat ze op
het scherm zag. Dat hij niet goed
kon lezen en schrijven wist ze. ,,Ik
zorgde altijd dat zij de formulie
ren invulde." Maar dat het zo
slecht was gesteld met zijn taal
vaardigheid, daarvan had ze geen
flauw benul. ,,Ze zei gelijk dat ik
naar school moest."
Dyslectisch
Het duurde nog even, maar op
zijn 43ste begon het langdurige
leren. Hij hield vol, trof een juf
die tussen zijn oren kreeg dat hij
helemaal niet dom was. Ook ont
dekte Vervoort dat hij dyslectisch
was. Eindelijk leerde de Schie
dammer écht lezen en schrijven.
Via de Stichting Lezen en
Schrijven kreeg Vervoort het voor
elkaar om te mogen bloggen. En
nu ligt daar zijn boek. ,,Ik wil dui
delijk laten zien dat het op de ba
sisschool al fout gaat met mensen
die niet kunnen lezen en schrij
ven. Dat er veel kinderen bezig
zijn met eten of kleding en geen
ruimte in hun hoofd hebben om
te leren." Vervoort pakt zijn rug
zak erbij, wijst er naar. ,,Dat rug
zakje moet eerst leeg. Ik laat hier
mee zien dat het kan."
Overigens betekent dat niet dat
Vervoort er helemaal is. Elke
week zit de Schiedammer met
taalmaatje Marijn om de tafel om
zijn verhalen te verbeteren. Ook
leert hij nog dagelijks nieuwe
woorden, bijvoorbeeld tijdens dit
interview waarin de verslaggever
vraagt of zijn boek in chronologi
sche volgorde is geschreven.
„Chronologisch? Wat betekent
dat?" Na een korte uitleg vertelt
hij: ,,Ik heb geleerd om te vragen
als ik iets niet begrijp. Mijn woor
denschat is nog veel te klein. En ik
zing zelfs liedjes in Latijn, Engels
en Duits." Zijn ogen stralen. Ver
voort heeft zijn grootste angst
overwonnen: leren lezen en
schrijven. Dat gunt hij iedereen.
Staudt schreef samen met Bakker
een boek over zijn eerdere poging
uit het leven te stappen. Hij gaf in
binnen- en buitenland lezingen
aan hulpverleners over zijn ervarin
gen en verscheen in diverse talk
shows met zijn aangrijpende le
vensverhaal, waaronder De Wereld
Draait Door. Staudt groeide zo uit
tot een belangrijke inspiratiebron
voor mensen die, net als hij, wor
stelen met depressie en zelfmoord.
Met zijn boek Het verhaal van
mijn zelfmoord met als ondertitel
Hoe ik mijn angsten en depressies
overwon probeerde Staudt mensen
te behoeden voor de fout die hij in
zijn ogen had gemaakt. Staudt zei
eerder over zijn mislukte zelf
moordpoging uit 1999: ,,Ik had ja
renlang alles geprobeerd: de huis-
arts, de psychiater, kalmerende
medicijnen, hardlopen en zwem
men, maar niets hielp. Ik was klaar
met vechten. Ik zag geen andere
oplossing meer. Op het moment
zelf voelde ik me in balans. Ik had
het besluit genomen en dat gaf
rust. Vreemd, want het is natuur
lijk niet normaal om op je fiets te
stappen, naar het station te rijden
en voor de trein te springen."
Dit zal diepe impact
hebben op mensen
die ook strijden tegen
dit soort gevoelens
Bram Bakker zegt geschrokken te
zijn van het nieuws. ,,Ik vrees dat de
dood van Viktor een stuk bedrei
gender is dan als een willekeurige
bekende Nederlander besluit uit
het leven te stappen. Viktor was
een voorbeeld voor zo veel mensen.
Dit zal een diepe impact hebben op
de mensen die, net als hij, iedere
dag strijden tegen dit soort gevoe
lens."
Als het tot een negatieve spaarrente
komt, waarbij de bank geld rekent
aan zijn klant voor het stallen van
spaargeld, hebben de meeste spaar
ders een duidelijk plan voor ogen.
Dat valt op te maken uit een onder
zoek dat het MKB-kredietplatform
October liet uitvoeren onder ruim
duizend mensen met een spaarte
goed van 2500 euro en meer.
In dat onderzoek zegt 39 procent
zijn spaargeld thuis te willen bewa
ren, 32 procent wil zijn kapitaal ste
ken in dingen die lastenverlaging
opleveren, zoals aflossing op de hy
potheek of het aanbrengen van iso
latie- en/of zonnepanelen. Een
kwart van de ondervraagden gaat
bij een negatieve spaarrente meer
(spaar)geld beleggen in aandelen.
Daarbij geldt wel: hoe kleiner de
spaarpot, des te groter de kans dat
het geld wordt opgenomen. 71 pro
cent van de ondervraagden met
maximaal 10.000 euro spaargeld
zegt dat van de bank te halen als er
een negatieve spaarrente wordt in
gevoerd. Onder de groep met meer
dan 50.000 euro spaargeld bedraagt
dit 52 procent.
Verder blijkt dat het leeuwendeel
van de spaarders overheidsingrij
pen toejuicht. Als mogelijke eerste
stap zou de overheid een duidelijke
grens kunnen stellen waaronder
geen negatieve rente aan de consu
ment in rekening mag worden ge
bracht, reageert Luuc Mannaerts,
a Spaarders zullen
geld thuis gaan
bewaren, beleggen
of investeren
directeur van October Nederland.
België kent al zo'n verbod op nega
tieve rente.
Het lijkt vrijwel onvermijdelijk
dat banken de rente op termijn
gaan doorberekenen aan hun klan
ten. In sommige landen gebeurt dat
al. Zo wil de Deense Jyske Bank een
negatieve spaarrente hanteren voor
spaarders die meer dan 1 miljoen
euro op hun spaarrekening hebben.
Grootbanken hebben de stap
naar een boete op sparen nog niet
gezet, maar sluiten het niet uit.
ABN Amro en ING bieden nog 0,02
procent rente op een spaarrekening.
ALFABETISERING EIGEN BOEK
vrijdag 13 september 2019
GO
van laaggeletterde
tot heuse schrijver
Zelfs zijn vrouw wist jarenlang
niet hoe slecht de 60-jarige
Koos Vervoort uit Schiedam
kon lezen en schrijven. Hij
schaamde zich te erg, voelde
zich dom. Nu ligt zijn zelfge
schreven boek er: Koos, van
laaggeletterde tot schrijver.
,,Als je me dit een paar jaar ge
leden had verteld, had ik je kei
hard uitgelachen."
-Koos Vervoort
VAN LAAG GELETTERDE
Kijk op de site bij /video
Koos vertelt over zijn
laaggeletterdheid.
Viktor Staudt (50), die na een
zelfmoordpoging zich jarenlang
heeft ingezet voor mensen met
suïcidale gevoelens, is overleden.
Staudt stierf in de nacht van za
terdag op zondag door zelfdo
ding, bevestigt psychiater Bram
Bakker.
Sebastiaan Quekel
Rotterdam
-Bram Bakker, psychiater
De geruchten over invoering van
een negatieve spaarrente (lees:
een boete op sparen) jaagt
spaarzaam Nederland in de gor
dijnen. 80 procent zegt zich
grote zorgen te maken over de
gevolgen. Tegelijkertijd zegt de
meerderheid zijn centen van de
bank te zullen halen.
Natasja de Groot
Rotterdam
[Digi©
Taaihuis1