Rien gidst nu met offroad-rolstoel
Een goed geplaatst bijenhotel zit zo vol
10 ZEELAND
Gemeente en organisaties bezorgen natuurkenner passend vervoer
Natuurjournaal
Esme Soesman
Burghsluis
Hijploeterde de afgelopen jaren
met zijn rolstoel over stortstenen
en strand. Op jacht naar natuur en
altijd de mensen die hij gidst met
zijn verhalen betoverend. Dat ploe
teren is voorbij. Rien Pronk (57) uit
Burgh-Haamstede racet voortaan
met een offroad-rolstoel door bos
en over duin. De 'Freek Vonk van
Zeeland' heeft eindelijk het voer
tuig dat hij verdient.
Op Schouwen-Duiveland is hij
een bekend gezicht. En ook bij het
Dijkhuisje in Wissenkerke is na-
tuurgids Pronk vaker wel dan niet
te vinden. Voorheen was dat voor
hem een draak van een tocht.
Kwam-ie er om half 10 's ochtends
aan dan was de accu van zijn elek
trische rolstoel pas om 5 uur 's mid
dags voldoende opgeladen om weer
naar huis te kunnen. Hoe anders is
dat met de terrain hopper, die hij
sinds een paar maanden bestuurt.
,,Op deze accu kan ik in principe ge
lijk weer terug naar huis. Maar als ik
'm oplaad, zit ie na drie uur al weer
barstensvol."
Op maat
Vering, kracht, stabiliteit: het is al
lemaal perfect. En op maat ge
maakt. Want Pronk, herkenbaar
aan de cowboyhoed die hij altijd
draagt, is bepaald geen miezerig
mannetje. In zijn vorige stoel moest
hij met opgetrokken benen zitten.
Dat is voor niemand een pretje,
maar al helemaal niet voor iemand
die 24 uur per dag moet dealen met
ontiegelijke pijn in bijna elk deel
van zijn lijf.
Dat is het levenslange gevolg van
een zwaar verkeersongeval op zijn
19de. Hoewel hem anders werd ge
adviseerd, kon Pronk met geen mo
gelijkheid rustig achter de gerani
ums thuis gaan zitten. Hij werkte
door zolang hij kon. En toen hij
eenmaal echt de rolstoel in moest,
trok hij er op uit in de natuur. Hoe
lastig die soms op wielen ook is te
bereiken. Moest hij een duinpaadje
op dan wierp hij zijn rolstoel steeds
een stukje voor zich uit. Om er ver
volgens achteraan te kruipen. Maar
zelfs een die hard als Pronk houdt
dat niet eeuwig vol.
Toen hij in aanmerking kwam
voor een nieuwe rolstoel, staken ge
meente Schouwen-Duiveland,
Staatsbosbeheer (SBB) en Natio
naal Park Oosterschelde (NPO) de
koppen bij elkaar. Op zoek naar een
mogelijkheid om voor Pronk een
passend voertuig te vinden. ,,Rien
is een superactieve natuurgids, die
als geen ander mensen weet te in
spireren", zegt Wilco Jacobusse van
Rien is een
superactieve
natuurgids, die als
geen ander mensen
weet te inspireren
NPO. Boswachter Marijke Lieman
van SBB: ,,Of hij nou met kinderen
ofvolwassenen praat: hij weet altijd
de goede toon te raken. Rien is een
soort Freek Vonk, maar dan veel na-
tuurlijker." Zijn kennis is enorm.
En zijn inzet niet te stoppen, zeg
gen zowel Jacobusse als Lieman. Of
het nou gaat om sleepnetexcursies
op Neeltje Jans, tochten door de
boswachterij Westerschouwen,
een jutterstocht langs de Ooster-
schelde of om het vertellen van een
verhaal in een klaslokaal of op een
markt: hij doet het allemaal. En
meer nog: jong en oud hangen aan
zijn lippen. Jacobusse: ,,Hij ge
bruikt de vrijheid die hij nu heeft
om andere mensen te laten genie
ten. Ik heb toeristen zelfs horen
zeggen: 'Door Riens enthousiasme
komen we terug naar Schouwen-
Duiveland'."
A
Zijn insectenhotels nuttig? Ja,
maar alleen als er ook een
restaurant in de buurt is.
Bijen en andere insecten hebben
niet alleen woonruimte nodig
waar ze zich kunnen voortplan
ten; voldoende voedsel is natuur
lijk minstens even belangrijk. In
dat opzicht staat het insectenhotel
langs de 's-Gravenpoldersestraat
bij Hoedekenskerke op een prima
plek. De bermen zijn rijk aan
voedselplanten als knoopkruid, ja-
cobskruiskruid en heelblaadjes en
dat betekent voedsel in overvloed.
Of de boomgaarden rondom het
insectenhotel ook bijdragen aan de
voedselrijkdom, hangt af van wat
daar gebeurt. Het is inmiddels
overbekend dat veel vergiften do
delijk zijn voor bijen en kwistig
gebruik van bestrijdingsmiddelen
kan heel kwalijk uitpakken.
Een hotel is natuurlijk alleen nut
tig als er schaarste is aan nestgele
genheid. Kennelijk is dat het geval,
want een goed geplaatst bijenhotel
als dit wordt binnen de kortste ke
ren bezet. En dat is eigenlijk best
verbazend. Een simpel gat in een
waslijnpaal, een holle stengel van
een braam of andere plant en zelfs
de rietstengels van een rieten dak
zijn geschikt als nestplaats voor de
potentiële hotelbewoners. Kenne
lijk is ons keurig aangeharkte landje
zo steriel geworden dat zelfs dit
soort nestgelegenheid voor bijen en
andere insecten schaars geworden
is. Rommelhoekjes en lichtjes ver
waarloosde erven zijn vaak ware
schatkamers voor insecten.
Parasieten
Terug naar het hotel dat de ge
meente Borsele op de genoemde
plek bij Hoedekenskerke heeft ge
plaatst. Het is opvallend dat er rond
het hotel ook enorm veel parasieten
rondvliegen. Koekoekswespen en
koekoeksbijen die het op het broed
van de rechtmatige bewoners voor-
zien hebben, maar ook sluip
wespen, slankpootvliegen en oor
wurmen, die elk op hun eigen ma
nier de hotelbewoners belagen.
Dat levert een erg boeiend
schouwspel op, waarin list en be
drog, roof en diefstal en zelfs moord
en doodslag aan de orde van de dag
zijn. Daarom zou het heel nuttig
zijn om wat borden met informatie
over de vele soorten bewoners te
plaatsen. Hier ligt een enorme kans
om kinderen iets over het boeiende
leven van insecten te leren. Het ho
tel heeft een erg leuke speelse
vormgeving, waarin je allerlei figu
ren kunt ontwaren, dus de basis
voor aandacht van jeugdige voorbij
gangers is goed. Nu nog wat info en
je hebt een topvoorziening voor bi
ologielessen in de open lucht.
donderdag 12 september 2019
Rien Pronk op het strandje van Burghsluis bij een juttersexcursie tijdens de Oosterscheldeweek met Marijke Lieman van Staatsbosbe
heer, wethouder Cees van den Bos en Wilco Jacobusse van Nationaal Park Oosterschelde (vlnr). fotos ernesta verburg
Je zult maar een avonturier zijn
én gek op natuur. Maar ook: ge
bruiker van een rolstoel. Natuur-
gids Rien Pronk sjeest sinds
kort in een offroad-rolstoel rond.
Voor hem betekent dat vrijheid.
Rien Pronk.
- Wilco Jacobusse, Nationaal
Park Oosterschelde
Een tweewekelijkse rubriek
over de natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse
Deel van het bijenhotel bij
Hoedekenskerke.
