Leeftijdsgrens is
onaanvaardbare
willekeur
moeilijk hebben
Volgens
Zero Suicide
is zelfdoding nooit
een goede dood,
een eu-thanatos
21
René Diekstra
dinsdag 10 september 2019
Vandaag, 10 september, is World
Suicide Prevention Day. Alle reden
om de vraag te stellen: wat willen we
als samenleving met zelfdoding?
De wereld uit helpen, zoals de
internationale beweging Zero Suicide nastreeft?
Of zelfdoding onder bepaalde voorwaarden
waardiger en minder risicovol maken, zoals de
Voltooid Leven-beweging wil? Het is het een of
het ander, allebei gaat niet.
Volgens Zero Suicide is zelfdoding nooit een
goede dood, nooit een eu-thanatos. Helpen
betekent hier altijd helpen voorkómen. Terwijl
zelfdoding volgens Voltooid Leven onder
bepaalde voorwaarden een goede, waardige
dood is. Hulp kan hier hulp bij zelfdoding zijn.
Het spanningsveld tussen beide benaderin
gen is overal zichtbaar, van politieke partijen en
instellingen voor gezondheidszorg tot gezinnen
en partnerrelaties. Maar dat spanningsveld is
vandaag geen gespreksthema. De betreffende
(inter)nationale organisaties hebben het op hun
sites en bijeenkomsten uitsluitend over preven
tie van zelfdoding. Terwijl de pleitbezorgers
voor hulp bij zelfdoding op hun beurt ook
cruciale kwesties uit de weg gaan.
Neem Pia Dijkstra, Tweede Kamerlid voor
D66, die afgelopen week aankondigde haar
initiatiefwetsontwerp Voltooid Leven begin
2020 te willen indienen. Dat wetsontwerp
beoogt mensen die langdurig levensmoe zijn,
hun leven voltooid achten en verder leven als
last en zinloos ervaren, een middel ter beschik
king te stellen waarmee ze zichzelf op een
waardige wijze kunnen doden. Dat middel zou
door een speciaal opgeleide (niet-medische)
levenseindebegeleider mogen worden voorge
schreven. Maar alleen aan levensmoeden van 75
jaar of ouder. Wordt de wet aangenomen, dan
leidt dat onvermijdelijk tot een toename van
zelfdoding onder 75-plussers.
Hoe gaan we om met degenen die jonger zijn
dan 75, die hun leven ervaren als afgeleefd,
enkel als last, en die straks ook om dat middel
zullen vragen? Zeggen we 'pech gehad, je moet
het een jaar of wat volhouden?' Laten we het
hen zelf uitzoeken, met alle risico's van dien?
Is het geen onaanvaardbare willekeur om een
leeftijdsgrens als ellendegrens te gebruiken?
deren met gescheiden ouders er
nagenoeg niets aan overhoudt. Ten
minste, als je als ouders je best doet
om de scheiding, en de gevolgen
daarvan, zo soepel mogelijk te laten
verlopen.''
Bereid je kind voor op
veranderingen die komen
Vertel wat er verandert en wat het
zelfde blijft. Herhaal dit een paar
keer, op een manier en moment die
bij je kinderen passen. Geef daarbij
voorrang aan een duidelijke gezins
routine. Laat vaste routines en af
spraken over bijvoorbeeld naar bed
gaan, eten, beeldschermtijden, sport
en gezamenlijke activiteiten zo veel
mogelijk onveranderd.
m Ondersteun je kind zijn
gevoelens te ontdekken
en verwoorden
Een scheiding is hoe dan ook een
verlieservaring, stellen Klein Velder-
man en Pannebakker. Bij verlies
hoort rouw. Iedereen die bij een
scheiding betrokken is, verwerkt die
op zijn of haar manier en in een eigen
tempo. Terwijl het ene kind volop
bezig is het verlies te verwerken,
kijkt een ander kind al vooruit. DSt
inzicht is belangrijk. Is dat inzicht er
niet, dan kan dat leiden tot onbegrip
en verwijten. Het is van belang dat
alle gevoelens er mogen zijn. Druk
dat je kinderen op het hart. Ook als
die gevoelens tegenstrijdig zijn. Je
mag opgelucht en boos tegelijk zijn.
Stimuleer je kinderen die gevoelens
te verwoorden, bijvoorbeeld door in
een dagboek te schrijven. Of door te
praten met anderen: een vriendje,
een klasgenoot, een familielid, maakt
niet uit. Door bij te houden hoe ze
zich voelen, krijgen jongeren meer
inzicht in hun gevoelens.
Trouwens, ook voor ouders zélf is
het belangrijk dat er ruimte is voor
gevoelens en vragen. Vergelijk het
maar met de veiligheidsinstructies in
een vliegtuig: wanneer de cabine-
druk wegvalt, breng je eerst je eigen
zuurstofkapje aan, voordat je je kin
deren of buren helpt. Zorg dus ook
goed voor jezelf! Informatie en tips
vind je bijvoorbeeld op tno.nl/atlas.
Vermijd conflicten in
bijzijn van de kinderen
Stellen die scheiden hebben in de
regel te maken met meningsverschil
len en strijd. Zorg dat conflicten niet
worden uitgevochten in het bijzijn
van de kinderen, aldus de auteurs.
,,Uit onderzoek is gebleken dat kin
deren er heel veel schade van kunnen
ondervinden. Zijn er meningsver-
Pubers zijn geneigd een
kant te kiezen, maar ze
hebben juist baat bij
een goede band met
allebei de ouders
schillen, bespreek ze dan op een an
dere plek en een ander moment, ver
weg van de kinderen. Soms is het las
tig, maar sta er als volwassene boven.
Echt heel belangrijk.''
Stimuleer je kind om een
prettige relatie te hebben
met beide ouders
Je kind heeft baat bij twee ouders
die verantwoordelijk zijn voor zijn
of haar welzijn. Praat dan ook met
zo veel mogelijk respect over de an
dere ouder. Voorkom dat je jouw me
ning over j e ex-partner uit naar, of in
het bijzijn van je kind. Spreek geen
kwaad over de ander, zeg niks lelijks
over je ex.
Als je dat wel doet, dan zeg je indi
rect iets lelijks over je kind: een kind
is immers voor de helft de ene en
voor de helft de andere ouder. Je ziet
met name bij pubers dat ze geneigd
zijn een kant te kiezen, maar dat
hoeft niet: uit onderzoek is gebleken
dat kinderen juist baat hebben bij
een goede band met beide ouders.
Versterk het positieve
contact met je kind
Blijf betrokken bij je kind door re
gelmatig tijd met hem of haar door te
brengen, liefst ook één op één. Ga iets
doen wat je allebei leuk vindt.
Als je ouders uit elkaar gaan, ver
schijnt bij Uitgeverij Nieuwezijds
(€21,95)
René Diekstra
voorziet een
toename van
zelfdoding onder
75-plussers.
Reageren? rene.diekstra@persgroep.nl
GO