Hagenpreek in Biggekerke is
bedoeld als allemansdienst
WALCHEREN 19
maandag 9 september 2019
TERRA MARIS ARCHEOLOGISCH SPREEKUUR
Een scherf of stuk
metaal gevonden op
het strand?
Conservator Aagje
Feldbrugge van Terra
Maris kan er van alles
over vertellen tijdens
het archeologisch
spreekuur. ,,Het gaat
niet om de dingen,
maar om het verhaal."
Het loopt niet direct
storm wanneer het
archeologisch spreek
uur opent. Dan maar
wat kennis delen met
toevallige museumbezoekers.
Feldbrugge haalt een paar scher
ven tevoorschijn en begint te ver
tellen. Haar publiek, vier vrouwen
op een gezamenlijk dagje uit, luis
tert aandachtig.
Na gewerkt te hebben als docent
beeldende vorming en cultureel
organisator bij De Drvkkery, be
sloot Aagje Feldbrugge in 2010 ar
cheologie te gaan studeren in
Gent. Uiteindelijk kwam ze te
recht bij Terra Maris als conserva
tor. ,,De collectie had al lang geen
aandacht gehad. Ik keek in boeken
en dacht: 'He, zoiets hebben wij
ook; dat is het dus!' Zo kon ik echt
dingen ontdekken."
'Deense hooligans'
Dat Feldbrugge voorheen docent
was, blijkt uit haar gepassioneerde
manier van vertellen. Over ver
schillen tussen aardewerk uit Zee
land en het Duitse Rijnland. Over
de vingerafdrukken van de maker,
die op de scherven te zien zijn.
Over de Vikingen die Walcheren -
toen nog 'Walichrum' - bezochten
in de vroege middeleeuwen, onder
wie 'echte Deense hooligans'.
,,Maar het waren niet alleen de Vi
kingen hoor. Je had toen ook Frie
zen en Angelsaksen die enorm te
keergingen."
De eerste 'echte' bezoeker van
het spreekuur is Els Nijssen uit
Middelburg. Ze toont twee zwarte
objecten die ze vond op het
strandje bij Ritthem. Fossiel bot,
weet Feldbrugge, en daarmee
meer geschikt voor het natuur-
spreekuur dan voor het archeolo
gisch spreekuur. ,,Ik ben meer van
de potten en pannen."
Even later schuiven Niels (12) en
zijn moeder Wilma de Visser uit
Aagtekerke aan. Ze hebben een
plastic doos vol schatten: schelpen,
een haaientand, stukjes bot en bij-
Het wordt erg
gewaardeerd als je
een vondst laat
registreren bij het
Zeeuws Erfgoed
zonder gevormde stenen. Weer
niet de mensgemaakte objecten
waar Feldbrugge eigenlijk op
wacht, maar wel genoeg materiaal
voor een aantal verhalen.
Een stuk vuursteen met een
vreemde afdruk erin trekt de aan
dacht. ,,Dit is wel bijzonder," zegt
Feldbrugge, terwijl ze de afdruk
met een vergrootglas bekijkt. Niels
veert op met enthousiasme: ,,Oh
mam, het is zeldzaam!"
Op de hoogte
Feldbrugge vertelt over hoe vuur
steen ontstaat en waar mensen het
door de eeuwen heen voor ge
bruikten. Maar wat de afdruk in
het stuk steen maakte, blijft gis
werk. ,,Het lijkt op een klein zee
sterretje." In dit soort gevallen
gaan bezoekers niet teleurgesteld
naar huis. Feldbrugge neemt een
foto van de steen om naar een col
lega te sturen en noteert de gege-
vens van Niels, zodat ze hem op de
hoogte kan houden.
Een van de dingen die Feldbrugge
hoopt te bereiken met het archeo
logisch spreekuur, is dat meer
mensen hun vondsten laten regis
treren.
,,Wat je vindt, mag je zelf houden.
Maar het wordt erg gewaardeerd
als je het laat registreren bij het
Zeeuws Erfgoed. Dan hebben we
de kennis."
Of er ook wel eens iemand
langskomt met prullaria? ,,Het is
altijd wel wat. Zelfs van een plastic
fles uit de jaren zestig kan je je af
vragen waar het vandaan komt.
Over tweehonderd jaar is zo'n fles
een heel bijzonder object."
Een dienst compleet met liederen
en Bijbellezingen - niet in een
kerkgebouw, maar gewoon in de
open lucht. In Biggekerke vond gis
termiddag de jaarlijkse Walcherse
hagenpreek plaats.
Rijen met strobalen liggen klaar
op een veldje naast de boerderij van
de familie Kole. Ze dienen als zit
plaats voor de ruim tweehonderd
bezoekers, die elkaar vrolijk groeten
terwijl ze plaatsnemen. Een orgel
en lessenaar staan klaar in het gras.
Het 'podium' is versierd met zon
nebloemen.
Han Kole stelde zijn grond be-
schikbaar voor het evenement, dat
zo'n 25 jaar geleden ontstond uit
een project van het ZLTO. „Sinds
dien is het een jaarlijkse traditie ge
worden, die telkens op een andere
plek in Walcheren plaatsvindt,"
legt hij uit.
Zestiende eeuw
Hagenpreken stammen oorspron
kelijk uit de zestiende eeuw, vertelt
Frans van der Heijde uit Zoute-
lande. ,,Toen niet-katholieken uit
kerken werden geweerd, begonnen
zij hun diensten buiten te houden."
Van der Heijde is deze middag de
voorganger. ,,Maar ik ben geen do
minee", zegt hij lachend. ,,Ik ben
een ex-onderwijzer."
De hagenpreken worden tegen
woordig niet meer uit noodzaak ge
houden, maar om mensen samen te
krijgen, vertelt Van der Heij de. ,,Het
is een laagdrempelige dienst, waar
bij iedereen welkom is: jong of oud,
kerkelijk of niet-kerkelijk. We pro
beren er echt een allemansdienst
van te maken. Ook bijzonder is dat
een deel in dialect is."
Vinus en Klazien Matthijsse uit
Meliskerke zitten vijftien minuten
voor aanvang al klaar op een stro
baal en kletsen met hun buren. Ze
zijn vaker bij de Walcherse hagen-
preken geweest. ,,Het is fijn, zo sa
menkomen met mensen van heel
Walcheren. En buiten voelt het wat
vrijer."
Aagje Feldbrugge (links) vertelt over verschillende scherven aan Annegien, Anneke, Saar en Linda. foto lex de meester
Ruim tweehonderd bezoekers zitten vrolijk naast elkaar op stro
balen tijdens de jaarlijkse hagenpreek. foto lex de meester
WA
'Wat je vindt, mag je zelf houden'
Myrthe Prins
Oostkapelle
- Aagje Feldbrugge, conservator
Myrthe Prins
Biggekerke
