Grasduinen in het bloemetjesgeloof
10 ZEELAND
DANI PLOEGER EXPOSITIE IN LICHT VAN HERDENKING 75 JAAR VRIJHEID
'Bommen en
granaten' is de titel
die kunstenaar Dani
Ploeger gaf aan zijn
tentoonstellingen in
het muZEEum,
Vlissingen.
Monnikenwerk
Schriftelijke
mtervence
halen het verhaal van oorlog heel
dichtbij. Hij toont een raket waar
mee de Engelsen in 1809 de Fran
sen uit Vlissingen probeerden te
verdrijven. Er is ook een ontste
kingsmechanisme te zien van een
bom die in dezelfde oorlog is ge
bruikt. En Cees van de Burght te
kende de lancering van een V2 bij
Serooskerke.
Bommenwerpers
Technologie maakt dat één
stealth-bommenwerper veel meer
effect kan sorteren dan een grote
groep bommenwerpers uit de
Tweede Wereldoorlog. Productie
van zo'n vliegtuig en andere wa
pensystemen is big business. Ploe
ger refereert daaraan door zijn
ontwerp van een vlieger met het
camouflagepatroon van een
stealth. Vernietigen kan echter ook
zonder geavanceerde techniek. Dat
illustreert Work Table van Gregory
Green. Assault van Ploeger zelf,
laat zien wat één kogel kan uit
richten. Hij vuurde er een af op
een iPad, nam beeld en geluid op
en speelt dat af op een ander
exemplaar. Zo ervaar je het ver
woestende effect van een kogel.
Het werk raakt ook aan de kwets
baarheid van de informatiesyste
men waarvan we afhankelijk zijn.
Dani Ploegers tentoonstelling is
een relevante aanvulling op de ac
tiviteiten rond de herdenking van
de Slag om de Schelde en 75 jaar
vrijheid. Hij zet aan tot nadenken
over de actuele stand van zaken
rond geweld, conflicten en tech
nologie.
Dani Ploeger combi
neerde eigen werk
met dat van collega's
en putte ook uit de
collecties van het mu-
ZEEum, van het Zeeuws Genoot
schap, het gemeentearchief en de
kunstcollectie van Vlissingen. Het
is een curieuze verzameling, die
de inventiviteit van ontwerpen en
makers van wapens belichaamt en
tegelijkertijd de aandacht vestigt
op de behoefte die aan de basis ligt
van de ontwerpen.
Kalasjnikov
Wapens en geweld bepalen op
veel plaatsen ter wereld het leven
van miljoenen mensen. In 2017,
toen Ploeger als embedded journa
list in Oekraïne was, vond hij een
klein houten onderdeel van een
Kalasjnikov, het door zijn relatieve
eenvoud het meest geproduceerde
wapen ter wereld. Hij toont het en
verwerkte het onderdeel in een
gelikte computeranimatie: een
verwijzing naar reclame voor
vuurwapens én naar computerga
mes, waarin wapens en geweld
schering en inslag zijn. Oorlog
voeren raakt ook aan vertoon van
macht. In haar indrukwekkende
drieluik, If Women Were Soldiers re
fereert Phil Bloom daaraan. Op
twee foto's poseert zij zelf krijgs
haftig in een mix van uniformen
uit de Tweede Wereldoorlog. Een
uniform geeft je statuur en kan je,
als is het maar voor even, de illusie
geven van onkwetsbaarheid. Op
de derde foto wordt dat alles rauw
onderuit gehaald.
De historische objecten en do
cumenten die Ploeger presenteert
Op een nazomerse zwerf
tocht kom ik in het stadje
Tholen. Niet doelgericht,
maar zomaar, zonder afspraak of
verplichting. Het is niet druk in de
straatjes die iets knus hebben. Ik
kan eens even goed kijken naar de
Grote Kerk, een raadsel van bouw
tijden en -stijlen. Bij Korenmolen
De Verwachting spreek ik met Jan
van Gorsel die de molen mét wo
ning te koop aanbiedt. Ik koop al
leen pannenkoekenmeel. De ter
rassen bij de haven zijn nog voor
lunchtijd goed gevuld, maar de
grootste verrassing wacht me in de
Oudelandsestraat. Op een pand, dat
je in het voorbijgaan voor een
woonhuis aanziet, zit een bordje
met een regenboogkleurige vlam
en de tekst Vrijzinnigen Nederland -
Tholen e.o.. Mijn man kijkt ook.
Vrijzinnigen Nederland? Er gaat
niet gelijk een lampje branden.
Misschien is het vrijzinnig op gere
formeerde grondslag, grappen we.
Thuis ontdek ik achter de com
puter dat Vrijzinnigen Nederland
de nieuwe naam is van de Neder-
landse Protestanten Bond (NPB).
Die is opgericht in 1870, vooral als
tegenwicht tegen het confessiona-
lisme in de hervormde kerk. In
Tholen waren predikanten van de
Hervormde Kerk destijds nog wel
gematigd orthodox en vrijzinnig.
In 1881 vertrok ds. J.L. Fortuyn
Droogleever bij de hervormden en
toen gebeurde het. Alles wat vrij
zinnig leek, werd uit de kerk ver
wijderd. Dat was het begin van de
NPB op Tholen. De eerste bijeen
komst vond plaats op 26 mei 1887.
In 1952 schonk D.J. Joppe zijn
woonhuis aan de Oudelandsestraat
aan de NPB Tholen en de beneden
verdieping werd als kerk ingericht.
Het heeft wel iets weg van een
schuilkerk, zo'n kerkelijke ge-
meente in een woonhuis, waar
eens per veertien dagen een bijeen
komst is.
Wanneer ik Maja Nieuwenhuis-
den Dulk voorganger bij de Vrijzin
nigen, bel, komt dat net prima uit.
Want onkruid trekken vraagt ook
om pauzes. ,,Tsja, uitleggen wat we
geloven", zegt zij, ,,we hebben geen
belijdenis. Dat is niet iets waar wij
over gaan. Sommige wat ortho
doxer gelovigen noemen ons men
sen van het 'bloemetjesgeloof, om
dat bloemen ons net zoals boeken
kunnen inspireren. Wij lijken mis
schien wel wat op 'ietsisten', die ge
loven dat er 'toch iets moet zijn'. De
Bijbclciirsu
N? Giaéü
><J en
a^ietn
schriftelijkebijbelcursus. nl
Bijbel is wel de voornaamste inspi
ratiebron, maar we hechten even
goed aan andere bronnen die ge
loof, hoop en liefde voeden. Bij
Vrijzinnigen voelen ook religieus
humanisten zich thuis. Dat zijn hu
manisten die toch hechten aan een
waarden gedreven gemeenschap,
een bezield verband."
Grasduinen
,,Komend seizoen heeft ons jaar
programma Grasduinen als titel.
Op 29 september is de startzondag,
samen met de Hervormde Ge
meente Immanuël. Als Vrijzinni
gen zijn we nogal gericht op zoe-
ken. Waar kerken of evangelische
groepen vooral antwoorden lijken
te hebben, worden wij eerder ge
dreven door vragen. Zoeken lijkt
echter weleens een dogma te wor
den. Zoeken is het doel, iets vinden
is misschien niet de bedoeling. Als
mensen iets van waarde tegenko
men, kijken ze weg. Grasduinen is
een soort 'zoeken light', waarbij je
je oprecht kunt laten verrassen
door wat je tegenkomt. Je staat
open voor dingen die op je af ko
men." Grappig, was dat niet net
wat er gebeurde toen ik dat bordje
zag van de Vrijzinnigen Nederland
Tholen e.o.?
Voorzitter Raad van Toezicht
Lid Raad van Toezicht
zaterdag 7 september 2019
Geweld, wapens en gekletter
Tot en met 30 september.
MuZEEum. Nieuwendijk 11,
Vlissingen. Dinsdag tot en met
zondag 10.00 - 17.00 uur.
Nico Out
Recensie
Het tweede deel van het drieluik If Women Were Soldiers van Phil Bloom. foto nico out
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
beschermt kinderen versterkt gezinner
Stichting Intervence, de Gecertificeerde
Instelling voor Jeugdbescherming en
Jeugdreclassering in Zeeland, zoekt een
met bestuurltjke/politieke ervaring en een relevant netwerk in Zeeland
en een
met financiële expertise
Meer informatie solliciteren? www.intervence.nl/vacatures/werken-bij-lid-RVT
