Leven en dood zijn
geen partijpolitiek
'Zij zorgden
voor zichzelf,
tot het einde'
Vrijspraak voor Oostburger
die buurman mishandelde
Uit eten
2
Commentaar
Pia Dijkstra, Kamerlid van D66, heeft deze week de dis
cussie over een voltooid leven op scherp gezet. Ze kon
digde aan begin volgend jaar met een wetsvoorstel te
komen om mensen op hoge leeftijd die levensmoe zijn de mo
gelijkheid te geven op een humane manier te kunnen overlij
den. In het regeerakkoord is afgesproken dat het huidige kabi
net van VVD, CDA, D66 en CU geen nieuwe medisch-ethische
wetgeving lanceert. Het is individuele Kamerleden, zoals Dijk
stra, wel toegestaan zelf met een voorstel te komen, maar pas
nadat minister Hugo de Jonge (CDA) zou hebben onderzocht
hoe groot de doelgroep is.
Dijkstra lijkt haast te hebben, terwijl De Jonge de boel mis
schien wel traineert. Het onderwerp is te gevoelig om er zo
mee om te gaan. In de krant van vandaag wijst oud-verpleeg
huisarts Frits Buijtendijk op onderzoek waaruit blijkt dat de
wens van ouderen om hun leven te beëindigen vaak is ingege
ven door externe omstandigheden, zoals de beschikbaarheid
van voorzieningen, hulp en contact. Daar tegenover staat het
verhaal van Vincent Escaravage, wiens ouders duidelijk hadden
gedefinieerd wanneer de kwaliteit van hun leven zodanig zou
afnemen dat ze er gezamenlijk mee wilden stoppen.
Probeer maar eens in een wet te vangen waar zelfbeschik
king van mensen ophoudt. Dat is te complex en te gevoelig om
er partijpolitiek van te maken. Neem alle tijd die daarvoor
nodig, maar haast je ondertussen met maatregelen om de om
standigheden van levensmoede ouderen te verbeteren.
Probeer maar eens in een wet te
vangen waar zelfbeschikking
van mensen ophoudt
De 41-jarige J.P.J. uit Oostburg is
dinsdag door de rechtbank in Mid
delburg ontslagen van rechtsver
volging voor de mishandeling van
zijn buurman eind april. De twee
kregen ruzie om een biertje
waarna J. zijn buurman een her
senbloeding sloeg. Volgens de
rechtbank is er echter sprake van
noodweer-exces, ofwel: J. han
delde uit zelfverdediging.
Potje bier
J. was die donderdagavond 25 april
uitgenodigd door zijn buurman N.
B. (39) voor een potje bier. In het
huis aan de Paulus Potterstraat liep
het uit de hand. B. werd boos op J.
nadat die een biertje van hem af
pakte. Hij eiste dat J. zijn huis uit
ging. Die weigerde, waarna B. een
ijzeren pijp pakte en J. drie keer te-
ALMANAK
Het Middelburgse echtpaar had
een restaurantbon gekregen van
de kinderen. De man en vrouw
verheugden zich op een lekker,
exclusief diner. Als ze na enkele
uren weer op weg zijn naar huis,
moppert de vrouw dat het eten
in het restaurant haar eigenlijk
wat was tegengevallen.
gen zijn hoofd sloeg.
Eenmaal buiten pakte de bloe
dende J. zijn buurman beet en
gooide hem op de grond. Volgens
getuigen bleef J. minutenlang in
slaan en schoppen op het hoofd
van de inmiddels bewegingsloze
B.
Zelfverdediging
Omdat B. begon met slaan, vindt
de rechtbank dat J. uit zelfverdedi
ging handelde. Dat hij met het in-
schoppen op B. te ver ging, is dui
delijk, maar wordt binnen het toe
laatbare van het noodweer gezien:
kortom, als exces beschouwd. De
rechtbank ontslaat J. dan ook van
alle rechtsvervolging.
Twee weken geleden eiste het
Openbaar Ministerie tegen J. 24
maanden celstraf en een schade
vergoeding van 16.000 euro. Of het
OM in hoger beroep gaat tegen de
uitspraak is nog onduidelijk.
Ze somde op: het was niet echt
lekker, het eten was niet warm
genoeg en apart vond ze bij na
der inzien ook niet.
Wat vond jij, vroeg ze haar echt
genoot. Zijn antwoord was kort
en krachtig: lieverd, je hebt hele
maal gelijk. Je had net zo goed
zelf kunnen koken.
Fietsvoetveer nog
langer uit de vaart
Benefietavond
voor Kika
Terneuzen
Glijpartijen door
olie op de weg
EUTHANASIEWET WEL OF NIET?
Bejaarden die hun leven voltooid achten,
moeten voor euthanasie kunnen kiezen. Dat wil
D66 met een wet regelen. Niet doen, zegt de
74-jarige (verpleeg)huisarts in ruste Frits
Buijtendijk. Ja, zegt Vincent Escaravage: ieder
beslist over zijn eigen leven én dood.
k vind niet dat de regering
zich er te veel mee moet
I bemoeien", zegt Frits
Buijtendijk. ,,Er is op dit
I moment zowel ethisch als
juridisch al een enorme vrijheid
rondom sterfte en ziekte. De wet
van Dijkstra zou een drempel weg
nemen die vooral moet blijven. On-
derzoekster Els van Wijngaarden
heeft een paar jaar geleden ouderen
bevraagd over het onderwerp 'vol
tooid leven'. Dan blijkt dat ouderen
die hun leven voltooid vinden vaak
bang zijn voor toekomstig lijden of
afhankelijkheid, voor eenzaamheid
of de vrees om eenzaam te worden,
voor een moeilijk stervensproces.
Dat is niet nodig. We hebben de
palliatieve zorg in Nederland goed
geregeld. Je hoeft geen pijn te lij-
Michel (87) en Sylviane (85) Es
caravage kozen in 2017 zelf hun
sterfdatum: 11 februari. Voor hun
kinderen kwam hun overlijden
niet als een verrassing.
,,Ze waren een jaar of zeventig
toen ze voor het eerst ter sprake
brachten dat ze zelf wilden bepa
len wanneer het genoeg was.
Niemand hoefde hen te vertellen
hoe ze hun leven moesten leiden.
Zij zorgden voor zichzelf, tot het
einde", vertelt hun 57-jarige zoon
Vincent Es-
caravage in
zijn woning
in Kapelle.
Twee jaar
voor hun
dood gaven
Michel en
Sylviane hun
twee doch
ters en hun
zoon Vincent Escaravage al te
kennen dat wat hen betreft hun
leven voltooid was. ,,Mijn vader
was huisarts, mijn moeder ver
loskundige. Ze hebben na hun
pensionering nog twintig mooie
jaren gehad samen. Ze gingen
graag op reis. Vaak naar Venetië,
vooral buiten het toeristensei
zoen, als het wat rustiger was."
Zelfstandig blijven
Nadat de kinderen volwassen
Waarom niet zelf
bepalen wanneer je
gaat, omdat het goed
geweest is?
waren en hun eigen leven had
den, werd het contact minder in
tensief. ,,We waren niet zo vaak
met zijn allen. Dat mijn ouders
zelf hun sterfdatum wilden be
palen, is niet iets waarover on
derling veel gesproken is. Het
was meer een mededeling. Wij
kinderen hadden daarvoor volle
dig respect."
Ondenkbaar
Een leven zonder elkaar was niet
denkbaar voor Michel en Sylvi-
ane. Een leven waarin ze hun
zelfstandigheid kwijt waren,
evenmin. Als
huisarts wist
Michel Escara-
vage als geen
ander dat ou
derdom met ge
breken komt.
,,Mijn vader
kreeg last van
artrose, wat
hem in zijn be
wegingsvrijheid beperkte. Daar
bovenop kwamen nierproble
men. Hij vreesde voor een zie
kenhuisopname. Het idee afhan
kelijk te worden was ondenkbaar.
Mijn moeder stond daar precies
zo in. In november 2016, tijdens
een bezoek aan mijn ouders, zei
mijn moeder iets waardoor ik
wist dat het moment nabij was.
In december heb ik ze nog be
zocht. Dat was het definitieve af
scheid, wist ik."
donderdag 5 september 2019
II
Bas Bareman
Middelburg
Tip? redactie@pzc.nl
VLISSINGEN
Veerboot Prins Willem-
Alexander, die vaart tus
sen Vlissingen en Bres-
kens en al weken kampt
met een vastgelopen ge
nerator, is nog zeker
twee maanden niet te ge
bruiken. Nu het laagsei-
zoen is ingegaan, bete
kent dat dat de twee
extra afvaarten om 16.18
en 17.18 uur vanuit Vlissin
gen komen te vervallen.
Om de drukte tijdens de
spits toch op te kunnen
vangen, worden bussen
ingezet. De bussen ver
trekken op dezelfde tij
den als dat de boot nor
maliter zou vertrekken,
maar er komt wel een
half uur extra reistijd bij.
HULST
Cabaretier Martijn Broe
kaart uit Hulst speelt za
terdag 14 september een
benefietvoorstelling in
cultureel centrum Den
Dullaert in Hulst. De op
brengst van de avond
gaat naar stichting Kin
deren Kankervrij (Kika).
Een ticket kopen is niet
nodig, een stoel reserve
ren via reserveren@mar-
tijnbroekaart.info is vol
doende. Het publiek kan
na afloop een donatie
doen voor Kika. De voor
stelling is van 20.00 tot
22.00 uur. Broekaart
loopt ook de marathon
van New York om geld in
te zamelen voor het
goede doel.
Meerdere voetgangers,
fietsers en bromfietsers
zijn gistermiddag uitge
gleden over een olie-
spoor op een kruising in
Terneuzen. Een vrouw is
met onbekend letsel
naar het ziekenhuis ge
bracht. De olie lag op
het kruispunt van de
Katspolderlaan met Van
Kinsbergenlaan. De poli
tie meldde dat er meer
dere mensen en twee
bromfietsers waren ge
vallen. Ook zou een
aantal auto's zijn geslipt.
Meerdere ambulances
rukten uit. Hoeveel ge
wonden er in totaal zijn
is nog niet bekendge
maakt. De oorzaak van
de olie op de weg is on
duidelijk.
Het gaat
Ondine van der Vleuten
Middelburg
Ondine van der Vleuten
Kapelle
-Vincent Escaravage
