Bubbels en confetti voor opening
woonzorgcentrum Antonius
IN DE REGIO
6
Opmars van de letterzetter
MIJN DORP, MIJN STAD
Het Zeeuwse Landschap, beheerder
van de Clingse bossen, ontdekte vo
rig jaar dat veel fijnsparren opeens
bruin kleurden. ,,En dat is niet nor
maal", zegt boswachter Alex Wie-
land. De dode bomen hadden tal
loze gaatjes in de bast. De letterzet
ter bleek de boosdoener. Hij boort
een gaatje in de boom, omdat hij in
de stam perfect kan paren. Een
mannetje bevrucht vaak twee of
drie vrouwtjes, die de eitjes onder
de schors leggen.
De kever zoekt expliciet naar ver
zwakte bomen, omdat daar makke
lijker gaatjes in te maken zijn. Die
vond hij in de Clingse bossen. Sinds
de extreem droge zomer van vorig
jaar zijn veel sparren er slecht aan
toe. De kevers geven het genade
schot. Wieland: „Vergelijk het met
mensen in een slechte conditie, die
zijn ook vatbaarder voor een griepj e.
Die gaatjes verstoren de sapstroom
van de boom. Daardoor krijgt de
boom watertekort. Zeker als het
kurkdroog is, zoals nu. Dan zit het
water heel diep in de bodem."
Kappen
De letterzetter grijpt in heel Europa
om zich heen, weet Wieland. Na de
ontdekking vorig jaar, zijn afgelo-
pen winter aan de buitengrenzen
van de Clingse bossen al een paar
honderd sparren gekapt om te
voorkomen dat ze op mensen val
len. Dat zal ook komende winter
gebeuren. Volgens Wieland zijn in
middels zo'n duizend fijnsparren
aangetast. ,,Heel spijtig. Het oogt
niet mooi, die dode bomen. Het is
voor ons een probleem, maar bos
bouwers die afhankelijk zijn van
houtoogst hebben een veel groter
probleem. De prijs voor bulkhout
daalt. Zie het als hout dat is aange
tast door de houtworm. Daar kun je
niks meer mee."
Het Zeeuwse Landschap kan de
kever niet bestrij den, zegt Wieland.
,,Je kunt niet met een middeltje
gaan spuiten. We hopen op natuur
lijke vijanden zoals mezen en vleer
muizen. Zij kunnen de kevers ech
ter niet pakken als ze m een boom
zitten. De specht heeft nu wel een
mooi leven." Nergens in de provin
cie is het probleem zo groot als in
Clinge, omdat Zeeland relatief wei
nig bossen met fijnsparren heeft.
Daardoor zal het beestje zich ook
niet snel verder verspreiden. In
Clinge komt de letterzetter veel
voor doordat de fijnsparren dicht op
elkaar staan. Of Het Zeeuwse Land
schap de dode sparren gaat vervan
gen, is nog niet bekend. ,,De natuur
kan ook zichzelf herstellen."
Commissaris van de Koning Han
Polman vond de aanwezigheid van
Maria Lucia Sarneel bijzonder en
legde er nadruk op in zijn toe
spraak: ,,Ze is de oudste bewoon
ster én geboren en getogen in
Kloosterzande." Polman opende
het woonzorgcentrum van Zorg-
Saam officieel met een druk op
een knop. Confetti dwarrelde over
de eerste verdieping waar de be
woners en hun familieleden, me
dewerkers, een delegatie van de
gemeente Hulst en andere geno-
digden het glas hieven op de af
ronding van een flink bouwpro
ject.
In totaal is er zeven jaar aan het
zorgcomplex gewerkt, en dan héb
je ook wat. In 2012 werd het start-
Zeven jaar heeft
de renovatie en
nieuwbouw van het
complex geduurd
sein gegeven voor de renovatie
en nieuwbouw van het woonzorg
centrum aan het Pastoor Verster-
plein. Dat was nodig, vertelt Piet
van der Maas, lid van de Raad van
Bestuur van ZorgSaam. ,,Het ge
bouw was gedateerd en installaties
begonnen te falen." Van der Maas
ging voor de gelegenheid nog wat
verder terug in de geschiedenis
van Antonius. Die gaat terug tot
1902. In de jaren vijftig en zestig
had Antonius ook een kraamafde-
ling. Van der Maas: ,,Een gezond
heidscentrum avant la lettre."
Gezondheidscentrum
In 1990 werd Antonius verbouwd
en nu staat er in 2019 een gloed
nieuw woonzorgcentrum dat is
aangepast aan de eisen van deze
tijd. Met drie groepswoningen
voor mensen met dementie,
drieëndertig appartementen voor
langdurige zorg en achttien appar
tementen waar thuiszorg geleverd
wordt. Ook is er een gezondheids
centrum, waar een huisartsen
praktijk en fysiotherapeut in hui
zen.
Nieuwe expositie
in atelier van
Theo Jordan
Hobbyisten
gezochtvoor
modelbouwshow
woensdag 4 september 2019
Kever boort
het Clingse
bos kapot
VL
▲Commissaris van de Koning Han Polman laste een fotomoment in met de oudste bewoonster van
Antonius. Maria Lucia Sarneel is 103 jaar oud. foto peter nicolai
Bob Maes
Clinge
Met haar 103 jaar was Maria
Lucia Sarneel de oudste be
woonster die gisteren de ope
ning van het nieuwe Antonius in
Kloosterzande mee vierde.
Sophie Stockman
Kloosterzande
GROEDE
In zijn atelier begint
Theo Jordans zaterdag
met zijn najaarsvoorstel
ling. De tentoonstelling,
met als thema Werken
op papier, bestaat uit
werken van de afgelo
pen jaren.
Er zijn voornamelijk
landschappen te zien,
een aantal werken bevat
abstracte aspecten.
De expositie is te zien
op zaterdag 7 en zon
dag 8 september én op
zaterdag 14, 21 en 28
september, steeds tus
sen 13.00 uur en 18.00
uur. Het atelier is te vin
den aan de Schuitvlot-
straat 28 in Groede.
SLUISKIL
Johhny Bergakker is
nog op zoek naar perso
nen die zaterdag hun
hobby willen delen op
een modelbouwshow in
het Meulengat te Sluis
kil. De hobbyisten moe
ten zowel statische als
bewegende modellen
kunnen tonen, denk aan:
modeltreinen, miniatuur
landbouw, LEGO, Play-
mobil, drones, miniatuur
auto's etc.
Modelbouwshow in de Zeelandhallen.
FOTO JOHAN VAN DER HEIJDEN
Het doel van de beurs is
om mensen dichterbij el
kaar te brengen en te
laten zien dat men vrije
tijd op verschillende ma
nieren kan besteden.
Geïnteresseerden kun
nen zich opgeven door
te mailen naar
bergakker@zeeland-
net.nl of telefonische via
0115-630477.
AARDENBURG Ar
cheologisch mu
seum, 10.00 -17.00
uur: Open met expo
sitie over bevrijding
regio;
AXEL Streekmuseum
Het Warenhuis, 12.30
uur: Expositie 75 jaar
slag om de Schelde;
De Halle, 09.30 uur:
Computeren;
BRESKENS Visserij
museum, 10.00 -
17.00 uur; (Expositie
11 september 1944);
Keerdam, 10.00 en
11.30 uur: Rondvaart
naar de zeehondjes;
HULST De Lieve,
13.30 uur: Bingo; Mu-
seum Hulst, 14.00
uur: Open met expo
sitie Bezetting en be
vrijding; 's Landshuis,
10.00 uur: HulstArt
exposities in verschil
lende technieken;
KLOOSTERZANDE
Binnendeur, 09.45
uur: Wandelclub;
OOSTBURG Ledel-
plein, markt, 8.30
16.00 uur: Markt;
SAS VAN GENT Indu
strieel museum,
12.30 uur: Open;
SINT-JANSTEEN De
Warande, 13.00 uur:
Kaarten; 13.30 uur:
Creatieve activiteiten;
TERNEUZEN Markt,
08.00-16.00 uur:
Weekmarkt; Portaal
van Vlaanderen,
13.00 uur: Info cen
trum geopend; 13.30
en 15.00 uur: rondlei
ding en rondvaart;
Schoolmuseum,
13.30 uur: Open;
Ter Schorre, 14.00
uur: Kaartjes maken
Steunpunt Terneu-
zen; De Veste, 14.00
uur: Bingo;
WESTDORPE De
Kirke, 19.30 uur: Start
danscursus dans
school Kiel;
IJZENDIJKE Museum
Het Bolwerk, 13.00
uur open.
Het is een beestje van een
halve centimeter groot en
toch zorgt hij voor een kaal
slag in de Clingse bossen. De
letterzetter heeft al duizend
fijnsparren aangetast. Door
droogte is het beestje, dat niet
door de mens te bestrijden is, in
opmars.
Een letterzetter.
