Historicus wil cultuur van wantrouwen doorbreken
1
18
Het kan anders in de wereld, en beter,
denkt historicus Rutger Bregman.
Hij ging op zoek naar het goede in
de mens. ,,We zijn gehersenspoeld met
het idee dat we egoïsten zijn.''
'De meeste
mensen hebben
het een stuk
beter dan vijftig
of honderd jaar
geleden'
aöoifo ans!
lip
ven valt het ge
sprek stil. We
zijn pratender-
wijs bij toeval
beland in Vuko-
var, ooit een
prachtig stadje
aan de Donau in het oosten van
Kroatië, pal op de grens met
Servië. In 1991 lag Vukovar nog
in J oegoslavië. In de herfst van dat
jaar werd het in de oorlog com
pleet verwoest. En 'compleet ver
woest' is in dit geval geen under
statement.
Uw verslaggever was er vlak na
de slag en zag wat mensen elkaar
kunnen aandoen. Er waren een
paar duizend doden gevallen, er
waren burgers standrechtelijk ge-
executeerd, er was geen huis dat
niet zwaar beschadigd was, zelfs
de bomen waren doormidden ge
schoten. De vriendelijke jonge
man die probeerde orde te schep
pen op zijn erf (waar zijn dochter
tje vrolijk ronddartelde) bleek een
leider van Servische milities die
eigenhandig mensen de keel had
doorgesneden, uit wraak voor wat
anderen hém hadden aangedaan.
Het was geen opwekkend bezoek.
mee te helpen aan de wederop
bouw van de stad. Om iets te
doen. Om iets heel te maken dat
kapot was gegaan. Niet per se om
iets te bewijzen, maar misschien
wel om te laten zien dat het ook
anders kan. ,,Ik ben een idealist'',
zegt hij ergens halverwege het ge
sprek. ,,En de kern van dat idea
lisme is het besef dat de wereld
van nu niet vanzelfsprekend is. De
problemen die we kennen, zoals
slavernij, of armoede, of de onge
lijkheid tussen mannen en vrou
wen, daar kunnen we iets aan
doen.''
Maar daarvoor moeten we wel op
een andere manier naar de wereld
kijken, meent Bregman. En naar
elkaar. Hij schreef er een boek
over: De meeste mensen deugen.
,,Wat denk jij dan'', vraagt Breg-
man, ,,als ik zeg dat de meeste
mensen deugen en jij hebt gezien
wat je hebt gezien in Vukovar?''
Dat is een moeilijke vraag, en een
tje die steeds opkomt als je zijn
boek leest. Als de meeste mensen
deugen, waarom is er dan nog
steeds zo veel ellende? Hij wil niks
Wm
w\\
Paspoort
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 2019 GO
Optimist,
idealist,
positivist
Bregman
MARK VAN ASSEN
Historicus Rutger Bregman (31)
was er vele jaren later ook, om
OtMk
17
C;
1 W
Wii&jM I
Rutger Bregman
(Westerschouwen,
1988), historicus
Schreef eerder
onder meer Gratis
geld voor iedereen
en De geschiedenis
van de vooruitgang.
Trok internatio
naal aandacht met
zijn oproep aan de
rijken der aarde
tijdens het Wereld
Economisch Forum
om gewoon belas
ting te betalen.
