Zogezien
Strijd SGP tegen gevloek
lijkt alleen voor de bühne
9D
Ga met elkaar in gesprek. Die oproep deed gedeputeerde
Anita Pijpelink naar aanleiding van de commotie rond de
openingsvoorstelling van het Zeeland Nazomerfestival.
Het is verspilde moeite: de SGP wil haar grenzen
opleggen, het ZNF staat voor artistieke vrijheid.
Wie het gevloek niet
wil horen, hoeft niet
naar de voorstelling
te gaan
:Vv^v:
tf', ttfót
Scène uit de voorstelling Wie Is Bang. foto lex de meester
11
Siegfried Kuschmierz heeft een rustig plekje aan de rand
van de camping. Hij staat er al achttien jaar.
buikpijn van.'' Anneke knikt.
„Mensen gaan er geestelijk
aan onderdoor. Je blijft maar
piekeren. Veel oudere gasten
hebben hun caravan voor
niks aan een opkoper gege
ven. Gewoon om van alle so
res af te zijn.''
Tokkies
Annekes camping-buurman
Jan Bakx windt zich nog al
tijd op over het opdoeken
van de camping waar hij al
dertig jaar staat. ,,De gewone
man wordt hier genaaid'',
vindt hij. Net als Anneke
maakt Jan zich boos over een
recent interview met Blom
over de Veerhoeve, waarin
hij wederom aangaf met de
dood te zijn bedreigd.
„Waarom nog die trap na?'',
vraagt Jan zich af. ,,Zo wor
den we op de valreep nog be
stempeld als een stel tok-
kies.'' Anneke zegt er haar
hand voor in het vuur te ste
ken dat niemand van De
Veerhoeve Blom op die ma
nier heeft bejegend.
Aan Siegfried Kuschmierz,
al achttien jaar vaste gast op
de Veerhoeve, is deze laatste
ophef voorbijgegaan. Op zijn
rustige stekje aan de rand
van de camping geniet de
Duitser voor één van de laat
ste keren van de Zeeuwse
zon. Hem zien ze niet meer
terug in de provincie. ,,Het is
schluss!'', zegt hij resoluut.
,,Ik heb me overgegeven. Het
grote geld is hier aan het
winnen.'' Siegfried laat zijn
caravan op korte termijn
weghalen, net als Anneke,
die naar een camping in
Wouwse Plantage verkast.
Haar vertrek is ook een
drama voor zeven vluchte
lingen-gezinnen. De Friezin
bivakkeert vanwege het werk
van haar man vooral doorde
weeks op de Veerhoeve en
stapt dan regelmatig op de
fiets om in Goes een aantal
statushouders bij te staan.
Het afscheid komt hard aan.
,,Eén vrouw zei dat ik als een
zus voor haar ben. Maar we
moeten elkaar loslaten.''
Een paar weken geleden
kwamen tientallen (voorma
lige) vaste gasten van de
Veerhoeve nog één keer bij
elkaar voor een gezellige bar
becue. Grotendeels betaald
door Blom. ,,Dat mag ook
worden gezegd'', vindt An
neke. Veel gasten pakten af
gelopen herfst en winter al
hun biezen, zonder afscheid
te kunnen nemen van de
mensen met wie ze vaak vele
zomers hebben doorge
bracht. De barbecue was een
laatste weerzien. Er waren
die avond ook wat mensen
die hun toevlucht hebben
gezocht tot een camping in
Sirjansland. ,,Het is goed
daar, maar echt thuis voelen
doen ze zich nog niet'', weet
Anneke. ,,Hun hart ligt hier
op de Veerhoeve.''
Anneke Schraa is bezig haar stacaravan transportklaar te
maken voor de verhuizing naar Wouwse Plantage.
THEO GIELE
In een tweet over de voorstel
ling Wie Is Bang hield provin
ciaal SGP-voorman Joan van
Burg zich vorige week nog in:
'Vloeken op kosten van belasting
betaler. Hier wordt #Zeeland niet
mooier van. Hoop en bid dat het
niet gaat gebeuren.'
Daarna ging de SGP Middelburg
vol op het orgel. ,,God laat niet met
zich spotten, God komt hier op te
rug, bij u en allen die daar verant
woordelijk voor zijn", waar
schuwde raadslid en fractievoor
zitter Paul Moens de organisatoren
van het Zeeland Nazomerfestival.
Reden voor deze hint aan direc
teur van het Zeeland Nazomerfes
tival Henk Schoute en zijn mede
werkers is de openingsvoorstelling
Wie Is Bang. De Vlaamse schrijver,
en groot liefhebber van Zeeland,
Tom Lanoye voert een ouder ac
teursechtpaar, Denise en Jo, ten
tonele. Die echtelieden gaan elkaar
vloekend en scheldend verbaal te
lijf. Voor alle duidelijkheid, het
stuk gaat niet over God, maar over
mensen.
Lanoye heeft zijn dialogen ge
schreven in een ongekuiste taal. In
het stuk staat 43 keer het woord
god of samenvoeging met dat
woord. Er vallen nog wat kracht
termen, zoals vijftien variaties op
fuck, veertien samenstellingen
met kut en twaalf met kloot. De
genderbalans is weliswaar op orde,
maar het valt niet te ontkennen
dat Denise en Jo wat grof in de
mond zijn. Dat zijn, tot verdriet
van de Bond Tegen Het Vloeken
en vele gelovigen, mensen in het
echte leven ook.
Moet dat nou, al die lelijke woor
den? Nee, dat moet niet, maar het
mag. Het móet mogen. Ook de
SGP verkondigt standpunten die
anderen verdriet doen. Het taalge
bruik in Wie Is Bang doet de
SGP'ers en zonder twijfel ook an
dere gelovigen pijn. Over iemands
pijn en gevoelens kan een ander
geen oordeel vellen. Iedereen heeft
recht op zijn eigen gekwetstheid.
Er is geen enkele reden om aan de
oprechtheid van gelovigen te twij
felen als ze hun verdriet hierover
uitspreken.
De aankondiging dat de God van
de SGP de organisatoren ter ver
antwoording zal roepen stond in
een brief aan het bestuur van het
Nazomerfestival. De SGP was zo
attent de pers een kopietje te stu-
ren. Het was een weloverwogen
politieke verklaring.
Het is niet de eerste keer dat de
SGP aandringt op zelfcensuur. In
2017 maakte de SGP Middelburg
bezwaar tegen de 'onchristelijke
nummers' van rapper J ebroer tij
dens City of Dance. De rapper is
onder meer bekend van nummers
als Kind van de Duivel en Engeltje.
Of hij die liedjes maar niet wilde
zingen. Dat er niemand op het fes-
tival zich gekwetst zou voelen
deed er niet toe. Vorig jaar was de
SGP hevig verontwaardigd over de
voorstelling De Blinden tijdens het
Zeeland Nazomerfestival. In deze
voorstelling speelde een godsfi
guur. En dit jaar is Tom Lanoyes
toneelstuk het mikpunt.
Zowel op Middelburgs als
Zeeuws niveau maakt de SGP deel
uit van het dagelijks bestuur. Het
ZNF krijgt van beide overheden
subsidie. In het provinciale regeer
akkoord van SGP, CDA, VVD en
PvdA staat dat 'van organisatoren
van evenementen wordt verwacht
dat zij respect hebben voor de ge
voelens van alle Zeeuwen'. PvdA-
gedeputeerde Anita Pijpelink
maakte vorige week direct duide
lijk dat dat zinnetje niet mag wor
den gelezen als censuur. Zij peinst
er niet over om in te grijpen in de
programmering van het ZNF. Zij
zal, zoals ze zei, 'artistieke vrijheid
tot op het bot verdedigen'. Wie Is
Bang ging dinsdagavond gewoon
in première.
Er kunnen allerlei redenen zijn
om niet naar een voorstelling te
gaan. Geen gevloek willen horen,
bijvoorbeeld. Het ZNF was zo at
tent om de genodigden te waar
schuwen voor het grove taalge
bruik. Je hóéft er dus niet naartoe.
Dat is voor de SGP niet genoeg. De
partij gaat een stap verder en wil
dat iedereen het toneelstuk van
Lanoye ontzegd wordt. De SGP
maakt een keuze voor anderen, ge
lovigen én niet-gelovigen.
De vraag is of de SGP-bezwaren
tegen evenementen meer zijn dan
politieke folklore. Hoe moeten de
woorden aan het adres van het
ZNF-bestuur, haar geldschieters,
het publiek, de acteurs en de
schrijver gewogen worden?
Als het zó principieel is, waarom
werkt de SGP dan dagelijks samen
met liberale geesten die het ge
vloek geen strobreed in de weg
willen leggen? En andersom, wat
doe je als vrijzinnige politicus in
een coalitie met een partij die jou
dreigt met hel en verdoemenis?
Het begint van beide kanten on
geloofwaardig te worden.
PC ZATERDAG 31 AUGUSTUS 2019