'Bij een goede
dialoog wordt net
niet gezegd wat er
wordt bedoeld'
RECENSIE
Waargebeurde
puppy-perikelen
D SA -
Op mijn 35ste zijn mijn ouders gescheiden
en mijn vader vertelde weleens dat hij er
van hield naar de film te gaan, maar mijn
moeder niet. En dus werd er niet naar de
film gegaan, dat vond hij dan toch ongezel
lig. En dat hij daar zelf achteraf ook verbaasd
over was. Mijn moeder is een enorme nacht
braker. Maar pas na hun scheiding, als dan
om 1 uur 's nachts de telefoon ging, dacht ik:
daar zal je m'n moeder hebben. Met mijn
vader is ze gewoon dertig jaar lang op tijd
naar bed gegaan. Heel veel mensen doen
dat, de scherpe randjes eraf halen en mid
delen. Voor sommige mensen is dat vast
een recept voor geluk. Dat je samensmelt."
,,Ja, zeker als er eentje dan zegt: zo, en nu
houd ik ermee op. Dan ben je intussen mis
schien jezelf kwijtgeraakt."
,,Daar ben ik niet uit. Toen ik dat boek
schreef, zag ik meer dan nu het belang van
geheimen. Dat je dingen voor jezelf houdt
en dat echte intimiteit niet gaat over alles
weten van elkaar. Dat laatste denk ik nog
steeds wel, maar ik geloof dat het juist inte
ressant kan zijn alles te vertellen en dat vrij
heid en autonomie ook op een andere ma
nier te bereiken zijn dan door geheimen.
,,Ik heb een acteursopleiding gedaan. Daar
na heb ik nooit meer gespeeld, maar ik ben
er ook begonnen met toneel schrijven en
regisseren. De ervaring van het spelen heeft
mij inzicht gegeven in hoe dialogen wer
ken. Bij een goede dialoog wordt er net niet
helemaal gezegd wat er wordt bedoeld. Je
moet spelen met de 'onderlaag'. In Liefde, als
dat het is heb ik heel bewust gekeken hoe
ver ik kon gaan, hoe lang ik ze kon maken.''
,,Ik heb in het contract laten vastleggen dat
de intentie er is dat ik meeschrijf. Met de
grote lijn wil ik me niet bemoeien. Om van
een boek een film te maken, moet er veel
worden geschrapt en veranderd en ik denk
dat ik dat moeilijk zou vinden. Maar de dia
logen wil ik graag schrijven, omdat ik die in
films vaak niet goed vind.''
,,Ja, het was een grote puzzel. Vooral om het
onnadrukkelijk te doen, op zo'n manier dat
de lezer de draad niet kwijtraakt. Uiteinde
lijk is het zelfs gelukt om binnen één zin van
perspectief te wisselen, dus dat je in het
hoofd van David begint en in dat van Terri
aankomt.
Ik heb sowieso veel lol in het schrijven.
Zeker de ruzies tussen hen vond ik ontzet
tend leuk om aan te werken. Maar ook bij
voorbeeld om de personages in het nauw te
drijven en te bedenken hoe het daarna weer
verdergaat met ze, daar kan ik me om ver
kneukelen. Soms is het ook ingewikkeld, of
raak ik in de greep van twijfel.
ss. Maar hoe dan ook vind ik het
het leukste en zinnigste wat ik
kan verzinnen om te doen.''
Zoals waarschijnlijk ieder
Nederlands kind weet dat
Nijntje het konijn van Dick
Bruna is, zo kennen alle kinde
ren in Tsjechië Dasja, het
hondje van de beroemde Tsje
chische schrijver Karel Capek
(1890-1938). Groot verschil:
Dasja heeft echt bestaan.
De zwart-wit gevlekte fox
terriër kwam ter wereld in
Capeks huis. In Dasja; Oftewel
het leven van een pup (9+; Voet
noot, €18) doet Capek in tekst,
tekeningen en foto's verslag van
de nieuwe huisgenoot. Het
boek verscheen oorspronkelijk
in 1933, maar wordt in Tsjechië
nog altijd gelezen. De verhaal
tjes waarin de auteur zijn
hondje observeert en wereld
wijs maakt, zijn er nu in een
nieuwe vertaling. Dasja leert
lopen, Dasja leert eten, Dasja
voor het eerst buiten, Dasja
sloopt de tuinslang: avonturen
van niets, maar o zo leuk om te
lezen.
Behalve grappig schrijven -
'...Dasja holt eigenlijk niet zelf;
ze wordt gehold...' - kon Capek
ook grappig tekenen, net als
Bruna in een minimalistische
stijl. Toevallig had Capek nét
een fototoestel gekocht, dus
de echte Dasja is ook te zien.
Capek had echter een korte
aandachtspanne: na een jaar
verloor hij niet alleen zijn inte
resse in de camera, maar ook
in Dasja: zij wordt 'opgehaald
door vreemde mensen en mee
genomen in een aktetas'. Wat
rest, is dit prachtige, in jaren-
30-stijl vormgegeven juweeltje.
Lezen
Maar samensmelten kan ook averechts
werken en verkeerd uitpakken.
In Noodweer staat de vraag centraal
wat je elkaar in een relatie wel en niet
vertelt. Wat is het belang daarvan, om
dingen voor jezelf te kunnen houden?
De dialogen zijn opvallend goed
geschreven.
Van Noodweer zijn de filmrechten ver
kocht. Bemoeit u zich met het scenario?
Opvallend in Liefde, als dat het is zijn de
vele perspectiefwisselingen, die heel
vanzelfsprekend overkomen. Soms zit
je op één pagina in drie verschillende
hoofden. Ingewikkeld om te schrijven?
Liefde, als dat het is verschijnt
bij Van Oorschot (€22,50)
JEUGD
Karel Capek
Dasja
—Annet de Groot
34
