de
nationale
taptoe
Wie niet excelleert, kan
die vaste baan vergeten
IN ROTTERDAM AHOY
RMBlKn 1 i
NIEUWS 15
ONDERZOEKJONGEREN
27, 28 EN 29 SEPTEMBER 2019
www.nationaletaptoe.nl
Dat concludeert het Jongerenplat
form van de SER (Sociaal-Econo
mische Raad) in het rapport 'Hoge
Verwachtingen' dat vandaag ver
schijnt en de toekomst van Neder
landse jongeren tot ongeveer 35 jaar
in kaart heeft gebracht. Grootste
struikelblokken om een zelfstandig
leven op te bouwen blijken het
leenstelsel voor studenten, de hoge
woningprijzen, flexbanen met on
zekere arbeidsvoorwaarden en psy
chische druk om te presteren.
Profiteren
Nederlandse jongeren hebben op
zich 'goede perspectieven, met
goed onderwijs en kansen op een
baan' schrijft het J ongerenplatform.
,,Maar jongeren met voldoende
hulp vanuit een breed netwerk pro
fiteren meer van die kansen ten op
zichte van jongeren die niet over
zo'n netwerk beschikken. Die on-
zichtbare muur wordt steeds hoger
en is niet goed voor onze economie.
Ook verscherpt het de tweedeling
in de samenleving", stelt SER-voor-
zitter Mariëtte Hamer.
Die 'muur' staat deels tussen
allochtone en autochtone en hoog-
en laagopgeleide jonge Nederlan
ders, maar beperkt zich niet tot
deze groepen. ,,Het hebben van een
goed netwerk, via ouders, familie,
vrienden, lijkt zeker voor jongeren
steeds belangrijker te worden." Het
zijn dergelijke netwerken die voor
stageplaatsen of (vaste) banen kun
nen zorgen en kunnen bijspringen
bij financiële problemen.
Voor veel jongeren geldt sowieso
dat ze de 'mijlpalen' in hun leven
steeds langer uitstellen. Ze gaan la
ter op zichzelf wonen, krijgen later
een vast werkcontract en beginnen
later aan een gezin. Het Jongeren
platform, waarin jongerenorganisa
ties zoals FNV Jong en de Lande-
Het hebben van een
goed netwerk lijkt
steeds belangrijker
te worden
lijke Studentenvakbond zijn verte
genwoordigd, roept daarom het
kabinet op om een 'generatietoets'
in te voeren. ,,De overheid voert
soms maatregelen in die op zichzelf
verdedigbaar zijn, maar bij elkaar
opgeteld nadelig zijn voor jonge
ren."
Een voorbeeld is de invoering van
het leenstelsel voor studenten,
waarbij volgens Hamer, 'te weinig
is nagedacht over wat het voor stu
denten voor later betekent, als ze
een huis willen kopen of een gezin
willen beginnen'. ,,We willen graag
nadenken over de vraag of dat stel
sel anders kan, want alle signalen
staan nu wel op rood."
Bas van Weegberg 22 heeft nog
staan demonstreren tegen de in
voering van het leenstelsel voor
studenten. Het hielp niet. In 2015
hoorde hij bij de eerste lichting
studenten die geen basisbeurs
meer kreeg, maar wel geld mag le
nen om een studie te volgen. ,,Ik
zie nu veel afgestudeerde vrienden
om me heen die een studieschuld
hebben, die heel lastig aan een wo
ning kunnen komen en worden
geconfronteerd met opeenvol
gende flexcontracten als ze werk
zoeken. Dat is echt een giftige
cocktail."
Kees Gillesse 25) hoorde bij de
laatste lichting die nog wel een ba
sisbeurs kreeg én hij kreeg voor
zijn studie staats- en bestuurs
recht financiële ondersteuning
van zijn ouders. ,,Daardoor heb ik
de afgelopen jaren ook veel naast
mijn studie kunnen doen, zonder
een basisbeurs had ik waarschijn
lijk andere keuzes gemaakt." Ook
hij komt niet zonder studieschuld
van de universiteit. ,,Ik heb nog
een basisbeurs gehad en heb daar
door minder moeten lenen, maar
zelfs ik maak me zorgen over mijn
hypotheek voor als ik een huis wil
kopen." Want starterswoningen
zijn nauwelijks meer te betalen
voor echte starters.
Sociaal kapitaal
Van Weegberg en Gillesse maken
beiden deel uit van het Jongeren
platform van de SER (Sociaal-Eco
nomische Raad) en werkten mee
aan het rapport 'Hoge Verwach-
Jongeren zijn heel
actief bezig met:
wat doe ik nu en wat
heb ik daar later aan
tingen' dat vandaag verschijnt.
Van Weegberg zit in de raad na
mens vakbond FNV Jong, Gillesse
is voorzitter van het Interstedelijk
Studentenoverleg (ISO).
Ze zien dat het Nederland van
2019 een netwerksamenleving
wordt. Waar het nogal wat uit
maakt of je de juiste relaties hebt
en of je ouders je kunnen onder
steunen: financieel en sociaal. Wie
dat netwerk niet heeft of niet kan
opzetten, belandt aan de verkeerde
kant van een 'muur' en heeft het
moeilijker om interessante stages
of werk te vinden of financiële te
genslagen op te vangen. ,,Wie der
gelijk 'sociaal kapitaal' niet van
huis uit meekrijgt, heeft het - on
danks behaalde diploma's - een
stuk moeilijker een zelfstandig le
ven op te bouwen", concludeert de
SER.
Van Weegberg: ,,Ik kom uit een
familie van buschauffeurs en ver
pleegkundigen. Mijn moeder
werkt in een verpleeghuis, dat is
niet per se een academisch net
werk. En ik kom sowieso uit een
klein dorp." Het weerhield hem er
niet van een netwerk op te bou
wen: behalve student is hij voor
zitter van vakbond FNV Jong én
gemeenteraadslid voor Groen
Links in Tilburg. ,,Maar we moe
ten oppassen dat de samenleving
niet gebaseerd raakt op het geluk
van je afkomst."
Bewijsdrang
Beiden zien dat de netwerksa
menleving leidt tot een grote
vorm van bewijsdrang onder jon
geren. Gillesse: „Jongeren zijn heel
actief bezig met: wat doe ik nu en
wat heb ik daar later aan." Ze wil
len, néé, moeten 'excelleren'. Cv's
van middelbare scholieren moeten
al opvallen om toegelaten te wor
den tot die ene studie. Daarna
moet dat cv nog mooier worden
om kans te maken op die, vaak ge
wenste, maar schaarse vaste baan.
En dat, in combinatie met studie
druk én een financieel onzekere
toekomst, leidt soms tot psychi
sche problemen, stelt het rapport.
Gillesse: ,,Het wordt echt tijd dat
de overheid naar het leenstelsel
gaat kijken en naar de koopkracht
van jongeren."
vrijdag 30 augustus 2019
GO
'Netwerkmaatschappij' leidt
tot tweedeling onder de jeugd
Nederland verandert in een 'net
werkmaatschappij', waarin een
onzichtbare muur ontstaat tus
sen jongeren met meer en min
der kansen. Jongeren zonder
de juiste relaties vinden minder
snel werk en hebben sneller
financiële problemen.
Cyril Rosman
Den Haag
MILITARY
TATTOO
Kapel van de Belgische Luchtmacht Crossed Swords Pipes and
Drums Dutch Military Pipes and Drums with International Dancers
and Scottish rock band Marinierskapel der Koninklijke Marine met
Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers Koninklijke Militaire
Kapel 'Johan Willem Friso' Kapel van de Koninklijke Luchtmacht
Orkest Koninklijke Marechaussee Fanfare 'Bereden Wapens'
Regimentsfanfare 'Garde Grenadiers en Jagers' Fanfare Korps
Nationale Reserve De steelband van het Nederlands Politie Orkest
Jachthoornkorps Edelweiss Jörgen van Rijen Cesar Zuiderwijk
-Mariëtte Hamer, SER
rotterdïïïïCÏ
Het leenstelsel voor studenten,
de vele flexbaantjes voor jonge
ren, de niet te betalen starters-
woningen. Het is een 'giftige
cocktail' die voor een onzicht
bare muur zorgt. ,,We moeten
oppassen dat de samenleving
niet gebaseerd raakt op het
geluk van je afkomst."
Bas van Weegberg.
-Kees Gillesse
Kees Gillesse. foto's frank jansen